Yunanlarla Kültür Alışverişinde Gelinen Son Nokta! Ruhumuz Bile Duymadan İnceden İnceye Dilimize Yerleşmiş Mitolojik Sözcükler
İstemeden de olsa kapmışız işte bir şeyleri, ya ne olacaktı? Komşuyuz sonuçta... 😜
Bu içerikte Düşünüyorum Dergisi ve Zeugma kaynak olarak kullanılmıştır.
Adonis
Yunan mitolojisinde erkekliğin, bereketin ve gücün sembolü olarak bilinen tanrının adıydı. Aşırı derecede güçlü olduğu ve yenilmez tanrıların bile onunla savaşmaktan çekindiği söylenirdi. Sonraları erkeklere has bir kavram haline gelerek 'Adonis' şeklinde dilimize yerleşti.
Nike
Yunan mitolojisinde tanrılar arasında en hızlı koşan ve uçan tanrıydı. Aynı zamanda zafer, rekabet ve azmin tanrısı olarak da biliniyordu. Bildiğimiz 'Nike' markası da isim haklarını alırken buradan yola çıkmıştır diye düşündük...
Hymen
Uğur getirmek gibi bir etkisi olduğuna inanılan evlilik tanrısı Hymenaisos, Yunan mitolojisindeki güzellik, aile ve gençlik tanrısıydı. Yuva kuran insanlara yardım ettiğine inanılırdı. Buradan yola çıkarak kızlık zarına, dişiliğin sembolü olan 'Hymen' adı verildi.
Hipnoz
Hypnos, uyumayı çok sevdiği gibi diğer canlıları da uyutarak kontrol edebilen bir tanrıydı. Derin uykusu ve uyur haldeki insanlara istediği her şeyi yaptırabiliyor olmasıyla bilinirdi. Günümüzde de kullandığımız 'Hipnoz' sözcüğü buradan anlam kazandı.
Erotik
Eros, Yunan mitolojisinin aşk tanrısıydı. Tutkunun, aşkın ve cinselliğin kontrolüne sahipti. Benzer duyguları kontrol ederek insanları etki altına alabildiğine inanılırdı. Kökenini buradan alan 'Erotik' kelimesi, Eros'un insanı kontrol altına aldığı durum olarak tasvir edildi.
Tayfun
Thyphon, doğada meydana gelen yıkıcı afetleri kontrol eden fırtına tanrısıydı. Yakıp yıkarak her şeyi yerle bir edebiliyor olması insanlar için büyük bir korku sebebiydi. 'Tayfun- Tufan' kelimelerinin kökeni de bu tanrının adından geldi.
Nemfomani
Nympha, Yunan mitolojisinde nehir ve su kenarlarında yaşadığına inanılan, erkekleri cezbetmesiyle bilinen bir yaratıktı. Aynı zamanda doğurganlığın da sembolü olarak görülüyordu. Erkeklere karşı istekli tavırlarıyla bilinen bu varlığın ismi, zamanla kadınlardaki cinsel istek açlığının ismi 'Nemfomani' haline geldi.
Panik
Pan, Yunan mitolojisinin belki de en psikopat tanrısıydı. Kırlarda yalnız başına gezen insanları, aniden ortaya çıkıp korkuttuğuna inanılırdı. Fazlasıyla ürkütücü bir görünüşe sahip olduğu için insanlar onu normalde görse bile paniklerdi. Böylece 'Panik' sözcüğü de bu tanrının adından türedi.
Lezbiyen
Yunan edebiyatındaki ilk kadın şair Sappho'nun yaşadığı adanın adı 'Lesbos'du. Bilindiği üzere bu kadın şair, eşcinsel bir bireydi ve hemcinslerine karşı ilgi duyuyordu. Adanın adı ve kadının cinsel kimliği 'Lezbiyen' kelimesinin türemesini sağladı.
Morfin
Yunan mitolojisindeki Morpheus, rüya tanrısıydı. Rüyaları kontrol edebildiği gibi insanların gerçekle düşü ayırt edememesini de sağlayabiliyordu. 'Morfin' kelimesi de bu tanrının rüya gördürme yeteneğinden ortaya çıkarak zamanla tek bir isim haline geldi.
Siren
Seirene, Yunan mitolojisindeki büyüleyici bir sese sahip olan deniz yaratıklarının adıydı. Derin denizlerde yolculuk yapan denizcileri sesleriyle büyüledikleri ve hatta onları yediklerine inanılırdı. Bu varlıkların çıkarttığı kendilerine has ses, zamanla 'Siren' olarak kalıplaştı.
