Soma Davasında 3. Duruşma: Bütün Suç Ölen Mühendisinmiş...

Manisa’nın Soma ilçesinde 301 madencinin öldüğü iş cinayetiyle ilgili davanın üçüncü duruşması Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde saat 10.00'da başladı. Bugün tutuklu sanıklardan 5'inin ifadeleri tamamlanmış oldu. Can Gürkan, Ramazan Doğru, Akın Çelik'ten sonra İsmail Adalı ve Ertan Ersoy'un ifadesi alındı. Sanıklar madende yaşanan katliamdan sorumlu olmadıklarını belirterek suçu maden içerisinde hayatını kaybeden  ve maske takımından sorumlu olan Mehmet Efe’ye attı. Salon çıkışında aileler sanıkların yalan söylediğini söyleyerek tepki gösterdi. Duruşma yarın (17 Nisan) kaldığı yerden devam edecek.

Duruşmada gün boyu yaşananlar

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, tutuklu sanıklar Soma Kömür İşletmeleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Kömür İşletmeleri AŞ Genel Müdürü Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, maden mühendisleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Ertan Ersoy, maden mühendisi, emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik, tutuksuz sanıklar, şehit madencilerin yakınları, mağdurlar ve tarafların avukatları hazır bulundu. 

Duruşma salonuna ve çevresinde polis, geniş güvenlik önlemi alırken salona girmek isteyenler üst araması yapılarak içeri alındı. Duruşma salonuna telefon, bilgisayar gibi elektronik aletler alınmadı. Davanın ilk duruşmasının üçüncü celsesi iddianamenin okunmasıyla devam etti. 235 sayfalık iddianamenin okunmasının tamamlanmasıyla duruşmaya saat 14.00'e kadar ara verildi. Şehit madencilerin yakınları sanıklara, 'katiller' diye bağırarak tepki gösterdi. Ara verilmesinin ardından yeniden devam eden duruşmada sanıkların ifadesine geçildi.

'Ben finans uzmanıyım'

Tutuklu sanıklardan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, ailelerden özür dileyerek sözlerine başladı. Aileler ise Gürkan’a “Özür dileme, hesap ver” diye seslendi. Gürkan, Savunmasında “301 ocağa ateş düştü. Bizim de yüreğimize 301 kez ateş düştü. Kazadan sonra merakla bilirkişi raporunu bekledik. Eynez ocağı Ramazan Doğru tarafından yönetiliyordu. Şirketimizin 30 yıllık tarihinde aynı anda üç kişinin öldüğü bir kaza yoktur. Ben de bu kazanın neden olduğunu merak ediyorum. Adaletin er ya da geç ortaya çıkmasını bekliyorum” dedi.

Suçlamaları kabul etmediğini söyleyen Gürkan, “İddia makamı ve bilirkişi raporu, benden talep edilip de karşılanmayan hiçbir şeyden bahsetmiyor. Ben finans uzmanıyım ne isteniyorsa finanse ettim. Bizim en büyük övünç kaynağımız sicilimizin temiz olmasaydı” diye konuştu.

Ramazan Doğru’nun sorgusu başladı

Gürkan’ın ardından Soma Holding Genel Müdürü Ramazan Doğru’nun ifadesi alınmaya başlandı. Doğru, “Bir daha böyle kazalar olmasın diye dualar ediyorum. Benim görevim işletme müdürlerinin bana verdiği bilgileri yönetim kuruluna iletmektir. 13 Mayıs günü Soma Işıklar işletmesindeydim. Ocaktan çok yoğun duman çıktığını haber alıp Eynez’e geçtim. Olayın boyutunu alınca komşu işletmelerden yardım istedim”dedi.

'Soma’da 500 milyon ton kömür var, çıkarılması lazım'

Ramazan Doğru, “Sivil kıyafetlerime içeri daldım ama oksijen azlığından dolayı ileri gidemedim. Tutuklandıktan sonra ocaktan çıkan kişilerin ifadesini defalarca okudum. 11 aydır kazanın nasıl olduğunu anlayamadık. Soma havzasında 500 milyon ton civarında kömür var. Ülke ekonomisi için bunlar çıkarılmak zorunda. Araştırmalar yapılsın kazanın sebebi bulunsun. Bilirkişiler olay yerine gitmeden rapor” diye konuştu.

