Türk Yahudilerinin Göçü Son Bir Yılda İkiye Katlandı: Peki Neden Gidiyorlar?

Batılı ülkelerden İsrail’e göç son yıllarda giderek azalmasına karşın Türkiye'den bu ülkeye yapılan göç son bir yılda ikiye katlandı. 

ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü başkent ilan etmesiyle başlayan Türkiye-İsrail gerginliğinden en çok etkilenenlerin başında Türk Yahudiler geliyor. 

Milliyet'ten Mert İnan'ın haberine göre, geçtiğimiz günlerde İsrail’de yayın yapan muhafazakâr Arutz Sheva adlı internet sitesinde, İsrail’e batılı ülkelerden göçün azaldığı, ülkeye göç eden Rus ve Türk Yahudilerin sayısında ise önemli bir artış olduğu ileri sürüldü. Siteye göre, 2017 yılının ilk dokuz ayında İsrail’e göç eden Türk Yahudilerin sayısı geçmiş yıllara oranla ikiye katlandı. Arutz Sheva, 9 aylık zaman diliminde 350 Türk Yahudisi’nin İsrail’e taşındığı belirtirken, bu sayının 2016 yılının eş döneminde ise 164 olarak gerçekleştiği öne sürüldü ve Türkiye’deki Yahudiler arasında İsrail’e göç etme eğiliminin kayda değer biçimde güçlendiğini yazdı.

Türk Yahudi Cemaati’nin önde gelen isimleri ise söz konusu iddiaları doğrular nitelikte açıklama yaptı. 

Türk Yahudi Cemaati Sözcüzü Deniz Saporta, “Bu göç olayları kişisel olduğu için elimizde istatistiki bir bilgi mevcut değil, ancak bahsedilen sayıların doğru olması muhtemel. Dönem dönem göç edenlerin sayıları artıp azalabiliyor. İspanya’ya göç etmek isteyen Seferadlar konusu da tamamen kişisel başvurular üzerinden gerçekleşiyor. Seferadlar’ın İspanyol vatandaşlığına hak kazanmaları geri verilen bir haktan yararlanmak olarak değerlendirilmelidir. Şu an için İspanya’ya Türkiye’den göç edildiği konusunda bilgimiz bulunmamakta” dedi.

Türk Yahudi Cemaati’nin sosyolojik sorunlarını Şalom gazetesinde kaleme alan isimlerden yazar Mois Gabay ise artan antisemitizm eğrisinin cemaat içerisinde üzüntü ve endişeye yol açtığını belirterek, “Ülkemizdeki azınlık toplumlarının ayakta kalma stratejisini özetlemek gerekirse, kısaca kendi işine bakmak, başını kaldırmamak, büyük siyaset ve iktisat meselelerini güçlülere bırakmak diyebiliriz. Ladino dilinde, ‘Ne yangına koş, ne de kavgaya’ diye bir söz vardır. Özgürlüğümüzü bize çizilen sınırın içinde izin verildiği kadar yaşamaya çalışıyoruz. İsrail-Türkiye ilişkileri kötü gittiğinde uykusuz geceler geçirmek uzun bir süredir bizim gerçekliğimiz maalesef' diye konuştu.

Tepkisini bir örnekle aktaran Gabay, 'Türk milletinin bekası için başlatılan ‘Afrin Operasyonu’ ile ilgili olarak TRT World tarafından yayınlanan ‘Azınlıklar Afrin Operasyonu hakkında ne düşünüyor?’ videosu sizlere tuhaf gelmedi mi? Biz bu ülkede yaşayan yabancılar mıyız ki konu ile ilgili genel bir anket yapılmazken, özellikle azınlık toplumlarının da fikir söylemesine gerek duyuluyor?” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Soner Yalçın, geçtiğimiz ay Sözcü gazetesinde kaleme aldığı yazısında son dönemde 4.500 Yahudinin Türkiye'den göç ettiğini yazmıştı. Yalçın, yazısında önce Yahudilerin bu topraklarda tarih boyunca çektikleri acılardan, sonra da hayatın hemen her alanında yine bu coğrafyada önemli katkıları olan Yahudilerden bahsetmişti. Yalçın yazısını Yahudilere 'Gitme. Biz bu toprakları kardeşlik yurdu yapacağız. Söz' diye seslenerek noktalamıştı. Soner Yalçın'ın yazısında kendiyle çeliştiğini söyleyen Aaron Baruch, 'Neden kalayım?' diye sorduğu yazıyla Yalçın'a yanıt vermişti. 4500 Yahudinin göç ettiği iddiasının gerçeği yansıtmadığını yazan Baruch yazısının sonunda şunları söylemişti:

“4500 Yahudi vatandaşın Türkiye’den gitmesine canım sıkıldı” diyorsun. Nereden çıkarttın bunu? Bak ben sana söyleyeyim de bilgin olsun. 2015, 2016 ve 2017 yılında toplam 500 Türk Yahudi'si İsrael’e göç etti. Üç aşağı beş yukarı hepsi bu. Bunların bir kısmı da üniversite öğrencisi. İsrael’e göç eden Yahudiler, çocuklarına Türkiye’de eğitim veremedikleri için göç etmekteler. Çok küçük bir miktarda da ekonomik sebeplerden veya aile durumlarından dolayı göç edenler vardır. Yani senin gözümüze sokmaya çalıştığın gibi antisemitizmden korktuğu için, ya da AKP’den çekindiği için ve yahut İsrael’e milliyetçi hislerle bağlı olduğundan dolayı göç eden Yahudi neredeyse yoktur.

2500 Yahudi İspanya pasaportu aldı. İspanya yüzyıllar evvel kovduğu Sefaradlar’a böyle bir hak tanıdı. Yahudiler de bu haktan istifade ettiler. İspanya’ya göç eden bir tek Yahudi yok. Bu pasaportları yurt dışına çıkarken vize ile uğraşmamak için aldılar. Sen Yahudilere “gitme” diyene kadar bizzat Türklere “gitme” desene. 2017’nin sadece ilk çeyreğinde Barcelona’da binden fazla Türk ev aldı.'