Hebefrenik
Hebe, Yunan mitolojisindeki gençlik tanrıçasıydı. Genç ve güzel olduğu gibi insanları da güzellik ve gençlikle mükâfatlandırabildiğine inanılırdı. Günümüzde gençlerde görülen bir hastalık olan bilinen 'Hebefrenik'in adı bu tanrıçanın adından türedi.
Letarji
Yunan mitolojisindeki bir inanca göre ruhlar alemine geçen ölmüş kişilerin dünyadaki acılarını dindirmek için su içtiği nehrin adı Lethe'ydi. Bu suyu içen hangi canlının ruhu olursa olsun, tüm acılarından arındığına inanılırdı. Uzun süreli patolojik uyku anlamına gelen 'Letarji' kelimesi bu sözcükten türedi.
Narsist
Yine Narcissus da Yunan mitolojisinde adı geçen bir varlıktı. Kendine olan aşkı, yansımasını her gördüğünde hayran hayran bakıp kalması ve kendini aşırı beğenmesiyle bilinirdi. Narsist kelimesi de bu kişinin varlığından yola çıkarak ortaya çıktı.
Okyanus
Okeanos, mitolojide adı geçen tüm nehir, deniz ve okyanusların tanrısı olarak bilinirdi. Bu sularda yaşayan tüm canlıların ve dolayısıyla tüm suların kontrolü Okeanos'a aitti. İsimden de anlayacağınız gibi 'Okyanus' kelimesinin kökeni bu tanrının isminden türedi.
Bora
Boreas, büyüğünden küçüğüne kadar tüm hava olaylarını kontrol eden rüzgâr tanrısıydı. Mitoloji inancına göre sadece rüzgârı değil, hem de hava olaylarıyla insanların yaşamsal faaliyetlerini de kontrol edebiliyordu. Boreas ismi zamanla 'Bora' kelimesine dönüştü.
Hijyen
Hygieia sağlık tanrıçasıydı. Uzun ömürlü olmanın, sağlıklı yaşamanın ve ölümden dönmenin mümkün olması için insanlara yardım ettiğine inanılırdı. İnsanlar bunun için ona adaklar adayıp yardım beklerdi. Sağlık ve temizlik bir kefede görüldüğü için bu tanrının adı 'Hijyen' kelimesinin kökeni oldu.
Kaos
Yunan mitolojisine göre evren ve tüm varlıklar yaratılırken kocaman bir kargaşa mevcuttu. Var olduğu düşülünen bu kargaşanın, çok büyük bir boşluğun içerisinde meydana geldiğine inanılıyordu. Chaos olarak adlandırılan kelime zamanla 'Kaos' halini aldı.
Defne
Bir efsaneye göre Daphne adında çok güzel bir kadın vardı. Bir sebepten ötürü Apollon'dan kaçarken birden ağaca dönüştü. Dönüştüğü ağaç, en az onun kadar gösterişliydi. Daphne'nin ağaca dönüştüğünü bilenler, bu ağaca onun adını verdi. Böylece ağacın adı zamanla 'Defne' oldu.
Kronoloji
Khronos, zaman tanrısıydı. Son Titan olmasının yanı sıra, zamanın yaratıcısı olduğuna ve yarattığı zamanların arasında dilediği gibi gidip gelebildiğine inanılırdı. Zamanın kontrolüne sahip olması, onu tanrılar arasında güçlü bir rakip haline getirmişti. 'Kronoloji' sözcüğü Kronos isminden türedi.
Yorum Yazın
Lezbiyen başlığındaki Lesbos adasını bizler Midilli adası olarak biliyoruz. Şair Sappho, Midilli’de açtığı bir okulda adadaki kızları, küçük yaştan evlenene ... Devamını Gör
karsidakinin kafasini karsitirmak icin kullandigim bir soylemdir "barbaros hayrettin lezbiyenmis" karsidaki olmasi mumkun degil dediginde gercekden diye isra... Devamını Gör
Ya senin tarihinde felsefecilerin var , bütün dünyaya duyurmuş mitolojin var bunlari örnek alıp şu an ilim ve bilimde ilerlemen lazimken. Yok yoğurt benim ba... Devamını Gör
iyi de bunlar dilimize yerleşen kelimeler değil,bilimsel terimlerin isimlerinin nerden geldiği açıklamışsınız.Başlık-içerik uyumsuzluğu böyle bişey.
1-Tayfun,Bora,Defne,Siren ve Okyanus dilimize yerleşen kelimeler; 2-Adonis,Nike,Erotik,Lezbiyen,Morfin,Hijyen ve Kaos kelimeleri bilimsel terim isimleri değ... Devamını Gör