Uzun Yaşamanın Sırrını Şempanzelerden Öğrenebilirsiniz: Çevrenizle İyi Geçinin ve Herkese İyi Davranın!
Kötü alışkanlıklardan uzak duralım... Stres seviyelerimizi azaltalım ve sağlıklı beslenelim... Yıllardır bildiğimiz 'uzun yaşamın sırları' şempanzelerde çok daha başka bir boyuttaymış meğer! Uzun yaşamak istiyorsanız IFL Science'dan sizler için derlediğimiz maymunların uzun ömrü sırlarına bir göz atabilirsiniz!
Yakın zamanda yapılan bir çalışmaya göre, gözlem altında tutulan şempanzelerde uzun yaşamanın sırrının oldukça duygusal gerçeklere dayandığı ortaya çıktı!
Erkek şempanzeler, akranları ile iyi geçindikleri ve ailelerine iyi baktıkları zaman daha uzun yaşıyorlar!
Öte yandan dişi şempanzelerde bu sonuçlar daha az meydana gelse de, hem bakım altında hem de doğal yaşamda bu gerçeğin ortaya çıkması biz insanlara da bir ders niteliğinde olabilir!
Hayvan psikolojisini inceleyen bilim insanları, şempanzeleri insanlar için kullanılan kişilik özelliklerini kullanarak değerlendirdiklerinde, bonobolar gibi bize daha yakın akrabalarından daha çok benzer bir yayılma gösterdiğini belirtmişlerdir.
Hayvanat bahçelerinde ve yaban hayat parklarındaki çalışanlar tarafından son 24 yılda yapılan değerlendirmeler Edinburgh Üniversitesi'nden Dr. Drew Altschul tarafından toplandı.
Bu zaman diliminde, incelemedeki şempanzelerin 187'si öldü ve bu koşullar altında ömrü uzatan veya kısaltan özellikleri değerlendirmek adına yeterli bir örnek ortaya sundu.
Altschul ve ekip arkadaşlarının eLife'de açıkladığına göre, düşük saldırganlık ve işbirliği gibi pozitif sosyal etkileşimler erkek şempanzelerde daha uzun ömür anlamına geliyordu.
Aynı karakter özellikleri dişiler için herhangi gözle görülür bir sonuç ortaya koymadı.
Yeni tecrübelere daha açık olan dişi şempanzeler de daha uzun yaşamaya başladılar, ancak araştırmaların bu sonuca ilişkin tereddütleri var.
“İnsanlar gibi şempanzeler de yaşlandıkça deneyimlere daha az açık olurlar.”
Şempanzelerin yaşamları boyunca kişilik özelliklerinin değerlendirildiği geniş bir araştırmada, bu tür bir etkinin gerçek olup olmadığını belirlemek mümkün olacaktır, ancak ekibin kullanabileceği sınırlı bilgi tam olarak bir çıkarım yapmak için şimdilik yetersiz.
Ekip daha genç şempanzeler ile başlayıp araştırmayı genişletmeyi planlıyor.
Şempanzelerin başka hiçbir kişilik özelliği, ömürlerinde bir etkiye sebep olmadı.
Öte yandan insanlara bakacak olursak aksine, dışa dönüklük ve vicdan gibi özellikleri yüksek fakat nörotisizm yani sosyal ve psikolojik stresörlere olumsuz olarak tepki verme eğilimi düşük olan insanlar genellikle daha uzun yaşarlar.
Bilime göre bir kişilik özelliği hayvanların evrimsel değişiminde büyük bir rol oynuyorsa, bu özellik popülasyonda hızla yayılacaktır.
Sonuç olarak, çeşitliliğin sürdürülmesi ve yüksek bir seviyeye getirilmesi, bir dengeyi koruyan rakip kuvvetleri gerektirmektedir.
Bu bağlamda bilim insanları, gençken çiftleşmede başarısız olan erkek maymunların, daha uzun yaşayarak neslini sürdürmek için ileri yaşlarda şansını tekrar denediğini varsayıyorlar.
Bu noktada da uzun yaşamaları gerekiyor çünkü sahip oldukları bebeklere bakmaları gerek. Tüm bunların gerçekleşmesi için erkeğin daha açık davranması, toplumda kabul edilmesi ve iyi bir şempanze olması şart.
Bu davranışların dişilere olan etkilerini ise henüz tespit etmek zor.
Elbette, bu değerlendirmeler yapay bir ortamda yapıldığı için, vahşi ortamda neler olabileceğini kestirmek zor.
Ne yazık ki, şempanzeleri doğal ortamda inceleyen araştırmacıların henüz bu tür bir veritabanı yok. O yüzden araştırmaları karşılaştırmak mümkün değil.
Üstelik, av ve maymunların yakalanması ve esaret altına alınması gibi modern zaman tehditleri, verilerin geçmişle kıyaslanmasında sorunlar doğuracaktır.
Yorum Yazın
Uzun yaşamın sırrı bu değil. Bizde bi söz var: "Kötüye bi şey olmaz" diye. Atalarımız boş konuşmaz.