'Kariyerim bitti'

Ramazan Doğru, savunmasını şöyle sürdürdü: “Soma’da bir kariyerim vardı ve bu kazayla kariyerim yerle bir oldu. Ben ölseydim ailem de burada mağdur koltuğunda olacaktı. Kaybettiğimiz arkadaşlarımız şehit oldu, bizler dışarıda sanık olarak kaldık. Bu durum madenciliğin kaderinde var”.

'Sorunlu bölgeleri TKİ’ye bildirdik'

Madeni devraldıklarında sorunlu bölgeleri Türkiye Kömüş İşletmeleri’ne bildirdiklerini söyleyen Ramazan Doğru, “Sorunlu bölgeleri terk ettik. İçeride metan birikmişti ama biz bunu çalışılabilecek bir seviyeye indirdik. Benim iş güvenliği, gaz maskeleri, sensörler gibi konularda hiç sorumluluğum yoktur” diye konuştu.

İşletme Müdürü Akın Çelik’in ifadesine geçildi

Birçok arkadaşını kaybettiğini söyleyen İşletme Müdürü Akın Çelik, “Aileler bu davayı takip etsinler. Ben yöneltilen suçlamalara değil arkadaşlarımı kaybettiğime üzülüyorum. Yeter ki bu olay aydınlatılsın ben her türlü cezaya razıyım”dedi.

Akın Çelik, Doğru’nun bilirkişiyle ifadesini de yalanlayarak “Bilirkişiler 16 Mayıs’ta ocağa girdi raporu öyle yazdı. Ancak raporda manipülasyon yapmışlar. Eğer benim sorumluluğum varsa Soma’nın ortasında yakacağım” dedi.

'20 sensörün yeteceği yere 48 sensör koyduk'

Bilirkişi raporunda kömürün içeride yandığının ifade edildiğini belirten Çelik, “Bu çok ağır bir suçlama. 20 sensörün yeteceği yere 48 sensör koyduk. Ocaklarda sıcaklık sensörü şart bile değil, bizde vardı” ifadelerini kullandı. Madende ölen İş Güvenliği Uzmanı Mehmet Efe’yi sorumlu tutan Çelik, “Yüzlerce maskeyi benim kontrol etmem mümkün değildir” dedi.

Mahkeme başkanı madenin krokisini göstererek, olay sırasında Adalı’nın nerede olduğnu sordu. Adalı bulunduğu yerde sadece duman olduğunu belirtip alev olmadığını iddia etti. Mahkeme başkanı “Niye su tuttunuz o zaman madene” dedi. Adalı “Alışık olmadığımız bir sıcaklık vardı onun için yaptık” diye yanıt verdi.

Vardiya amiri Adalı’nın ifadesine geçildi

Ailelerin en çok tepki gösterdiği vardiya amiri ismail Adalı savunmaya başladı. Üretim teknik müdürü olduğunu söyleyerek başlayan Adalı, “Altı farklı birim vardır her birim işletme müdürüne bağlı çalışır. Bütün konularla ilgili bilgim yetkim olduğu doğru değildir. Benim görevim sadece üretimle alakalı. Savcılıkta organizasyon şeması olarak gösterilen belgeyi ilk defa gördüm” dedi.

Aileler buna tepki gösterdi. Adalı ile birlikte çalıştığını söyleyen bir yurttaş “Yalan söylüyor” diye tepki gösterdi. Dışarıya çıkan madenci yakını Adalı’nın olayda boşalttığını iddia ettiği bölümde 80 kişi öldüğünü, kendi yakınlarının bu bölümde hayatını kaybettiğini belirtti.

Adalı “Olay olduğunda hemen olay yerine geldim. Göstergelere baktım. Sensörler yeşil yanıyordu uyarı vermiyordu. Ben yeraltındayken Akın Bey aradı onunla konuştum ve ne olduğunu anlayamadığımı söyledim. Ben dumanı fark ettiğimde hemen boşaltma kararı verdim” dedi.

Ölenler haksızmış

Bir madenci yakını savunmalar sırasında tepki göstererek,“Konuşanların hepsi haklı, haksız olan ölen çocuklarımızmış” dedi.

