Yeni Bir Salgına Dönmesinden Korkulan Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey!
Dünya çapında maymun çiçeği vakaları artarken bu virüs hakkında bilmeniz gereken şeyleri derledik. Hadi buyurun 👇
Maymun çiçeği, 1958'de Danimarka'nın Kopenhag kentindeki bir hayvan tesisinde çiçek hastalığı benzeri bir hastalık salgını sırasında keşfedilen nadir bir hastalıktır.
Bu hastalığa maymun çiçeği virüsü (MPXV) neden olur. Bilinen ilk insan vakası 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülmüştür. MPXV vakaları öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında meydana gelir ve zaman zaman kıtanın diğer bölgelerinde de görülür.
1970'den beri, on bir Afrika ülkesinde - Benin, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Fildişi Sahili, Liberya, Nijerya, Kongo Cumhuriyeti, Sierra Leone ve Güney Sudan'da MPXV insan vakaları bildirilmiştir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC) verilerine göre:
1996-97'de Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde daha düşük vaka ölüm oranı ve normalden daha yüksek bir bulaş oranı ile bir salgın rapor edildi.
2003 yılında, Afrika dışındaki ilk maymun çiçeği salgını Amerika Birleşik Devletleri'ndeydi ve enfekte köpeklerle temasla bağlantılıydı.
2017'den bu yana Nijerya, 500'den fazla şüpheli vaka ve 200'den fazla teyit edilmiş vaka ve yaklaşık %3'lük bir vaka ölüm oranı ile büyük bir salgın yaşadı.
18 Mayıs 2022'de ABD'de ikamet eden bir kişi, Kanada'dan ABD'ye döndükten sonra MPXV testi pozitif çıktı. 18 Mayıs 2022 itibariyle, ABD'de başka bir MPXV vakası tespit edilmedi.
2022'de DSÖ, şimdiye kadar 11 ülkede salgınlarla birlikte 80 maymun çiçeği vakasını doğruladı (20 Mayıs Cuma).
Maymun çiçeği 2022 salgını hakkında bildiklerimiz:
Maymun çiçeğini ilk kez duyan çoğu insan, adından dolayı oldukça patojenik olması gerektiğini düşünür. Portekiz Sağlık Genel Müdürü (DGS) Graça Freitas tarafından belirtildiği üzere, mevcut salgından sorumlu MPXV, daha az agresif olan Batı Afrika soyu gibi görünmektedir. Bu da hastalığın daha az şiddetli bir versiyonuna (%1 CFR) yol açmaktadır.
COVID-19 pandemisinin ardından, son iki yıldır dünya çapındaki bilim adamları, bu patojenik salgınları belirlemek ve bunlarla mücadele etmek için en son teknoloji metodolojiler ve teknikler üzerinde çalışıyorlar.
Ulusal Sağlık Enstitüsü Doutor Ricardo Jorge'den (INSA) Portekizli araştırmacılardan oluşan bir ekip, hızla yayılan maymun çiçeği salgınından sorumlu virüsün ilk taslak genom dizisini yayınladı.
INSA araştırmasına göre, 'taslak genomun ilk hızlı filogenetik analizi, 2022 virüsünün Batı Afrika soyuna ait olduğunu gösteriyor'. En çok 2018 ve 2019'da Birleşik Krallık, Singapur ve İsrail'de keşfedilen MPXV türleriyle yakından bağlantılıdır.
Uzmanlar, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin virüsten kaynaklanan komplikasyonlar açısından daha büyük risk altında olabileceğini belirtiyor. Son zamanlarda, daha şiddetli MPXV soylarının vaka ölüm oranı %3-6 civarındaydı. Çiçek hastalığı, 1979'da aşı kampanyaları yoluyla yok edildiğinde %30'luk bir CFR'ye sahipti.
MPXV, türler arasında hayvanlardan insanlara veya tam tersine bulaşabilen zoonotik bir viral hastalıktır.
MPXV'ye yakalanmanın en yaygın yolu, enfekte bir kişi veya hayvanla yakın temas kurmaktır. MPXV, sağlıklı cilt ile gündelik temas yoluyla bulaşmaz; bunun yerine, cildinde maymun çiçeği yarası olan biriyle, kontamine nesneler veya malzemelerle (örneğin giysiler) yakın fiziksel temas, enfekte bir hayvan veya kişiden vücut sıvılarıyla (örneğin tükürük) doğrudan temas gerektirir.
