Türk Bilim İnsanından Büyük Başarı: Delta Parçacığının Bilinmeyen Özelliğini Buldu!
Başarılı bilim insanlarımızdan aldığımız güzel haberler bizi mutlu etmeye ve gururlandırmaya devam ediyor. Avrupa Nükleer Araştırma Merkezindeki (CERN) Büyük İyon Çarpıştırıcısı Deneyi (ALICE) Grubu Üyesi Doç. Dr. Ayben Karasu Uysal, literatürdeki değerinden daha düşük kütleye sahip delta parçacığı keşfetti.
Bu haberi daha güzel kılan ise belki de hocamızın Türkiye'de çalışması ve elde edilen sonuçların Türkiye'de de değerlendirilecek olması...
Avrupa Nükleer Araştırma Merkezindeki (CERN) Büyük İyon Çarpıştırıcısı Deneyi (ALICE) Grubu Üyesi Doç. Dr. Ayben Karasu Uysal, literatürdeki değerinden daha düşük kütleye sahip delta parçacığı keşfetti.
KTO Karatay Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr. Ayben Karasu Uysal, yaptığı açıklamada, Büyük İyon Çarpıştırıcısı'nda (LHC) protonların ve kurşun çekirdeklerinin ışık hızına çok yakın hızla çarpıştırıldığını söyledi.
LHC üzerindeki dedektör sistemlerinde çarpışma sonucu oluşan parçacıkların izlenip kaydedildiğini aktaran Ayben Hoca, bu çalışmalarda evrenin başlangıcındaki ortamı araştırdıklarını vurguladı.
"Evrenin başlangıcına gittiğinizde hiç bilmediğiniz parçacıklar var. Hiç görmediğimiz ama standart modelin tahmin ettiği parçacıklar var. Eğer onları dedektörlerde görebilirsek o maddenin halini bulmuşuz demektir."
Ayben Hoca, yaşanılan ortamda proton ve nötronların görüldüğünü belirterek, 'Evrenin başlangıcına gittiğinizde hiç bilmediğiniz parçacıklar var.
Hiç görmediğimiz ama standart modelin tahmin ettiği parçacıklar var. Eğer onları dedektörlerde görebilirsek o maddenin halini bulmuşuz demektir', dedi.
"Her yeni bilimsel çalışma bizi bir bilinmeyene götürdü..."
Artı ve eksi yüklerin yan yana getirildiğinde birbirlerini yok ettiğini anlatan Ayben Hoca, şöyle devam etti:
'Çalışma da bu konunun ölçümleriyle alakalıydı. 'Madde ve anti madde arasında fark var mıdır, asimetri var mıdır?' bunu araştırıyorduk. Bizim çalışmamızla fizikte yeni soru alanları ortaya çıktı. Evrenin başlangıcında madde ve anti maddenin aynı miktarda ölçüldüğünü anladık.
Her yeni bilimsel çalışma bizi bir bilinmeyene götürdü. Cevabı bulunan bir sürü şey de var. Yeni bir şey keşfediyoruz, o bizi yeni bir bilinmeyene yönlendiriyor. ALICE deneyinde bizi çok şaşırtan anti alfa çekirdeğini gördük.'
Parçacık öylesine kısa bir zaman diliminde (10 üzeri eksi 24) açığa çıkıyor ki, direkt olarak ekranda görülemiyor.
Ayben Hoca, anti alfa çekirdeğinin iki proton ve iki nötrondan oluştuğunu ifade ederek, İçinde 4 parçacığı barındıran ağır bir çekirdek. ALICE grubu olarak tespit edildi. Benim özel olarak incelediğim parçacık ise delta parçacığıydı.
Ömrü en kısa parçacıklardan bir tanesi, yaşam süresi 10 üzeri eksi 24 saniyedir. Bu bize şöyle bir öz güveni verdi, bizim kameramız böyle bir zamanı kaydedebiliyor. Bu parçacığı direkt ekranda göremiyoruz. Bunun için bilimsel teknikler geliştiriyoruz. Bilimsel teknikler sonucu bulgular bu parçacığa ait', diye konuştu.
Ayben Hocamızın bundan sonraki amacı başka başarılı Türk bilim insanlarına da -özellikle de kadınlara- CERN yolunu açmak.
'CERN'deki gelişmeleri bundan sonra Konya'da üniversite içinde kurduğumuz laboratuvarda inceliyoruz. Şu anda veri akışı gerçekleşiyor. Bunun yanında fizik çalışmalarına devam ediyoruz. CERN'i Konya'ya taşımış oluyoruz.
CERN ALICE deneyindeki ilk ve tek Türk grubuyuz. Başarılı, özellikle çok sayıda kadın Türk bilim insanını CERN'e yönlendirmeyi çok istiyorum.'
Hocamızı başarısından dolayı kutluyor; bundan sonraki çalışmaları için de başarılarının devamını diliyoruz. 👏👏👏
Kaynak
Yorum Yazın
Vay be helal olsun son zamanlarda Türk bilim adamları çok gururlandırdı bizi..
dikkat ettiyseniz ülkede değil hiç biri. hepsi dışarıdaki kurumlarda. tabi bizde anca sure okunan ayet büyüdü yüzyılın projesi diye projeleri desteklerlerse ... Devamını Gör
Umarım, gün geçtikce bilim insanlarına verilmesi gereken değeri daha çok anlarız ve ırk çatışmalarını bir yana bırakıp, teknoloji ve bilime yöneleriz.
Böyle başarıları gördükçe çalışma hırsı buluyorum kendimde. Hepinizle gurur duyuyorum :)
Bu ülkenin her daim çalışan ve üreten kişilere ihtiyacı var. Umarım bu hırsı her zaman bulursun ve gelecekte adını buluşlarınla duyarız.