Beşinci sanık Ertan Ersoy’un ifadesine geçildi

Teknik Nezaretçi Ertan Ersoy, “Olay yerini incelemek çok kolay. 15 günde açılır olay yeri. İnceleme yapılır sondaj kömürlere bakılır yanmış mı yanmamis mı diye. Böyle üstünü kapatarak olmaz. Herkes konuşuyor futbol maçı gibi. Niye açılmıyor ocak? Gelsin üniversiteler uzmanlar incelesin gerçeği öğrenelim” dedi.

Duruşma yarın 09:00’a ertelendi

Mahkeme heyeti duruşmayı yarın sabah saat 09:00’a erteledi. Yarın sanıkların ifadelerinin alınmasına devam edilecek.

‘Mehmet Efe’ diye tempo tuttular

Başta İşletme Müdürü Akın Çelik olmak üzere diğer sanıkların suçlu ilan ettiği ve faciada hayatını kaybeden İş Güvenliği Uzmanı Mehmet Efe’ye sahip çıkan aileler sanıklara tepki gösterip “Mehmet Efe” diye tempo tuttu.

Davanın geçmişi

Manisa'nın Soma İlçesi'nde geçen 13 Mayıs'ta, 301 işçi hayatını kaybetti. Faciadan sonra başlatılan adli süreçte. Aralarında Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik'in de aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. Faciadan yaklaşık 6 ay sonra Soma Cumhuriyet Savcılığı 3 Kasım'da fezlekeyi hazırlayıp Ağır Ceza Mahkemesi mevcut bulunan en yakın Akhisar Cumhuriyet Savcılığı'na gönderdi. Akhisar Cumhuriyet Savcılığı ise fezlekeyi inceleyip, hazırlamış olduğu iddianameyi Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ne 10 Kasım'da sundu. İddianameyi inceleyen Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi de 25 Kasım'da 4 noksan madde sebebiyle savcılığa iade etti. Bunun üzerine Akhisar Cumhuriyet Savcılığı iddianamenin iadesine itiraz etti. İddianame bu defa Manisa Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi. Manisa Ağır Ceza Mahkemesi ise eksikleri iki maddeye indirdi. Bunun üzerine geçen Aralık'ta Soma Savcılığı'na dönen dosyada eksiklerin giderilmesi için yeniden çalışma yapıldı. Facianın yıldönümüne iki ay kala 2 mart tarihinde iddianame Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edildi. İddianamede, tutuklu 8 kişi için, “olası kastla öldürmeö suçundan 301 kez 20 yıldan 25 yıla, “neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralamaö suçundan 162 kez 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası istedi. Tutuksuz 37 zanlı için de, “Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümü ile birlikte birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmaö suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları istendi. Ancak bu kişilerden, 25'inin cezalarının, kusur durumundan dolayı üçte bir oranında artırılması talep edildi. 

Duruşmanın sanıkları

Cezalandırılmaları istenen sanıklardan tutuklu olan ilk 8 kişi: Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan; maden mühendisleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Ertan Ersoy; Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürü Ramazan Doğru, Maden Mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, İşletme Müdürü Akın Çelik, emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik. Tutuksuz yargılanan 37 kişi ise, maden mühendisleri, Yalçın Erdoğan, Harun Güneş, Fuat Ünal Aydın, emniyet teknikerleri Ergün Yılmaz, Coşkun Derici, Necati Karadeniz ve Harun Yılmaz, Erdem Cambaz, Serkan Kocaman, Soner Günay, Ümit Şahin, Nazmicem Nesemioğulları, Hüseyin Alkan, Adem Ormanoğlu, Burhan Karabaş, Sertaç Büyükgüney, Nimetullah Uğurlu, Efkan Kurt, Mehmet Bayri, Sertan Günay, Batuhan Ünlüyol, Ozan Sezer, Erdoğan Cinoğlu, Halil Sarı, Serhat Dinç, Saltuk Alp Demir, Uğur Karabulut, Serdar Günay, Mehmet Uçgun, Ömer Değirmenci, Fahri Pançar, Olcay Erşin, Mehmet Avcı, Halil Burhan, Hüseyin Ergin, Hilmi Karakoç, Caner Uysal'dan oluştu.

DHA | CHA | Diken