Cumhuriyet Tarihini ve Türkiye Toplumunu Anlamakta Birbirinden Faydalı 23 Kitap
Yaşadığımızın toplumu anlamak için geçmiş toplumsal deneyimler ve olaylar oldukça önemlidir. En az bu olaylar kadar da tarihsel süreç içinde yaşananların akademik ölçütlere göre yorumlanması da bize fayda sağlar. Elbette bu konuda oldukça nitelikli kitaplar olduğu muhakkak.
1. Türkiye'de Çağdaşlaşma - Niyazi Berkes
Berkes'in kitaba sonradan eklediği notlar da göz önüne alınarak eksiksiz bir kaynakça ve dizinle tekrar Türk okuruna sunduğumuz bu önemli çalışmada, Türkiye'nin geleneksel devlet sisteminden laik bir yönetime geçişinin kapsamlı tarihi Berkes'in özgün yaklaşımları ve benzersiz yorumları eşliğinde okunabilir.
2. Türk Modernleşmesi - Şerif Mardin
Türkiye'nin müzmin tartışma konularına Mardin'in yaklaşımı, modernleşme sürecini bildik 'ileri' - 'geri' kutuplaşmasına indirgemiyor. Derleme, farklı düşünce akımlarının modernleşmeyi algılayışlarını ele alan makalelerin yanısıra, modernleşme sürecinin gençlik, kültür, kitle gibi kavramsal çerçevelerdeki izdüşümlerini tartışan yazıları içeriyor.
3. Türkiye, İslam ve Sekülarizm - Şerif Mardin
Dinin toplumsal hayatta oynadığı rol, dinî kurumların Cumhuriyet döneminin modernleşme perspektifiyle yaşadığı gerilimli ilişki, toplumbilimleri açısından çeşitli tartışmalara yol açmıştır. Şerif Mardin’in bu kitapta bir araya getirilen makaleleri, 19. yüzyıldaki siyasal tartışmalardan AKP’ye uzanan gerilim hatlarının siyasal düşüncede ve siyaset sahnesinde nasıl bir rol oynadığını inceliyor.
4. Jön Türklerin Siyasi Fikirleri - Şerif Mardin
Siyasi düşünce tarihimiz konusunda bir klasik sayılan bu eserinde Şerif Mardin, Jön Türklerin günümüzün siyasi akımlarında da görebildiğimiz fikirlerinin ortaya çıkışını ve şekillenmesini inceliyor. Düşüncelerini ele aldığı fikir ve siyaset adamları arasında Beşir Fuat, Mizancı Murat, Ahmet Rıza, Abdullah Cevdet ve Prens Sabahattin gibi isimler bulunuyor.
5. Dünden Bugüne Türkiye'nin Toplumsal Yapıs - Memet Zencirkıran (Editör)
Kitapta, toplumsal yapının kavramsal çerçevesi; Osmanlı toplumsal yapısının ana hatları; Osmanlıda başlayıp Cumhuriyet sürecinde de devam eden modernleşme çabaları, bu çabaların sorunları ve özellikleri; Atatürk İnkılaplarının toplumsal etkileri; Türkiye'de siyaset ve bürokrasinin nitelikleri; ekonomi, çalışma hayatı ve bunların Türkiye'nin toplumsal yapısına etkileri; tarihsel süreç içerisinde Türkiye'de kentleşme, eğitim aile ve gençlik konuları; küresel gelişmelerin Türkiye'nin toplumsal yapısına etkileri ayrıntılı olarak incelenmektedir.
6. Türkiye'nin Toplumsal Hafızası - Esra Özyürek (Editör)
Türkiye'nin Toplumsal Hafızası, değişik alanlarda belleğin nasıl üretildiği ve meşrulaştırıldığı, farklı belleklerin nasıl birbirleriyle mücadele ederek şekillendiği ve bu mücadele içinde kimliklerin oluşumu ve dönüşümü üzerine kaleme alınmış yazıları bir araya getiriyor. Bu yazılar, hatırlamanın ve unutmanın bireysel olduğu kadar sosyal ve politik bir süreç de olduğunu ortaya koyuyor.
7. Osmanlı'dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji - Kemal H. Karpat
Karpat, Türkiye’nin modernleşme sürecinde kimlik oluşumlarının izlerini tarihte arayarak okura çok boyutlu bir politika ve tarih okuması sunuyor.