Virüsün solunum damlacıkları yoluyla yayılabileceği de bildiridi. Ancak bu virüs, koronavirüs gibi değil. Çünkü maymun çiçeği enfeksiyonu yakın kişisel temas gerektirir. Bu, otobüste veya metroda hapşıran veya öksüren birini görürseniz paniğe gerek olmadığı anlamına gelir - aynı havayı soluyarak hasta olmazsınız.
Artık MPXV'nin nasıl yayıldığını bildiğimize göre, hastalığa ve ondan nasıl kaçınabileceğimize birlikte bakalım 👇
Virüsü taşıyabilecek hayvanlarla yakın temastan kaçının.
Potansiyel olarak enfekte bir kişiyle temas eden tüm giysileri ve yatak takımlarını yıkayın.
Maymun çiçeği olan biriyle temas halinde olan kişilerle yakın temastan kaçının (semptomları olmasa bile).
Birinin MPXV'ye sahip olduğu bir evdeyseniz, semptomlar geliştirmeye başladığında (maruziyetten sonraki beşinci gün civarında) onların yakınında olmaktan kaçının. Bu süre zarfında insanlar bulaşıcıdır ve yakın doğrudan temas yoluyla hastalığı başkalarına bulaştırabilir.
Maymun çiçeği vakalarının bildirildiği bir bölgeden döndükten sonra biri hastalanırsa, izolasyon önerilir.
Semptomlar yaşarsanız, yerel sağlık yetkilinize başvurmalısınız.
WHO'ya göre: 'Çiçek hastalığına karşı aşılamanın, maymun çiçek hastalığını önlemede yaklaşık %85 oranında etkili olduğu birkaç gözlemsel çalışmayla kanıtlanmıştır. Bu nedenle, önceden çiçek aşısı olanlar bu hastalığı daha hafif geçirebilir.”
Maymun çiçeğinin en yaygın belirtileri:
Yüz, el ve ayaklarda tüm vücuda yayılabilen döküntülere neden olur. Döküntü, kabarık şişlikler haline gelen ve daha sonra kabuklara dönüşen küçük kırmızı lekeler olarak başlar.
Hastalık genellikle 2 ila 4 hafta süren semptomlar sürer. Enfeksiyon başlangıcının iki dönemi vardır.
İstila dönemi ilk 5 gün arasında sürer.
Deri döküntüsü dönemi genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar.
MPXV enfeksiyonunun belirtileri, su çiçeği ve çiçek hastalığı gibi diğer bulaşıcı hastalıkların belirtilerine benzer.
Belirtiler; ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, sırt ağrısı, şişmiş lenf düğümleri ve yorgunluğu içerir. Bazı insanlar hiç belirti göstermeyebilir.
MPXV'ye maruz kalan kişiler, hastalığın kendi kendini sınırlayan doğası nedeniyle genellikle herhangi bir özel bakıma ihtiyaç duymazlar; hastalık daha ciddi bir duruma dönüşürse, tedavi seçenekleri mevcuttur.
MPXV için spesifik bir tedavi yoktur, ancak çiçek hastalığı için geliştirilen ve Avrupa Tabipler Birliği (EMA) tarafından 2022 yılında maymun çiçeği için lisans verilen tecovirimat gibi deneysel ilaçlar vardır.
Bununla birlikte, destekleyici bakım önlemleri semptomları hafifletmeye, komplikasyonları yönetmeye ve uzun vadeli sekelleri önlemeye yardımcı olabilir.
Bu içerik bilgilendirme amaçlı olarak yazılmıştır. Hasta olduğunuzdan şüpheleniyorsanız mutlaka yerel sağlık birimine ulaşın. Doktorunuza danışmadan da hiçbir ilaç almayın. Sağlıklı günler dileriz!
Yorum Yazın
sapığın birinin enfekte bir hayvanla ilişkiye girmesi sonucu ortaya çıkması muhtemel.
Siyah beyaz resimdeki çocuk maymun çiçeği hastandan çok cüzzamlıya benziyor. ya da bu hastalık insanı cüzzamlıya benzetiyor.