Hatalarımızı Avantaja Nasıl Çevirebiliriz? Beynimizin Yönetmeni Biz Olalım!
Selam Sevgili Onedio Ailesi!
Bu bölümde hatalarımızı kullanarak, dengeyi ve hareketi işin içine kadar, nasıl daha hızlı ve kalıcı öğrenebileceğimizi konuşuyoruz.
Önceki bölümlerde bahsettiğim ve herkes anlayana kadar devam edeceğim üzere beynimiz, merkezi sinir sistemimiz, omuriliğimiz ve bunların uzuvları olan gözlerimiz, bizim bu dünyadaki varoluşumuzu, bütün tecrübelerimizi, bütün eylemlerimizi ve bütün duygularımızı oluşturuyor.
Bölümün tamamına buradan ulaşabilirsiniz
Biz insanoğlu olarak, burada bahsettiğim, çeşitli bilinçli yöntemler ve odaklanma eylemleriyle sinir sistemimizin yapısını ve beynimizi dönüştürebiliyoruz. Bu özellik gerçekten bize özel ve bununla ilgili hepimizi bir saniye şükran duymaya davet ediyorum.
Evet, bugünkü bölümde hareket ederek, dengemizi kullanarak ve hatalarımızdan öğrenerek nörolojik değişimleri nasıl gerçekleştirebileceğimizi öğreneceğiz. Bu bilimsel araçları ve mekanizmaları sizin kişisel hedeflerinize göre nasıl şekillendirebileceğinizi bu seride çok iyi anlayacaksınız. O yüzden önceki bölümlere ve yazılara da kulak ve göz vermenizi öneririm.
Sizce beynimiz davranışlarımızı kontrol ediyor mu?
Şimdi ilk bomba soruyu soralım. Kas hafızası diye bir şey duydunuz mu? Aslında böyle bir şey yok. Kaslarınızın hafızası yok, onlar oldukça bilinçsizler diyebiliriz ama neyin hafızası var biliyor musunuz? Nöronların var. Yani bizim bilinçsizce yürümeniz kas hafızamız değil, nöron hafızamızdan kaynaklanıyor. Peki: Sizce beyniniz davranışlarımızı kontrol ediyor mu? Evet, tabii ki ediyor, diyeceksiniz. Birazdan bununla ilgili çok enteresan birkaç bilgi paylaşacağım, bu soruyu tekrar size hatırlıyor olacağım.
Peki davranışlarımız beynimizi kontrol ediyor olabilir mi?
Hareket etmek, spor yapmak, kaslarınızı çalıştırmak beden ve kalp sağlığı için ne kadar önemliyse, beyin sağlığı içinde o kadar önemli ve değişimin anahtarı diyebiliriz. Demin bir soru sormuştum, beynimiz davranışlarımızı kontrol ediyor mu? Buna evet dedik, peki tam tersini düşünelim; davranışlarımız beynimizi kontrol edebilir mi? Kısa bir cevap veriyorum: Evet.
Beynimizdeki dönüşümü sağlamak için hangi davranışları gerçekleştirmemiz gerektiğinden bahsedelim; profesyonel sporcu olabilirsiniz ya da olmayabilirsiniz, profesyonel dansçı olabilirsiniz ya da olmayabilirsiniz, her gün deliler ağırlık çalışıp, sahilde kilometrelerce koşan biri olabilirsiniz ya da bu insan hiç olmayabilirsiniz, ama eylemlerimizi kullanarak, yani hareket ederek nöroplastisitenin kapılarını açabiliyoruz. Bu arada bunun için en iyi yöntem direnç egzersizleri, yani ağırlık egzersizleri, sadece beden değil, beyin içinde inanılmaz kritik. Hareket etmek nöroplastik gelişimin çoklu anahtarlarından sadece biri.
Hatalar yapmak aslında çok faydalıdır.
Plastisite yaratmanın kaynaklarından biri de hatalar yapmak, hataları görmek ve beyne bir hata olduğu mesajını vererek onu düzeltmesi için fırsat tanımak. Bu düzeltmeyi gerçekleştiren nöronlar ve onların aralarındaki bağlantıyı sağlayan küçük tatlı snapslerimiz var.
Üst üste hatalar yapmak ve bunları düzeltip tekrar denemek, nöroplastisitenin kapılarını ağzına kadar açıyor. Büyük değişimleri, büyük hatalar başlatabiliyor. Bu süreçte epinefrin, asitokolin ve dopamin gibi kimyasal kokteylerin hangi durumlarda nasıl çalıştığını bu serinin öteki bölümlerinde aktardım, onlara da kesinlikle bir kulak verin.
0-25 yaş aralığında veya 25 yaşın üstünde olmak.
0-25 yaş arası beyin plastisitesi inanılmaz derecede güçlü. Ancak bu yaş aralığında değilseniz hiç endişe etmeyin, emin ellerdesiniz, biraz daha odaklanma eylemi gerekse de nöroplastisite her yaşta mümkün. Eğer 25 yaşının altındaysanız ve beyin gelişiminiz için en faydalı ne yapabilirim diye merak ediyorsanız, bilim insanları geniş kapsamlı eğitimler almanızı öneriyor yani matematik, kimya, fizik, edebiyat, müzik, enstrüman, yeni diller, yeni kitaplar, çeşitli sporlar ve duygusal gelişiminiz için öz farkındalık ve meditasyon pratikleri yapmak.