8. Atatürk ve Demokratik Türkiye - Halil İnalcık
Çöken Osmanlı Devleti'nin yerine, Türkiye insanının katılımını ve bireysel inisiyatifini harekete geçirerek, yepyeni bir siyasal ve sosyal yapılanmayı, yeni bir yaşam biçimini hayata geçirmeyi amaçlamıştır. Bu açıdan, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş ilkeleri, yeniden yapılanma ve değişim atılımlarına bakılınca Atatürk'ün dehası çarpıcı bir hal almaktadır.
9. Türklük Müslümanlık ve Osmanlı Mirası - Halil İnalcık
Geleneksel tarihçiliğin sık sık dayanıksız tespitlere dayalı, 'resmi bakış'a ayarlı yaklaşımını tersyüz eden ; bilgiye belgeye yaslanan bir çözümleme ve yorumlama anlayışını ufkumuza taşıyan İnalcık'tan.
10. Yakın Tarihin Gerçekleri - İlber Ortaylı
'I. Dünya Savaşı'ndan sonra Türk toplumu kaosu ve yeni bir dünya savaşını değil, Milli Mücadele'yi tercih etmiştir.'
11. Modernleşen Türkiye'nin Tarihi - Erik Jan Zürcher
1800'lerden bugüne, özgün, karmaşık, tartışmalı hatta kavgalı bir süreç olarak yaşanan modernleşme tarihimiz üzerine derinlikli bir inceleme... Zürcher'in emeği, hem yeni bilgiler sunuyor okurlara hem de tutarlı bir yaklaşım. Üçüncü Selim'den, Zürcher'in tanımlamasıyla 'Üçüncü Cumnuriyet'e, yani 1980 sonrasına.
12. Modern Türkiye'nin Oluşumu - Feroz Ahmad
Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu ve modern Türkiye tarihi üzerine uzman olan Feroz Ahmad, bu kitabında, Türkiye Cumhuriyeti'nin oluşumunu toplumsal, siyasal ve ekonomik yönleriyle ele alıyor
13. Tek Adam - Şevket Süreyya Aydemir
Şevket Süreyya Aydemir Tek Adam'da değişen bir dünyada çöken bir dinsel-geleneksel imparatorluktan ve Sevr'i imzalanmış bir kalıntıdan,yepyeni bir ulusun ,yepyeni bir devletin doğuşunu anlatıyor.
14. Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler - Afet İnan
Afet İnan, Atatürk'ün hayatının son 13 yılında her zaman yakınında bulunmuş ve yakın tarihimizin dönüm noktalarının hem aktörü hem de tanığı olmuştu. Afet İnan, Atatürk döneminde yaşadıklarını ve ondan dinlediklerini okuyucuyla paylaşıyor.
15. Kısa Türkiye Tarihi - Kemal H. Karpat
Cumhuriyet'le birlikte literatürümüze giren demokrasi ve laiklik kavramları, çalkantılı seçim dönemleri, Tek Parti döneminin ardından gelen Çok Partili Hayata Geçiş sürecinde ortaya çıkan muhalefet partileri, yeni anayasalar ve seçimlerle örülü bir Türk demokrasi tarihi ve iki askerî darbe, üç muhtıra, yedi darbe girişiminden oluşan bir Kısa Türkiye Tarihi okuması...
16. Modern Türkiye tarihi - Carter V. Findley
Carter V. Findley, Türkiye'nin siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel tarihini yeniden değerlendiriyor. Sürekli olarak birbirleriyle mücadele eden ve yer yer birleşen radikal ve muhafazakâr değişim akımlarının, son dönem Osmanlı ve Cumhuriyet tarihi üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor.
17. Osmanlı ve Modern Türkiye - Halil İnalcık
Dünyada Türk-Osmanlı tarihine bakışı değiştiren Prof. Dr. Halil İnalcık'tan Osmanlı ve Modern Türkiye'ye dair ufuk açıcı bir kitap.
