TEOG ile Yerleştiği Okuldan Memnun Olmayanlar İçin 8 Soruda Yol Haritası

TEOG sistemiyle yerleştikleri okuldan memnun olmayan ve daha iyi bir okula “nakil olmak” isteyen öğrenciler, kaygılı bir bekleyiş içinde. Veliler ve öğrenciler, nakil sürecinin üçüncü günü olan dün de e-okul’a girdiklerinde‘sıfır’ kontenjanla karşılaştılar. Anadolu liselerinde kontenjan açığı olmaması ve çok yüksekokul puanları, veli ve öğrencileri umutsuzluğa düşürüyor.

Cumhuriyet'ten Figen Atalay nakil süreciyle ilgili velilerin aklına takılan soruları Uğur Dershanesi Rehberlik Koordinatörü Nazik Kösegil'e sordu: 

• Nakil nedir? Kontenjan boşluğu nasıl oluşur?

Ortaöğretim sistemi içinde farklı okul türleri bulunmaktadır. Öğrenciler bu okul türlerine farklı şekillerde yerleşirler.

1- TEOG sonucuna göre yaptıkları A grubu tercihlerle,

2- A grubu tercihlerine yerleşemezlerse B grubunda seçtikleri okul türleriyle,

3- Her iki gruba da yerleşemezlerse MEB tarafından ev adresine göre (bu yılki yerleştirmelerde evlerine uzak okullara yerleştirilen öğrenciler bulunuyor. Veliler durumdan şikâyetçi ve bakanlığın çözüm üretmesini bekliyor),

4- Yabancı özel okullara bireysel başvuru ile,

5- Askeri liselere TEOG dışında ayrı yapılan sınav sonucu ile,

6- Özel okullara ise otomatik olarak MEB tarafından yerleştirildikleri okullardan nakil alarak yerleşirler.

Bu yerleşmeler sırasında MEB’in amacı TEOG sistemi içinde yer alan tüm okullardaki kontenjan boşluklarını doldurmak. Velilerin amacı ise öğrencilerin istedikleri okullarda okumalarını sağlamak. Kontenjan boşlukları, MEB tarafından yapılan merkezi yerleştirme ile kayıt olunan okullardan Türk ve yabancı okullara geçen öğrencilerin oluşturduğu kontenjan açığıdır. MEB bu kontenjan açıklarını geçmiş yıllarda ek tercihler yoluyla kapatmaya çalışıyordu. Bu yıl ise öğrencilerin kayıtlı oldukları okullardan boş kontenjanı olan okullara nakil başvuruları yaparak bu kontenjan boşluğunu kapatmayı hedefliyor.

• Şu anda sistemde çok az boşluk görünüyor. Hep böyle mi olacak?

Şu anda henüz özel okullara gidecek öğrencilerin hepsi nakil başvurusu yapmadı. Asıl kontenjan açığı eylül ayı itibarıyla ortaya çıkacak. Bu yüzden veli ve öğrenciler panik yapmamalılar. Nakil süreci 29 Eylül’e kadar puan sınırlaması olmadan haftalık dönemler halinde devam edecek ve veliler her hafta bir okula nakil başvurusu yapabilecek. Ekim ayı itibarıyla ise okulların taban puanları belirlenecek ve bundan sonraki süreçte puan kriteri tutan öğrenciler eğer istedikleri okulda boş kontenjan var ise bu okula nakil başvurusu yapabilecekler.

• Her okulda mutlaka boşluk olacak mı?

Geçmiş yıllara göre cevap verecek olursak yüksek puanlı okullarda daha az kontenjan açığı varken puan aşağı doğru indikçe kontenjan açığı artıyor. Bunu kartopu gibi düşünmek lazım. Kontenjan açığı her yıl aşağı doğru artmıştır. Bu yıl da benzer bir durum olmasını bekliyoruz. Böylece yerleştiği okullardan memnun olmayan öğrencilerin farklı okullarda şansı olacak.

• Nakil için herhangi bir sınırlama var mı?

Nakil başvurusu için puan, il, ilçe gibi sınırlamalar bulunmuyor. Nakil başvurusu yapmak isteyen veli, e-okul sisteminden okulların boş kontenjanlarını incelemeli, bu okullardan istediği 1 okula nakil başvurusu yapmalıdır.

• Nakil başvurusu yapan öğrenciler neye göre yerleşecek?

Nakil başvurusu sırasında öğrencinin başvuru yaptığı okulun taban puanı ile öğrencinin puanı arasında bir eşitlilik aranmıyor. Ancak bu, her başvuran o okula yerleşecek anlamına gelmiyor. Bu başvurular puana göre sıralanacak ve okulun boş kontenjanına denk gelen en yüksek puanlı öğrenciler o okula yerleşecek. Yani burada da bir merkezi yerleştirme söz konusu.

• Nakillerde nelere dikkat etmek gerekiyor?

Nakil başvurularında her ne kadar puan sınırlaması olmasa da sonuçlar açıklandığında tüm okulların puanlarının yükseldiği görülüyor. Nakil başvurularında da merkezi yerleştirme olacağından ve öğrencilerin okullara yerleşmesinde okulun boş kontenjanına göre puan üstünlüğü esas alınacağından, veliler nakil başvurusu yapacakları okulun puanını dikkate almalılar. Çünkü nakil başvuru döneminde yalnızca bir okula başvuru yapabilecekler. Puan olarak yüksekte kalan bir okula nakil başvurusu yapmak, öğrencinin o okula yerleşme ihtimalini azaltacak. Bu durumda veli bir sonraki haftayı bekleyip tekrar kontenjan boşluğuna göre nakil şansını deneyecek.

• Nakiller ne zamana kadar devam edecek?

Nakil süreci 29 Eylül’e kadar puan sınırlaması olmadan haftalık dönemler halinde devam edecek ve veliler her hafta bir okula nakil başvurusu yapabilecek. Ekim ayı itibarıyla ise okulların taban puanları belirlenecek ve bundan sonraki süreçte puan kriteri tutan öğrenciler eğer istedikleri okulda boş kontenjan varsa bu okula nakil başvurusu yapabilecekler.

• A grubu tercihlerimde ve B grubu tercihlerimde herhangi bir okula yerleştirilemediğim için MEB tarafından bir okula yerleştirildim. Ama bu okul evime çok uzak. Ne yapabilirim?

Bu durumda MEB şikâyet dilekçesi verebilirsiniz, adres yakınlığına göre yerleştirilmediğinizi beyan edebilirsiniz. Bakanlık bu konuyla ilgili mutlaka açıklama yapacaktır. Diğer taraftan nakil başvurusu yoluyla istediğiniz okullara gelmeyi deneyebilirsiniz. Hiçbir durumda okul değişmez ise o okulda eğitim görmekten başka şans yok. Teorik olarak böyle ama; Ekim ayı itibarıyla okul kontenjan açıkları, puan durumu netleşecek.

Figen Atalay | Cumhuriyet