Temel İnceleme Konusu Dünya Olan Bilim: Jeoloji Nedir?
Jeoloji veya diğer adı ile yer bilimi, temel inceleme konusu Dünya olan bilimdir. Daha çok taş kürenin içeriği, yapısı ve özelliklerini inceler. Jeolojinin temel konusu Dünya'dır ancak diğer gezegenlerin ve doğal uyduların da incelemesini yapabilir. Yer bilimleri içerisinde ele alınan jeolojinin önemli bir kısmı, Dünya'nın malzemelerinin, yapılarının, süreçlerinin ve organizmalarının zaman içinde nasıl değiştiğinin incelenmesidir.
Bu içeriğimizde jeoloji hakkında merak edilen bilgilere ulaşabilirsiniz.
Jeoloji Nedir?
Jeoloji, Dünya'yı, onu oluşturan maddeleri ve oluşumuna etki eden süreçleri inceleyen bilim dalıdır. Kısacası, gezegenimizde yaşayan organizmaların incelenmesini içerir. Jeolojinin önemli bir kısmı, Dünya'nın malzemelerinin, yapılarının, süreçlerinin ve organizmalarının zaman içinde nasıl değiştiğinin incelenmesidir.
Yer bilimleri bünyesinde ele alınan jeoloji, Dünya dışında diğer gezegenleri ve doğal uyduları da inceler. Geniş anlamıyla jeoloji, yerkürenin güneş sistemi içerisindeki durumunu, onun fiziksel ve kimyasal özelliklerini, oluşumundan bu yana geçirdiği değişiklikleri, üzerinde yaşayan canlıların evrimini de kapsar.
Yer bilimciler yani jeologlar, Dünya'nın yaşının yaklaşık olarak 4,6 milyar yıl olarak belirlenmesini sağlamışlardır. Aynı zamanda litosferin hareketli tektonik plakalara ayrıldığını da tespit etmişlerdir. Teorik anlamının yanı sıra jeoloji çok geniş bir uygulama alanına da sahiptir.
Yerbilimciler, dünyanın doğal kaynaklarının, metallerinin yerlerinin tespit edilmesi ve idaresine yardımcı olurlar. Değerli taşlar ve minerallerle yakından ilgilenirler. Jeoloji, sözcük olarak ilk kez 1778 yılında Jean-André Deluc tarafından kullanılmıştır. Sözcük, Türkçede de kullanılmaktadır. Türkçeye Fransızcadan; Fransızcaya da Latinceden geçmiştir.
Jeolojinin Tarihçesi
Jeolojinin tarihçesi çok eski zamanlara dayanmaktadır. Çinli bilgin Shen Kuo, okyanustan yüzlerce kilometre uzaktaki bir dağda hayvan kabukları gözlemlemiştir. Buradan yola çıkarak da karaların oluşumunu dair hipotezler formüle etmiştir.
Bunun dışında Aristo'nun öğrencisi Theophrastus'un 'Taşlar Üstüne' isimli eseri de binlerce yıl boyunca kendi alanında otorite olmuştur. İlerleyen yıllarda pek çok ülkede jeoloji üzerine çalışmalar yapılmış; ülkelerin volkanik kökenlerine dair incelemeler gerçekleştirmişilerdir.
Jeologlar Ne Yapar?
Jeologlar gezegenimizin tarihini anlamak için çalışırlar. Dünya'nın tarihini ne kadar iyi anlarlarsa, geçmişteki olayların ve süreçlerin geleceği nasıl etkileyebileceğini o kadar iyi tahmin edebilirler.
Toprak kaymaları , depremler , seller ve volkanik patlamalar gibi birçok süreç insanlar için tehlikeli olabilir. Jeologlar, zarar görebilecekleri önemli yapılar inşa etmekten kaçınmak için bu süreçleri yeterince iyi anlamak için çalışırlar. Jeologlar geçmişte sular altında kalmış alanların haritalarını hazırlayabilirlerse, gelecekte de sular altında kalabilecek alanların haritalarını hazırlayabilirler. Bu haritalar, toplulukların gelişimine rehberlik etmek ve sel koruması veya sel sigortasının nerede gerekli olduğunu belirlemek için kullanılabilir.
Jeologlar Dünya malzemelerini inceler: İnsanlar her gün Dünya malzemelerini kullanır. Kuyulardan çıkan petrolü , madenlerden çıkan metalleri ve akarsulardan ya da yer altından çekilen suları kullanırlar. Jeologlar, önemli metaller içeren kayaların yerini belirleyen, bunları üreten madenleri ve metalleri kayalardan çıkarmak için kullanılan yöntemleri planlayan çalışmalar yürütürler. Petrol, doğal gaz ve yeraltı suyunu bulmak ve üretmek için benzer işler yaparlar.
Birçok jeolog, Dünya'nın geçmiş iklimlerini ve bunların zaman içinde nasıl değiştiğini öğrenmek için çalışıyor. Bu tarihsel jeoloji haber bilgileri, mevcut iklimimizin nasıl değiştiğini ve sonuçlarının ne olabileceğini anlamak için değerlidir.
Nasıl Jeolog Olunur?
Gerekli asgari eğitim, jeoloji alanında dört yıllık bir üniversite derecesidir. Jeolog olmakla ilgilenen üniversite öncesi öğrenciler, özellikle matematik, bilim ve yazma dersleri olmak üzere tam bir üniversite hazırlık kursları müfredatı almalıdır. Bilgisayar, coğrafya ve iletişim ile ilgili dersler de önemlidir.
Jeologlar çeşitli ortamlarda çalışırlar. Doğal kaynak şirketleri, çevre danışmanlık şirketleri, devlet kurumları, kar amacı gütmeyen kuruluşlar ve üniversiteler bunlardan bazılarıdır. Birçok jeolog, en azından zamanın bir kısmında saha çalışması yapar. Diğerleri zamanlarını laboratuvarlarda, sınıflarda veya ofislerde geçirirler. Tüm jeologlar rapor hazırlar, hesaplar yapar ve bilgisayar kullanırlar.
Giriş düzeyinde istihdam için bir lisans derecesi gerekli olsa da, birçok jeolog yüksek lisans ve/veya doktora dereceleri kazanır. İleri dereceler, genellikle paleontoloji, mineraloji, hidroloji veya volkanoloji gibi bir jeoloji uzmanlık alanında daha yüksek düzeyde bir eğitim sağlar. İleri dereceler genellikle jeoloğu üniversite düzeyinde denetim pozisyonları, araştırma görevleri veya öğretim pozisyonları için nitelendirir. Bunlar jeoloji alanında en çok aranan işlerden bazılarıdır.
Jeologlar için istihdam olanakları çok iyidir. Güçlü bir akademik geçmişe ve iyi notlara sahip jeoloji mezunlarının çoğu, eğer işin mevcut olduğu bir yere taşınmaya istekliyseler, iş bulmakta hiç sorun yaşamazlar.
Yorum Yazın