Umut Oran, Trafik Terörüne İsyan Etti ve Seferberlik İstedi

•  Ceza çözüm değil: 12 yılda 101 milyon trafik cezası makbuzuyla 12,9 milyar TL'lik ceza kesildi.

•  Tüm trafik tek merkezden yönetilip, kontrol edilmeli

•  Anaokulunda bile trafik eğitimi başlamalı

Isparta'nın Yalvaç ilçesinde tek bir araca sıkış tepiş bindirilen 47 mevsimlik işçiden 18'inin göz göre göre gelen kazada yaşamını yitirmesi trafik terörünü yeniden gündeme getirdi. 'Artık yeter' diyerek bu duruma isyan eden CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, 'Trafik kazalarındaki ölü sayısı Kurtuluş Savaşını, PKK terörünü ikiye katladı. Cezanın tek başına çözüm olmadığı ortada, 12 yılda 101 milyon trafik cezası makbuzuyla 12,9 milyar TL'lik para ceza kesildi. Kalitesi düşük yap boz tahtasına dönen duble yollar da trafik kazalarını önleyemiyor. Tüm trafiği kazaları, olayları inceleyip çözüm üretecek tek bir merkez kurulmalı. Hükümet imam hatipler kadar trafik eğitimini de gündemine alsın, anaokulunda bile trafik eğitimi artık başlamalı' dedi.

Yazılı açıklama yaparak trafik terörüne karşı seferberlik ilan edilmesini isteyen CHP'li Umut Oran, Türkiye Ermenek'teki maden ocağında ölüme terk edilen 18 madenciye üzülürken, Isparta'da da mevsimlik tarım işçilerini taşıyan araçta bulunan 47 kişiden 18'inin trafik kazasında yaşamını yitirmesiyle bir kez daha sarsıldığını söyledi.

Trafikte 12 yılda 10 milyon kazada 48 bin kayıp, 2,3 milyon yaralı

Kitlesel iş cinayetlerinde olduğu gibi büyük trafik kazalarında da konunun 1-2 gün konuşulup sonra unutulduğuna dikkat çeken Umut Oran açıklamasında özetle şunları kaydetti:

Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı'nın istatistikî verileri vahim tabloya işaret ediyor. Bu verilerden yaptığımız hesaplamaya göre 2003 yılı başından bu yılın Eylül sonuna kadar olan dönemde Türkiye yollarında 10 milyon 261 bin 360 trafik kazası meydana geldi. Bu kazaların 1 milyon 318 bin 753'ünü ölümlü ve yaralanmalı kazalar oluşturdu. Bu kazalarda toplam 48 bin 349 kişi öldü; 2 milyon 318 bin 740 kişi de yaralandı .

Trafik kurbanı, Kurtuluş Savaşı ve PKK terörünün iki katı

12 yıldan az bir sürede 50 bine yakın ölü… Bu korkunç bir sayı!...Trafik kazalarına son 12 yılda verilen 50 bine yaklaşan kurban sayısı, Çanakkale Savaşındaki sayıya yaklaşıyor; Kurtuluş savaşı ile PKK terörünün bilançosunu ikiye katlıyor.

Sürücü kusurları ilk sırada

Ölümlü ve yaralanmalı kazaların yüzde 87.2 oranı ile en büyük bölümünde kusur sürücülere ait. Bu kazalarda ölenlerin de yarıya yakınını yine sürücüler oluşturuyor. Ölümlü-yaralanmalı kazaların yüzde 10.4 oranındaki bir bölümüne ise yayalar yol açıyor. Araç, yol, yolcu gibi unsurların yol açtığı ölümlü-yaralanmalı kazaların oranı ise son derece düşük.

Sürücü kusurlarının başında ise hız faktörü geliyor . Bu tür kazalara yol açan sürücü kusurlarının dağılımına bakıldığında 'araç hızını yol, hava, trafiğin gerektirdiği koşullara uydurmama' faktörü yüzde 33.9'la en büyük payı oluşturuyor. Ölümlü-yaralanmalı kazalarda; kavşak, geçiş önceliğine uymama kusuru (yüzde 14.9), arkadan çarpma (yüzde 7.9), manevraları düzenleyen genel şartlara uymama (yüzde 7.5) ve dönüş kurallarına uymama (yüzde 7.2) gibi kusurlar ilk sırada yer alıyor.

Ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarına karışan araçların cinsine bakıldığında yüzde 50.9'la otomobiller en büyük ağırlığı oluşturuyor. Bunu yüzde 15.5 oranıyla kamyonetler, yüzde 14.7 ile motosikletler izliyor. Diğer araç cinslerinin ölümlü-yaralanmalı kazalardaki payı çok düşük düzeylerde.

Ölümlü ve yaralanmalı kazaların yüzde 29.6 ile en büyük bölümü, yandan çarpma şeklinde yaşanıyor. Bunu yüzde 21.4 oranıyla yayaya çarpma, yüzde 10.5'le arkadan çarpma, yüzde 10.4'le devrilme, savrulma, takla, yüzde 9.5'le yoldan çıkma izliyor.  Bu tür kazalara yol açan diğer unsurlar engel/cisim ile çarpışma, karşılıklı çarpışma, duran araca çarpma, yan yana çarpma, araçtan insan düşmesi, hayvana çarpma, çoklu çarpışma, zincirleme çarpışma, araçtan cisim düşmesi olarak sıralanıyor.

