İsrail'deki 12,000 Yıllık Köy Toplayıcılıktan Tarıma Geçişi Belgeliyor
İsrail’deki Ürdün Vadisi’nde bulunan 12,000 yıllık bir köydeki kazılar, toplayıcılıktan tarıma geçişe ışık tutuyor. NEG II adı verilen alandaki kazılar birçok mezar kalıntısı, taş aletler, hayvan kemikleri, öğütme taşları, kemik aletler ve sanatsal olduğu düşünülen betimler ortaya çıkarıldı. İlginç olarak köy, hem Paleolitik hem de Neolitik döneme dair bulguların keşfedilmesiyle, İsrail’de bu dönemdeki diğer köylerden farklılık gösteriyor.
Kudüs İbrani Üniversitesi’nden kazıları yöneten arkeolog Leore Grosman “NEG II’de bulunan taş aletler kronolojik olarak Paleolitik dönemi gösterse de, sanat geleneği, yerleşim büyüklüğü, arkeolojik tabakaların kalınlığı, ve mimari yapılara yatırım yapmak gibi özellikler, Neolitik dönemin erken tarımcı topluluklarının tipik özelliğidir” diyor.
Grosman “Ürdün Vadisi’nde farklı dönemlerin bu potansiyel çakışması, avcı toplayıcı Paleolitik toplumlardan, tarımcı Neolitik toplumlara geçişte önemli olan sosyoekonomik süreçleri anlamak için önemli” diyor.
Paleolitik dönem insanlık tarihindeki en erken ve en uzun süren dönem. Bu dönem, Neolitik dönemin tarımcı geleneği üzre yerleşik köylere ve hayvan ve bitkilerin evcilleştirilmesiyle sona eriyor.
Araştırmacılar NEG II yerleşimini, Levant bölgesindeki son Geç Natuf yerleşimlerinden biri olarak sınıflandırıyor. Geç Natuf, bölgede Paleolitik dönemin son kültürü. günümüzden yaklaşık 15,000 ila 11,500 yıl önceye tarihlenen Natuf kültürüne dair yerleşimler, güneyde Negev ve Sina yarımadasından, kuzeyde Suriye ve Lübnan’a kadar tüm Levant bölgesinde bulunuyor.
NEG II yerleşimi, günümüzden önce 12,900 yıl ve 11,6000 yıl arasında gerçekleşen, ve Kuzey Küre’de sıcaklıkların hızla düştüğü Genç Dryas isimli soğuk ve kuru bir küresel iklim olayı sırasında kullanılmıştı. İklim değişikliklerinden etkilenen, Akdeniz’deki Geç Natuf grupları giderek daha mobil hale geldi ve bir olasılıkla da küçüldü.
Fakat NEG II’deki kazılar, Ürdün Vadisi’ndeki grupların daha yerleşik hale geldiğini ve bir ihtimalle bu grupların daha büyüdüğünü gösteriyor.
Grosman “Yapılar en az dört yerleşim evresi olduğunu gösteriyor. Hayvan kemikleri de yerleşimin kalıcılığına dair kanıtlar sağlıyor. Derin arkeolojik tabakalar, taş aletlerde görülen istikrar, ve taş alet yapma teknolojisi, NEG II’nin aynı kültür tarafından yoğun olarak yerleşildiğini gösteriyor.
Araştırmacılar yerleşimlerdeki bu değişimin, Genç Dryas’ın bu bölgede sağladığı küçük bir etki olan iklimsel istikrar, daha yüksek tahıl verimliliği, ve küçük ölçekli tarım için daha iyi koşullar sayesinde ortaya çıkmış olabileceğini düşünüyor. Araştırmacılara göre bu faktörler, güney Levant’ta tarıma doğru atılacak son adımlar için gereken etmenleri sağlamış oldu.
Grosman “Natuf kültürünün en sonunda, Ürdün Vadisi’ndeki birtakım yerleşimlerde Geç Paleolitik toplayıcılarıyla Neolitik tarımcılar arasındaki boşluğu birleştiren bir kültürel oluşum ortaya çıkması şaşırtıcı değil” diyor.
Yorum Yazın
biz<<insanlık<<tarihi<<en<<az<<12.000<<senden<<başlıyor<<dediğimizde<<<yazılı<<tarih<<vs...
aynen<kardeşim <bu <belge <yazılı <tarihçilere <girsin