Atatürk'ün Evlat Edindiği ve Kayıpları Karşısında Adeta Sarsıldığı Üç Köpek: Alp, Alber ve Fox
O sadece insanları değil tüm canlıları çok severdi şu günlerde bizim de ihtiyacımız olduğu gibi...
Gazi'nin hayvan sevgisini bilmeyenimiz yoktur. Hayatı boyunca ve hatta cephelerde dahi yanında hep bir köpek vardır.
Açıkçası okudukça aklım almıyor; zira Çanakkale'de bir milletin tarihini tersine çeviren adam bir taraftan da Alp'in yani fotoğrafta gördüğünüz iri cüsseli ama Gazi'ye bakışından da ne denli kendisine sadık olduğunu anlayacağınız köpeğin bakımıyla ilgilenebiliyor.
Anlatılanlara göre Gazi, Alp'i askeri elçilik yaptığı Sofya'da evlat edinir. Sonrasında 1918'e kadar yanından hiç ayırmaz.
Bu da demek oluyor ki Alp, 1. Dünya Savaşı'na, o savaşın kahramanlarından birinin hemen yanı başında şahit olur. Alp'in ne gün öldüğü bilinmiyor; söylenir ki Atatürk, ya Nablus (Filistin) yolundayken ya da Megiddo Muharebesi sırasında Alp'i kaybeder.
7 Ağustos 1918'de Vahdettin tarafından 7. Ordu Komutanlığına Halep'e atanan Mustafa Kemal ve hemen yanı başında Alp...
Bu zoraki atama karşısında Anayurdundan uzaklaştırılan Paşa hem Vahdettin'e hem de Enver Paşa'ya kızgındır. Kim bilir belki de Alp ile dertleşip bir an olsun bu sinirini gidermiştir, ha?
Gelelim Alber'e... Sakarya Meydan Muharebesi'nde geri çekilirken bu güzelliği öylece bırakır Yunanlar. Gazi, görür görmez sahiplenir Alber'i.
Ve fotoğraflardan da anlaşılacağı üzere o günden sonra Alber bir gün olsun ayrılmaz Paşa'nın yanından. Beraber önce savaşta sonra devrimlerde birlikte zaferden zafere koşarlar.
Gâh Kastamonu'da şapka devrimine şahit olur Alber gâh Adana'da cirit oyunu izler Gazi ile...
Alber'in ölüm tarihi net olmamak ile birlikte fotoğrafların izini sürdüğümde gittiğim tarih 1925 oldu. Foks ile ilk fotoğrafının da 1929 olduğunu düşünürsek bu tarihlerde kaybetmiş olmalı Gazi, küçük savaş arkadaşını.
Ve, Foks... Çankaya'nın en yaramaz ve popüler çocuğu. Hatta neredeyse 90 yaşında daha popülerdir; zira bugün Anıtkabir'e giden herkes onu görebilir.
Atatürk'ün Foks'la tanıştığı tarih ve yer hakkında türlü söylenceler olsa da genel kanı Yalova'da bir fotoğrafçıdan evlat edindiğidir. Gazi'nin Yalova'ya gittiği ilk tarih Ağustos 1929'dur ve Foks da o tarihten itibaren fotoğraflarda boy göstermeye başlar. Burada da Gazi'nin Turhal gezisinde hemen yanı başında.
Anlatılanlara göre birkaç misafir pantolonu (Bunlardan biri de MEB Bakanı Reşit Galip Bey) parçalamış olsa da aslında Foks öyle çok yaramaz bir köpek değildir.
Ve çoğu köpekte olduğu gibi karakteri sahibine göre şekil alır. Fotoğraflarda da gördüğünüz gibi Paşa çalışırken onun ayağının dibinde sessizce uyuyan da, Atatürk halka oyunu oynarken coşarak ona eşlik eden de Foks'tan başka kimse değildir.
Atatürk ile arkadaşlığı Alp ve Alber'e göre daha geç tarihe denk gelen Foks ile ilgili anılar da daha fazladır haliyle. Bunlardan ikisi ise oldukça eğlenceli.
Florya'dan Sirkeci'ye trenle geçen Atatürk Foks'a furgon yani eşyaların taşındığı vagon bileti alır; ancak Foks Atatürk'ün yanında yani 1. sınıfta seyahat eder. Biletleri kontrole gelen biletçi ise Foks'un bu biletle burada seyahat edemeyeceğini söyler. Gazi hiç bozuntuya vermez ancak olacakları da ön görerek 'Alın o zaman götürün furgona.' der. Tabii ki Foks, biletçinin hamlesi ile hırlar ve eline saldırır. Bunun üzerine Atatürk de 'Neden köpeğe bilet sorarsın be adam?' der ve kahkahalara boğulur.
Bir diğer hikaye ise daha ilginçtir. Yeni atanmış valilerden biri Atatürk'ü ziyaret eder ancak vali eski Osmanlı adetlerini bırakmadığı için...
Odada birkaç adım atar ve yerden başlayarak selam verir. O ana kadar Gazi'nin yanında sakince yatmakta olan Foks, valinin bu hareketini tehdit olarak görür ve affedersiniz taze valiyi kaba etinden ısırır. Falih Rıfkı bu olayı 'Cumhuriyet Köpeği Foks'un Osmanlı geleneklerinden gelen valiye karşı galibiyeti' olarak betimler.
Foks'un ölümü ise sizin de bildiğiniz üzere oldukça acıklı. Atatürk her ne kadar "Fenalık yapmak için ısırmadı, ben onun niyetini bilmez miyim?" dese de...
Bir bakıma devlet protokolleri duyguların önüne geçer ve güzel köpek uyutulur. Bu durum Atatürk'ün bilgisi ve rızası dahilinde mi cereyan etmiş, bunun hakkında karşıt görüşler var. Ancak Foks ölmüştür ve veterinerler Atatürk'ü sevindirmek adına onun cesedini doldururlar. Foks'un bu halini ilk kez gördüğünde Gazi uzun uzun bakar; ancak dayanamaz ve 'Gömün lütfen.' der. Gazi'nin bu emrini dinlemeyen Necdet Pençe sayesinde Foks bugün Anıtkabir'deki yerini alır.
Az önce sözünü ettiğimiz Turhal gezisinden Foks'un kısa görüntüleri... Videonun hemen başında Gazi'nin ona bir şeyler söylediğini de görebilirsiniz.
Kaynak: Selim Erdoğan
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Soğuk Savaşın En Sıcak Kanlı Karakteri, Sovyet Uzay Köpeği: Laika
Küçük Mustafa'yı Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ümüz Yapan Beş Şehir
Yorum Yazın
ahh be adam nasıl böyle her yönden mükemmel olabildin? aşksın sen be
Editör, bu güzel paylaşım için çok teşekkürler 👍
Her şeyinle bu millete çok güzel örnek oldun canım Atam. Sen seçilmiş büyük bir ruhtun. Nurlar içinde, sonsuz huzurda ol Atam.