Milli Mücadelede Düzenli Orduyu Reddederek İsyan Eden Bir Kuvva-yı Milliyeci: Çerkez Ethem
Kuvva-yı Milliye, mütareke devrinde bizzat Türk vatandaşlarının ortak bir amaçla oluşturduğu, önce hukuki daha sonra ise silahlı mücadele veren bir hareketti. Çerkez Ethem de bu hareketin önemli liderlerinden birisiydi, fakat kurulmak istenen düzeni kabul etmedi.
Çerkez Ethem'in doğum tarihi tam olarak bilinmemekle beraber 1880'lerin başında olduğu tahmin edilmektedir.
O devirlerde çoğu Türk gencinin ideali gibi, Ethem de küçük yaşlardan itibaren bir zabit olmak istiyordu. Tevfik ve Reşid isminde iki abisinin de hayalleri aynıydı. 1905'te Bakırköy Zabit Mektebine giren Ethem, buradan iyi bir dereceyle mezun olup göreve başladı.
Harb-i Umumi (I.Dünya Savaşı) sırasında çeşitli görevlerde bulundu. Abisi Reşid ile birlikte Teşkilat-ı Mahsusa'nın çeşitli istihbarat faaliyetlerinde vazife aldılar.
Harbin sonlarına doğru yaralı bir vaziyette inzivaya çekilen Ethem, herkes gibi mütareke dönemini ve vatanın geleceğini yakından izledi. Bilhassa 15 Mayıs 1919'da İzmir işgali sonrasında vatanın her yanından İtilaf Devletlerine tepki yağmaya başladı.
İzmir'deki insanlara yapılan zulüm ve katliamdan sonra bütün millet tek çarenin silahlı müdafaa olacağı kanaatine varmıştı.
Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri olağanüstü kongreler toplayarak işgale karşı fiili direniş kararı alıyorlardı. Tam da bu zeminde Çerkez Ethem, önceleri de emrinde olduğu Rauf (Orbay) Bey tarafından İzmir'de görevlendirildi. Çerkez Ethem'in burada teşkil ettiği kuvva-yı seyyare adlı milis kuvvetleri, İzmir'deki işgale karşı milli mücadele eden teşkilatlardan sadece birisiydi.
Sonraki yıllarda Çerkez Ethem TBMM aleyhine patlak veren isyanların bastırılmasında başarılı oldu.
Bastırdığı her isyan kendisine bir saygınlık kazandırıyordu. En sonunda Çerkez Ethem TBMM'den taviz almak isteyecek boyuta gelmişti. İstiklal Mahkemelerinin kurulmasına itiraz etti, düzenli ordunun teşkiliyle Batı Cephesi Kumandanlığına girmeyi reddetti. Bütün bunlarla TBMM aleyhine geçmiş bulunan Çerkez Ethem en sonunda I.İnönü Savaşı sırasında Yunanlılarla anlaşarak işgal altındaki topraklara geçti.
Bu olay üzerine Ankara İstiklal Mahkemesi 9 Mayıs 1921'de Çerkez Ethem ve kardeşlerini vatan hainliğinden idama mahkum etti.
Çerkez Ethem ise önce Atina'ya ardından da Suriye'ye geçti. Daha sonra ise Amman'a yerleşti. 1938 yılında adına af çıkıp ülkeye dönmesine müsaade edildiyse de yurda geri dönmedi. 1948 yılında burada hayata veda etti.
Çerkez Ethem, İstiklal Harbine katkı sağlayan insanlardan birisiydi. Abilerinin ve çevresinin tesirinde kalarak TBMM aleyhinde faaliyet göstermesi ve yanlış seçimlerde bulunması, onun bugün muhalif bir isyancı olarak anılmasına neden olmuştur.
Kaynaklar için ayrıca bakınız:
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın
İnsanlara doğruyu öğretin çerkes ethem yunanlılarla anlaşma yapmadı ve hiçbir zaman vatana ihanet etmedi.
Kaynak?
İçerik girmek için yazılmış saçma sapan çarpıtılmış bir yazı.
Söylenecek çok söz var aslında ama sana sadece "CAHİLSİN" diyeceğim içerik sahibi. OKU biraz ARAŞTIR.