Uranüs’ün Kuzey Kutbunda Kasırga Çıktı: Gezegenin Sırlarını Açığa Çıkaran Görüntüler Şok Etti
Uranüs'ün kuzey kutbu üzerinde dönen bir kasırga ilk kez görüntülendi. Buz devi, diğer güneş sistemi gezegenlerinin çoğunda olduğu gibi kutuplarında vahşi hava koşullarına sahip. Uranüs, pürüzsüz, katı ve soluk mavi bir küre gibi görünse de, bulutlarının altında daha fazlası bulunmakta.
Uranüs'ün kuzey kutbundaki bir siklon, gezegenin üç farklı radyo dalgası dalga boyunda çekilen bu sahte renkli görüntülerinde parlak bir nokta olarak görünüyor.
Pürüzsüz, katı, soluk mavi bir küre gibi görünse de, Uranüs'ün bulutlarının altında göründüğünden daha fazlası var.
Araştırmacılar 28 Mayıs tarihli Geophysical Research Letters dergisinde gezegenin kuzey kutbunda bir kutup siklonu tespit edildiğini bildirdiler.
Radyo teleskoplarla gözlemlenen bu bulgu, Uranüs'teki bir siklonun ilk doğrudan kanıtıdır. Daha önceki bir uzay aracı uçuşu, gezegenin güney kutbunda benzer bir fırtınanın varlığına işaret etmişti.
Araştırmada yer almayan İngiltere'deki Leicester Üniversitesi'nden gezegen bilimci Michael Roman, "Bu kutup yapısının ortaya çıktığını görmek gerçekten heyecan verici" diyor. Gözlemler "daha önce hiç inceleyemediğimiz oldukça benzersiz bir yapı gösteriyor."
1986 yılında NASA'nın Voyager 2 uzay aracı Uranüs'ün güney kutbunun merkezindeki rüzgârların komşu bölgelerdekilerden daha hızlı hareket ettiğini ve döndüğünü ortaya çıkardı. Bu kanıt, kutupta meydana gelen bir kasırga gibi dinamik bir şeye işaret ediyordu. Ancak uzay aracının aletleri fırtınayı doğrulayacak kadar hassas değildi.
Son yıllarda, Uranüs'ün kuzey kutbu Dünya'ya doğru daha fazla döndükçe, bilim insanları buz devinin diğer tarafını araştırabildiler ve burada dönen bir fırtınanın benzer ipuçlarını tespit ettiler.
New Mexico'daki Very Large Array radyo gözlemevini kullanan gezegen bilimci Alex Akins ve meslektaşları, daha fazla atmosferik ipucu için bulutların altındaki sıcaklığı araştırdı. Pasadena, Kaliforniya'daki Jet İtki Laboratuvarı'ndan Akins, 'VLA ile gördüklerimiz kanıtların son parçasıydı' diyor.
2021 ve 2022'de yapılan yeni termal emisyon gözlemleri, kuzey kutbunda bulutların altındaki gazın çevresinden daha sıcak ve kuru olduğu bir nokta gösteriyor.
Bu da dönen rüzgarların ortasında düşük basınçlı bir bölgenin varlığına işaret ediyor. Akins, 'Bu zıtlıklar Dünya'daki kasırgalarda gördüğümüze benziyor' diyor.
Merkür hariç, güneş sistemimizdeki tüm gezegenlerin kutuplarında bir tür dönen hava kütlesi barındırdığı gözlemlenmiştir.
Akins, nasıl değiştiğini görmek için siklonu gözlemlemeye devam etmeyi planlıyor. 2015'te yapılan önceki gözlemler siklonun giderek güçlendiğini gösteriyor.
Akins, araştırmacıların Uranüs'ün atmosferik dolaşımının bu kadar kısa bir zaman ölçeğinde değişmesini beklemediklerini, bu nedenle fırtınanın güçlenmeye devam etmesinin gezegenin atmosferinin nasıl çalıştığı hakkında öğrenilecek daha çok şey olduğunu göstereceğini söylüyor.
2022 yılında Ulusal Bilim, Mühendislik ve Tıp Akademileri tarafından bir araya getirilen uzmanlar NASA'nın Uranüs'e bir sonda göndermesini tavsiye etti. 'Bir görev planlamaya başladığımızda Uranüs hakkında ne kadar çok şey öğrenebilirsek,' diyor Roman, 'o görev için planlamamızı o kadar iyi odaklayabiliriz.'
Bu içerikler de ilginizi çelebilir
Yorum Yazın