Syriza Resmen Bölündü

20 Eylül'de erken seçim kararı alan Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras'ın istifasının ardından, Syriza'dan ayrılan 25 vekil yeni bir parti kurdu. Ayrıca Cumhurbaşkanı Pavlopulos hükümeti kurma görevini ana muhalefetteki Yeni Demokrasi Partisi (ND) lideri Evangelos Meymarakis’e verdi.

Yunanistan'da yardım programı için sağlanan anlaşmanın ardından siyaset çalkantılı bir döneme girdi. Uluslararası alacaklıların istediği reformlar ve tasarruf önlemlerine karşı çıkan Syriza'nın sol kanadı, erken seçim kararı alınmasının ardından partiden ayrıldığını ilan etti.

Başbakan Aleksis Tsipras'ın icraatlarına destek vermeyen Panagiotis Lafazanis liderliğindeki 25 milletvekili parlamento grubu oluşturmak için başvuruda bulundu.

Şimdiki dağılımına göre Halk Birliği Grubu, 124 sandalyesi kalan Syriza ve 76 sandalyeli Yeni Demokrasi partisinin ardından üçüncü sırada yer alıyor.

Müzakereler ve halk tepkisi

İktidardaki sol parti Syriza, katlanarak artan borç krizine ve hükümetin kemer sıkma politikalarına toplumsal yanıt olarak iktidara gelmişti.

Ancak 41 yaşındaki Başbakan Çipras, ülkesine kredi veren IMF ve AB’nin reform taleplerini uzun süren müzakereler sonucu kabul etmiş ve 86 milyar euro yeni kredi için anlaşmıştı.

Halkın referandumda yeni kurtarma paketine hayır demesine rağmen Çipras'ın uzlaşma hamlesi Syriza vekillerinin tepkisini çekmişti.

Yüzde 60’lık halk desteğiyle iktidara gelen Çipras, ilk önce müzakereleri tıkayan Maliye Bakanı Yanis Varufakis’i görevden almış, ardından referandum ve parlamento oylamaları sonrası aykırı görüşteki kabine üyelerini değiştirmişti. Yeni partinin lideri Lafazanis de bunlardan biriydi.

Ancak Çipras’ın bu çabaları yeterli olmadı. Partisinin yaklaşık üçte biri, Başbakan’ın kreditörlerle anlaşmasına karşı olduğunu açıkladı. Bunun üzerine Çipras, Perşembe günü istifasını Cumhurbaşkanı Pavlopulos’a sundu.

Yunan parlamentosu, ağır şartlar içeren kemer sıkma paketini 229 milletvekilinin 'evet' oyuna karşılık 64'ünün 'hayır' oyuyla kabul etmişti. 149 üyeli Syriza'dan 38 milletvekili pakete destek vermemiş, kabinedeki bazı isimlerin hükümetle yolları ayrılmıştı.

Syriza hükümetinin dün istifa etmesinin ardından Yunanistan Cumhurbaşkanı Pavlopulos ana muhalefetteki Yeni Demokrasi Partisi (ND) lideri Evangelos Meymarakis’e hükümeti kurma görevi verdi.

Yunan anayasasına göre hükümetin son yapılan seçimlerden sonra 12 aylık süre içerisinde istifa etmesi durumunda cumhurbaşkanının diğer siyasi parti liderlerine son seçimlerde partilerinin aldıkları oy oranı sıralamasıyla hükümeti kurma görevi vermesi öngörülüyor. Liderlere hükümeti kurma çalışmalarını tamamlamaları için üçer günlük süre tanınıyor.

Cumhurbaşkanlığı konutuna giderek hükümet kurma görevini resmen alan Meymarakis kendisine yasal olarak tanınan üç günlük süre içerisinde tüm yetkileri sonuna kadar kullanacağını söyledi.

Erken seçimin ülkeye bu aşamada bir yararı olmayacağını ve bunun en son tercih olması gerektiğini ifade eden Meymarakis hükümeti kurma konusunda Syriza ile de işbirliği yapabileceğini söyledi.

Meymarakis’in hükümeti kurma çalışmalarında başarısız olması halinde Cumhurbaşkanı Pavlopulos’un üçüncü parti olan aşırı sağcı Altın Şafak (Hrisi Avgi) partisine görev vermesi gerekecek.

Ancak siyasi parti liderlerinin cumhurbaşkanı başkanlığında gerçekleştirilecek toplantıda hükümeti kuramayacaklarını kabul ederek erken seçime gidilmesi konusunda mutabık kalmaları durumunda cumhurbaşkanı meclisi feshederek erken seçim ilan edebilecek.

Euro Grubu Başkanı ve Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem, Euro Bölgesi'nin, 86 milyar euroluk  3'üncü kurtarma paketini onaylayıp, kredinin ilk dilimini serbest bırakmasının ardından Yunanistan'da Aleksis Çipras başkanlığındaki koalisyon hükümetinin seçim kararı almasıyla ilgili, 'Yunanistan'ın Euro Bölgesi'ne verdiği taahhütleri sürdürmesi çok önemli' açıklamasında bulundu.

Dijsselbloem, Yunan parlamentosunun yeni program ve reform paketine geniş destek verdiğini hatırlatarak, 'Umarım seçim sonucunda programa destek artar. Seçimler hızla tamamlanır ve Yunanistan, ekim ayında atması gereken önemli adımları atar' ifadelerini kullandı.

AB Komisyon sözcüsü Annika Breidthardt da konuyla ilgili, Yunanistan'da kurulacak yeni hükümetin, kredi şartlarına ve yapılan anlaşmaya uygun davranması gerektiğine işaret ederek, 'AB Komisyonu durumu dikkatle takip ediyor. Kurtarma paketinin başarısı için programa geniş destek verilmesi ve taahhütlere uyulması çok önemli' değerlendirmesinde bulundu.

Euronews, Al Jazeera, Reuters ve DW