18. Paradigmanın İflası - Fikret Başkaya
Her sınıflı toplumda iktidardaki sınıflar, sömürüyü gizlemek, sömürü ve baskıyı meşrulaştırmak, mevcut düzenin değişmezliğini kabullendirmek amacıyla 'efsaneler', 'hurafeler' üretirler. Kurulu düzenin devamı, ideolojik bulanıklığın sürdürülmesine ve hurafelerin egemen kılınmasına bağlıdır. İşte entelektüel, egemen olan sınıfların, gizli kalmasını istediklerini açığa çıkarmaya çalışan, gerçeğin saptırılmış (reifiye) bir versiyonunu kabullenmeye razı olmayan, iktidarlardakiler empoze etmekten çıkarı olduğu 'bir toplumsal değerler sistemi'ne başkaldıran; örneğin egemen ideolojiye, resmi tarihe karşı çıkarak, gerçekten yaşanmış olanla, yaşandığı varsayılan, gerçeğin çarpıtılmış ya da 'resmi versiyonu' arasındaki uyumsuzluğu ortaya çıkarmayı kendine iş edinen kişidir.
19. Temellerin Duruşması - Ahmet Kabaklı
Yakın tarihimizi yalan ve yanlış okutmanın felâketli çelişkileri ve millî birliğimizde yaptığı çatlak ortadadır. Önceki (Osmanlı) devletimizle, Türklüğün son ve sonsuz (Ebed-müddet) devlet olmasını dilediğimiz Cumhuriyet'in manevî temelleri burada karşılaştırılacaktır. Türkiye'de esasen başlamış bulunan restorasyon (onarım) çağına bu kitapta bazı fikir kapılarının açılmasına çalışılacaktır.
20. Türkiye'de İslâmcılık Düşüncesi - İsmail Kara
Dinî, siyasî ve kültürel bir hareket olarak İslâmcılık batılılaşma ve modernleşme vakıasıyla yüzyüze gelen İslâm dünyasının değişik coğrafyalarında birbirine benzer kalıplarla ortaya çıktı. II. Abdülhamid döneminde İttihad-ı İslâm adı altında siyasî bir kalkınma ve kurtuluş ideolojisi olarak benimsendi ve tahkim edildi. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra etkili bir fikir hareketi özelliğini kazandı ve din, siyaset, kültür alanlarının hemen hepsinde gözardı edilemeyecek ürünler verdi. Batılılaşma ve Türkçülük-Milliyetçilik hareketlerinin aksine Cumhuriyet dönemine zayıflayarak yansıdı. Bu çalışmada İslâmcılık hareketi içinde etkili olmuş onaltı fikir ve siyaset adamının değişik alanlarda temel görüşlerini veren metinlerini bulacaksınız.
21. Milli Mücadelede İttihatçılık 1905-1926 - Erik Jan Zürcher
Türkiye'nin yakın tarihini yeni bir yaklaşımla ele alan Milli Mücadelede İttihatçılık ayrıca, gerek Türkiyeli gerekse yabancı yazarların bu döneme bakışının eleştirel bir değerlendirmesini yaparak tarih yazımını hangi faktörlerin belirlediğini irdeliyor.
22. Çankaya - Falih Rıfkı Atay
Falih Rıfkı Altay 1923'den 1938'e kadar Atatürk'ün yanında bulunmuş, onun yaşadıklarını bizzat kendisinden dinlemiş ve hatta birçoğuna şahit olmuş devrin önemli gazetecilerindendir. Çankaya Atatürk'ü doğumundan okul yıllarına, savaştığı cephelerden yaptığı inkılaplarla, tartışma sofralarından insani yönlerine kadar her detayı anektodlara yer vererek anlatan muazzam bir çalışma. Her Türk vatandaşının mutlaka okuması gereken ve Türkiye'nin dönüşümünü anlamanıza yardımcı olan çarpıcı bir eser.
23. Nutuk - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk Nutuk'ta, 1919 yılı öncesindeki olaylara kısaca değinmekle yetinir, 1919-1927 yılları arasında cereyan eden siyasal, sosyal ve askerî bütün olayları ise ayrıntılı olarak anlatır. Böylece, Milli Mücadele'nin başlaması ve gelişmesi, savaşlar, savaşın kahramanları, mücadeleye karşı çıkanlar, yani vatan hainleri gibi hemen hemen her konu birinci ağızdan Nutuk'ta ele alınmıştır.
Yorum Yazın
Bernard Lewis- Modern Türkiye'nin Doğuşu Hilmi Ziya Ülken- Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi Bence bu iki kitap da olmalı
Şu Çılgın Türkler yoksa o içerik eksik bir içeriktir
16.yüzyıl Osmanlı insanlarının iç ısıtan, kalbi harekete geçiren bir öykü MAHFİ_TEFRİKA ise eşsiz akıcı, masalımsı... Üstelik Google Arama yoluyla bedelsiz e... Devamını Gör