12,9 milyar TL ceza kesildi, çözüm olmadı!

Ocak 2003-Eylül 2014 döneminde araç sürücülerine kurallara aykırı davranışları dolayısıyla 101 milyon 99 bin 708 trafik cezası düzenlendi. Bu kapsamda 12 milyar 981.6 milyon liralık trafik cezası uygulandı, 7 milyon 349 bin 292 araç trafikten men edildi.

Baz alınan dönemde yıllık 6 milyon dolayındaki ceza sayısının 13 milyonu aştığı, kesilen yıllık ceza tutarının 334 milyon liradan 2.3 milyar liraya, yılda trafiğe çıkması yasaklanan araç sayısının da 200 binlerden 800 binlere çıktığı gözleniyor .

Trafik kuralı ihlallerine yönelik para cezası ve diğer yaptırımlar her yıl daha da ağırlaştırılıyor. Ancak kaza ve ölüm sayısı hızla artmaya devam ediyor. Uygulanan ceza ve yaptırımlar trafik kazalarını önlemede yeterli olmuyor!

Çarpık ulaşım altyapısı

Kazalarda, mevcut karayolu ağırlıklı ulaşım alt yapısının da önemli payı bulunuyor. Ülkemizde özellikle 1950'lerden bu yana izlenen yanlış ulaştırma politikaları bu alanda çarpık bir altyapı ortaya çıkardı. Ülkemizde yük taşımacılığının yaklaşık 70'i, yolcu taşımacılığının yüzde 90'ı karayolu ile yapılıyor. Türkiye'de trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtlarının sayısı 20 milyona yaklaşıyor. Ulaşım maliyetlerini yükselten bu durum kara yollarının yükünü, trafik yoğunluğunu ve kaza riskini de artırıyor. Kara yollarının ülke ulaşımında temel seçenek ve tercih olması, ekonomiye olan yükünün yanında her yıl trafik kazalarında binlerce insanın ölümüne ve ağır maddi kayıplara yol açıyor.

Duble yollar kazaları azaltmadı

Son yıllarda ağırlık verilen duble (ayrılmış) yol yatırımlarının kazaları azaltması beklenirken; alelacele yaptırılan bu yolların gerekli teknik özelliklerden yoksun oluşu nedeniyle trafik güvenliğine katkısı sınırlı kaldı. Genelde taşeronlara yaptırılan, kalitesiz, kısa sürede bozularak onarım gerektiren, biri bitirilemeden önceki eskiyen bu yollar, trafik kazalarının azalmasına katkı vermedi. Trafik kazası sayısında yıllar itibariyle devam eden artışlar da bunun göstergesi. Duble yolların karayolları ağı içindeki payının belli bir noktaya ulaşmaya başladığı 2007'den bu yana trafik kazalarında ölenlerin yıllık sayısında bir miktar düşüş gözlenmekle birlikte, kaza sayısı ve yaralı sayısı aynı hızla artmaya devam ediyor. Bu gelişmeler, ölü sayısındaki azalmanın duble yollardan değil, daha çok trafiğe çıkan araçların kalitesindeki yükselmeden kaynaklandığını gösteriyor. Yani kazalar aynı hızla artmaya devam ediyor, ancak güvenlik önlemleri gelişmiş araçların payındaki artışa bağlı olarak artık kazalarda daha az kişi ölüyor.  

Tüm trafik tek merkezden yönetilmeli

Türkiye'de kayıtlara geçen trafik kazalarının, gerçek sayıyı yansıtmadığı biliniyor. Kaza sayılarının polis, jandarma, karayolları tarafından ayrı ayrı tutulması, verilerin belli bir standarttan yoksunluğunu beraberinde getiriyor ve toplu bir veri oluşturmayı engelliyor. Kaza yerinde değil hastanede yaşamını yitirenler dahi tutanaklara geçirilmiyor. Trafik kazalarını tüm boyutları ile araştıran, izleyen, sağlıklı veriler üreten, kazaların önlenmesine yönelik etkin çalışmalar yürütüp politikalar geliştiren merkezi bir birim oluşturulmalıdır .

Anaokulunda bile trafik eğitimi başlamalı

Ülkemizin en önemli toplumsal sorunlarının başında gelen trafiğin çözümü için mühendislik, eğitim ve denetim gibi 3 temel unsurun yerine gelmesi gerekiyor.

Ölümlü ve yaralanmalı kazaların yüzde 90'a yakın bölümünün sürücü hatalarından kaynaklanması insan faktörünü öne çıkarıyor. Bu durum, trafik konusunda eğitimin önem ve önceliğini bize göstermesine karşın imam hatipler dışında önceliği olmayan hükümetin trafik eğitimindeki körlüğünü ortaya koymaktadır. Halbuki okul öncesi eğitim kurumlarından başlayarak çocuklara trafik bilgisi ve güvenlik dersleri verilmelidir. Üstelik çocuklara sadece teorik değil uygulamalı trafik eğitimi de verilmelidir.  Trafik güvenliğini sağlamak, kazaları en aza indirmek için, tüm toplumu eğitmek ve trafik bilincine sahip, bu konuda duyarlı ve sorumlu nesiller yetiştirmek gerekiyor . Açıkçası resmi ya da özel ilgili tüm kurum ve kuruluşların katılımıyla trafik konusunda bir seferberliğe ihtiyaç bulunmaktadır.