Yani birçok şeyle ilgili çok fazla bilgi öğrenmek nöronlarınızı arttırıyor. Eğer 25 yaşının üstündeysek, daha hızlı ve efektik öğrenmek adına odağımızı kullanmayı ve sizlere aktardığım ve aktaracağım birçok farklı nöroplastik gelişim aracını doğru kullanmayı öğrenmeliyiz. Bunların hepsiyle ilgili bilgilerden bu kanalda daima bahsediyorum. Abone olmayı unutmayın.
Şimdi kaldığımız yerden devam edelim.
Biraz önce bahsettiğim gibi, nöroplastisiteyi tetikleyen en önemli işlevlerden biri hata yapmak ve onu düzeltmeye çalışmak dedik. Piyano çaldığımızı hayal edelim, üstün bir Allah vergisi yeteneğe sahip değilsek, öğrendiğimiz melodileri ilk seferinde hemen mükemmel çalamayız, parmaklarımız ve kulağımız alışır, denedikçe ve bununla ilgili hatalar yaparak çabaladıkça bu hataları merkezi sinir sistemi şöyle yorumluyor: “Bunu öğrenip düzeltmemiz lazım.” Dolayısıyla beynimizi epinefrin, asitokolin ve dopamin havuzunda yüzerken bulduğunuz anda nöroplastisite hayata geçmeye başlıyor. Hataları yaptığımız için canımız hiç sıkılmasın hatta onlara olumlu yaklaşalım, zaman tanıyalım, alan açalım ve göreceksiniz ki hatalarınız sizi kazanmak istediğiniz alışkanlığı, yeteneği veya öğrenmek istediğiniz konuyu oldukça iyi gerçekleştirmenizi sağlayacak.
Beynimizi sevgi veya korkuyla motivasyon için ikna etmek
Sağlam bir nöroplastiste yaratmak için, yani kalıcı ve hızlı öğrenmek için, beynimize bu konunun bizim için ne kadar kritik olduğuna ikna etmemiz gerekli. Öğrenmemiz gereken olgunun bizim için ne kadar kritik olduğuyla ilgili kendimize sürekli mantıklı hatırlatmalar yapmanın beynimizi hacklemek adına büyük faydası var. Bunu hem sevgiyi hem de korkuyu kullanarak yapmak mümkün. Beyin arasındaki farkı pek anlamıyor. Korkudan kastım aslında istediğimiz sonuca ulaşamazsak olumsuz sonucu kendimizi hatırlatmak gibi düşünebiliriz. Zaman kısıtlaması olan, örneğin sınavdan önceki son gece veya bir deadline‘a bağlı olan sunum zamanı gelince aniden gelen çalışma arzunuzu bir düşünün. Bu resmen dopamin dolu bir kimyasal kokteyl patlamasıdır. Sevgiden kastım ise bu başarıyı, görevi, işi, amacı gerçekleştirirsek alacağımız ödül, kendimize karşı duyacağımız gurur, başarı his, kutlanma, coşku veya en basit haliyle dış dünyadan alacağımız kabul hissi gibi pozitif ve iyi niyetli çıkarımlar olabilir. Bunlar beyin için oldukça motive edici bir hackleme yöntemidir. Bilimsel olarak da fazlaca deneyde kanıtlanmış motivasyon kaynaklarıdır. Nöroplastisite sevgi ve korku arasında farkları anlamaz dedik, sadece tetiklenir ve işini yapar. Dolayısıyla bu bilimsel araçları kullanarak ve beynimizi dönüşüm konusunda yönlendirmek doğal yollarla bizim elimizde.
Yani özetle hızlı öğrenmenin ve genel olarak öğrenmenin ana bilimsel kuralları bunlar;
1) Otonomik sinir sistemimizi uyarmak. Yani yükselmek, odaklanma yetimizi arttırmak. Asitokolin, adrenalin, epinefrin ve dopomin kokteylini beynimize sunmak. Bunun için nefesimiz ve gözlerimiz gibi pratik bilimsel taktiklerden videoda bahsettim.
2) Hata yapmak, yaptığımız hatalar nöroplastisiteyi aktive edecek ve onları düzeltmek isteyen beynimiz hemen işe konulacak.
3) Denge ve Hareket etmek, yeni aktiviteler yapmak, dengemizi ve bedenimizi sportif olarak zorlayarak süreci tetiklemek. Bunun nasıl çalıştığından videoda bahsettim.
4) Doğru hedefe konsantre olmak, öğrenmek veya çalışmak istediğimiz konuyla ilgili neden-sonuç ilişkisini zihnen çözmek ve kendimize bunu sürekli hatırlatmak.
Bu bölümde ki amacım hızlı öğrenmek ve genel olarak öğrenmek / çalışmakla nörolojik bilgi temelini size aktarmaktı. Bunun yanında günlük hayatınıza entegre edebileceğiniz yöntemlerle uygulanabilir taktiklerle donandık. Umarım bu değerli bilgileri size aktarabilmişimdir.
Tüm sorularınız, görüşleriniz, konu ve konuk önerileriniz için videonun altına yorum yazabilirsiniz. Deneyimlerinizi ve gelişim sürecinizi videonun altına yorum olarak yazmanızı çok isterim, hepsini okuduğuma emin olabilirsiniz.
Yayınlarımız başta Youtube’da olmak üzere, Spotify’da da aynı ses kaydıyla olacak.
Bunun yanında Twitter, Instagram ve Tiktok‘tan kısa videolara ve içeriklere ulaşabilirsiniz. Emeğimizi desteklemenin en iyi yolu bizi bütün kanallardan takibe almak ve bildirimleri açmaktır.
Sizlere tüm ekibimiz adına teşekkür ediyorum.
Her birinizi sevgi ve coşkuyla kucaklıyorum.
'Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio'