Bazı Nesnelere Baktığımızda Yüz Görmemizin Bilimsel Sebebi Nedir?
Bazı Nesnelere Baktığımızda Yüz Görmemizin Bilimsel Sebebi Nedir?
07.11.2024 - 15:51
Gökyüzündeki bulutlarda, prizlerde ve musluk gibi nesnelerde yüz gördüğünüz oluyor mu? Merak etmeyin yalnız değilsiniz! Çünkü pek çok kişi bu durumu yaşıyor. Bilim dünyası bu olguya 'pareidolia' diyor ve insanların yüz tanıma konusundaki hassasiyetine dikkat çekiyor. Peki nedir bu terim? Beraber inceleyelim.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Pareidolia, aslında beynimizin rastgele desenlerde anlamlı şekiller ya da yüzler görmesi durumuna verilen isim.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Kelime, Yunanca "hatalı" anlamına gelen para ve "şekil" anlamındaki "eidōlon" kelimelerinden türemiştir.
Pareidolia, sadece insan yüzleriyle sınırlı değildir. Örneğin 2023’te Mars yüzeyinde bir ayıcık figürü fark edenler oldu. Bir başka örnekte ise Mars’ın yüzeyinde bir köpekbalığı yüzgeci veya yengeç pençesi gibi görünen taşlar bulundu.
Bu örnekler, beynimizin rastgele görüntülere anlam katma eğilimini ortaya koyuyor. Pareidolia sadece görsel değil, işitsel bir olgu olarak da karşımıza çıkabiliyor.
Örneğin, Beatles’ın "Strawberry Fields Forever" şarkısının geriye oynatıldığında “Paul is dead” (Paul öldü) şeklinde duyulduğu öne sürüldü.
Beynimiz, bazen işitsel verilerde de anlamlı ifadeler yakalama çabasına giriyor.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Fenomenin arkasında yatan nedenlerle ilgili birçok teori var. Psychological Science dergisinde yayımlanan bir 2020 araştırmasına göre, beynimiz kalabalık bir görsel ortamda yüzleri hızlıca seçebilmek için evrimsel bir adaptasyon geliştirdi.
Bu nedenle bazı nesnelerde "yanlış pozitif" olarak yüzler görebiliyoruz. Ayrıca beynimiz bu yüzlere duygular da atfedebiliyor.
Bir evin pencerelerini göz gibi algılayarak bize bakıyormuş gibi hissedebiliriz ya da bir dolmalık biberin gülen bir yüz ifadesine sahip olduğunu düşünebiliriz.
Pareidolia, bazı beyin hastalıklarının belirtilerini anlamamıza da yardımcı olabiliyor. Örneğin otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar, yüzleri tanıma konusunda daha fazla zorluk yaşayabiliyor.
Pareidolia aynı zamanda paranormal deneyimlere inanan veya ekstra duyusal algıya sahip olduğunu iddia eden bireyler arasında daha yaygın.
İlginizi çekebilir:
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Reklam
Yorum Yazın