Yeni Başlayanlar için Koalisyon Sözlüğü: Tekrar Hayatımıza Girecek Kelimeler ve İfadeler
1. "İcracı Bakanlık"
Bu tabiri çok duyacaksınız...
'İcracı' bildiğiniz gibi iş yapan anlamında. Belediyeye benzeyen Bakanlıklar gibi düşünün.
Peki bu ne demek? Parası olan bakanlıklar demek... Burada önemli olan paranın personel ödemesine gitmesi değil, projelere ayrılması. İhale yapması, iş vermesi.
Hangi Bakanlıklar bunlar? Ulaştırma mesela. Yollar, köprüler, tüneller... mis.
Önem Derecesi: 10/10
2. "Tesirli Bakanlık"
Doğrudan para, iş, ihale dağıtmasa da nüfuz sahibi Bakanlıklara verilen isim.
Mesela Maliye Bakanlığı (Vergi işiniz varsa görüşelim), mesela Milli Eğitim Bakanlığı (Atama işiniz varsa çözeriz), mesela mesela İçişleri Bakanlığı ('Hallederiz Kadir')...
3. "Prestijli Bakanlık"
Buradaki 'prestij' sözü albenili geliyor... Kanmayın.
Mesela Dışişleri Bakanlığı...
İhale yok, para yok, kadrolaşamazsın... Ağlayan çocuğun ağzına tıkılan emzik gibidir.
Patrondan zam istersin de, zam değil de, güzel bir kartvizit sıfatı verir ya, o hesap.
4. "Gensoru"
Eğer bir hükümet mecliste çoğunluk değilse, yani Azınlık Hükümeti'yse, hakkında adına 'gensoru' denilen bir önerge verilir ve oylama yapılır. Bu bir güven oylamasıdır.
Burada güvenoyu alamayan düşer.
Gensoru: Milletvekillerinin Başbakandan ya da bir Bakandan bir sorunla ilgili olarak sözlü açıklama istemesine dayanan ve genel bir görüşmeden sonra hükümetin ya da ilgili bakanın görevden uzaklaştırılması sonucunu doğurabilen, Meclis'e ait bir denetim yetkisi.
5. "Azınlık Hükümeti"
El tokmağıyla davul çalmak... Sizi her an bir gensoruyla düşürebilirler.
Azınlık hükümeti: Parlamenter sistemlerde, parlamentoda çoğunluğu olmayan bir partinin, öbür parti ya da partilerin hükümete fiilen katılmadan dışarıdan destek vermesiyle oluşturduğu hükümet biçimi.
6. M Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler... Mutabakat, Müzakere, Münakaşa, Mütareke, Meşveret, Münazara...
Uzlaşı, Ortak Akıl da denir.
Kimi zaman genel prensipler üzerine, kimi zaman da irili ufaklar konular üzerine sürekli temas halinde olmak, harekete geçmeden önce karşılıklı anlaşmak üzerine kuruludur tüm süreçler.
Hani Eskimolar'ın buzla ilgili yüzlerce kelimesi var derler ya, işte koalisyonda da aynısı görüşme, anlaşma, tartışmaların farklı versiyonları, aşamaları ve türleri için geçerli.
8. "Zirve"
Koalisyonda ortakların her görüşmesi Zirve niteliğinde olur.
Görüşme kelimesi yerine zirve kullanıldığında bu aslında çözülemeyen bir sorun veya kriz olduğuna işaret eder.
9. "Aritmetik"
'Meclis Aritmetiği' olarak ifade edilir.
Yasaların salt çoğunlukla çıkması gerektiğinden ve tek parti hakimiyeti olmadığından sürekli bir milletvekili hesap yapılır...
Bu kelime genellikle partilerin oylamalarda kayıp vereceği düşünülen durumlarda kullanılır.
10. "Yoklama"
Oyların değeri arttığından Partilerin Meclis Grup Başkan Vekillerine büyük iş düşer.
Milletvekillerini oylamaların yapıldığı anlarda meclis genel kurulunda tutabilmek, çekimser kalmalarını veya oylamaya katılmamalarını engellemek için meclis kulisinde zil çaldıktan sonra okul bahçesinden öğrenci toplayan öğretmen/müdür yardımcısı gibi dolaşırlar.