Seçimlere Etki Etmeyen Ekonomi, Vatandaşı Etkilerken Muhalefetin Hatası Ne Oldu?
İktisatçı ve akademisyen Dr. Anıl Aba, seçim sonuçlarının ekonomik analizini yaptı. İktidarın seçmen kitlesi, muhalefetin ekonomi vaatleri ve değerlendirmelerindeki hatalarını, seçmen kitlelerini değerlendiren Aba'nın yorumlarında 'ekonomik kriz' aslında yoktu. Peki, ne vardı?
İktisatçı akademisyen Dr. Anıl Aba, kendisini sosyalist görüşlü olarak değerlendirirken, seçimlere etki etmesi beklenen ekonomik sorunların neden sandığa yansımadığını uzun bir floodla anlattı.
Değerlendirmesine başlarken, aslında hem teorik hem de pratikte bir kriz olmadığını belirten Aba, hissedilen sorunların da ağırlıklı büyükşehir ve beyaz sorunları olduğunu belirtti.
Enflasyonla hissedilen erimenin aslında kısa sürede çözüldüğünü, eriyen kısmın da tolere edildiğini belirtti.
"İşsizlik oranımız kıyaslanabilir ülkelere göre yüksek, tamam, ama artmıyor, hatta düşüyordu. A Haber’in abarttığı gibi Almanları falan kıskandırmıyorduk belki ama krizde de değildik…"
Çoğu ücret, yukarıdan asgari ücrete doğru yakınsıyordu. Dolayısıyla biz [eğitimliler] gerçek bir gerileme yaşıyoruz ama AKP seçmeni bunu bizim kadar hissetmiyordu. Yani bizim çevrede toplumun genelini yansıtmayan bir “sefalet, yoksulluk, işsizlik, öldük, bittik” algısı vardı.
"[Maaşları eriyen] Beyaz yakalıların çoğu zaten AKP’ye oy vermiyor."
!["[Maaşları eriyen] Beyaz yakalıların çoğu zaten AKP’ye oy vermiyor."](https://img-s1.onedio.com/id-6475faf3fa30625c2a9f564c/rev-0/w-600/h-228/f-jpg/s-19047de287b8ffc5c8496f6a0b2f4fe35407566f.jpg)
'Maaşları (fazla) erimeyen dar gelirliler AKP’ye oy vermeye devam etti, haliyle. Ekonomik sıkıntılar (düşük maaş zammı, artan kiralar) metropollerde daha çok hissedildi. Metropollerden de KK çıktı zaten' diyen Aba, “Ekonomide biraz sıkıntı olduğu doğrudur, ama ekonomi bu, iner, çıkar. Zaten kısmen pandemi & dış güçler yüzünden. Hallederiz; daha önce çözdük, yine çözeriz. AMA iktidarı [bu hainlere, teröristlere] kaybedersek bir daha geri alamayız!” retoriğinin iktidar tarafından doğru kullanıldığına da dikkat çekti. Batamayan bir ekonomide bir miktar sıkıntının kemik siyasi seçmenleri etkilemeyeceğini de belirtti.
"Hayır, iktidarımızı sürdürmek için yine sosyalist partiye verirdik. Son kertede sandık siyaseti talepleri olan grupları sahiplenme matematiğidir."
AKP'nin (90'lar) 'Eski rejimin yabancılaştırdığı muhafazakar kesimi' sahiplendiğini belirtirken, YRP'nin 'aşı karşıtları ve nafaka mağdurları muhafazakar kesimi' sahiplenerek yüzde 3 oy alması ile Zafer Partisi'nin de 'yabancı karşıtlarını' sahiplenerek yüzde 2,2 oy almasını örnek gösterdi.
Seçim sürecinde ekonomik muhaliflerin terse düşmesini de şu şekilde ele aldı: 'Düşük faiz, genişleyici para ve maliye politikası özünde halkçı politikalardır. [Hesapta] Sol görüşlü ekonomistlerin önemli bir bölümünün yüksek faiz, fiyat istikrarı ve MB bağımsızlığını, yani neoliberal kemer sıkma politikalarını savundu.'
"MB bağımsızlığı ve fiyat istikrarı (sömürülen halkların bir kazanımı falan değil) sermaye kesiminin bir dayatması ve kazanımıdır. AKP’nin seçmeni, küçük esnafı, KOBİ'si geri zekalı falan değil; yüksek faizin ne sonuçlar doğuracağını biliyor. Muhalefet bu konuda terse düştü."
'3 milyonluk farkın hırsızlıkla açıklanabileceğini düşünmüyorum' diyen Aba, 'Sayım açık, imzalı tutanaklar partilerde. Ertesi gün girer YSK sisteminden kontrolünü yaparsın. Hata varsa itiraz edersin. Sonuç alamazsan somut delilleri gösterip ortalığı ayağa kaldırırsın' ifadelerini kullandı.
Kapalı devre köylerde ya da kasabalarda belki bir miktar kaça olabileceğini ancak bunların da 2-3 milyon oy olmayacağını belirtirken, 'Seçim sürecinde yapısal adaletsizlikler var. YSK kararları, TRT, taraflı basın, yargı vs bunların hepsiyle mücadele ederiz' dedi.
"Bana kalırsa “bizim politik hattımız ve kadromuz doğruydu, kampanyamızı doğru yönettik, aslında biz yenilmedik, onlar seçimi çaldı” diyerek kabahati dışardan başka bir şeye atıyorlar ve bu sayede hem seçmeni yatıştırıyorlar hem de kendi koltuklarını meşrulaştırıyorlar."
“Lig maçlarını şifresiz yayınlama” vaatlerinin gerideyken yapılmaması gerektiğini, 'Kazanacağını düşünürken 'yayın ihalesini bizden kime veririz' diye düşünüp, geriye düştüğünde şifresiz olacak demek ikna edici olmuyor' şeklinde açıkladı. Yine ekonomiye dönerek şunları ifade etti:
'AKP kısa vadede ekonomik faturayı [tamamen pragmatik bir nedenle de olsa] halka ödetmemek için yapılabilecek her şeyi, hatta fazlasını yaptı. Bu bir yandan iyi bir şey. Biz halkız, popülizmden şikayet edecek değiliz. Fakat diğer yandan orta vade için yapısal sorunlar büyüyor. Taşıma suyla değirmen dönmez. Rezervler tükendi. Dövizi yeterli bir süre istediğiniz bir seviyede tutabilirsiniz belki ama sonsuza kadar değil. AKP günü kurtardı ama seçmeninin ilerde pişman olma ihtimali yüksek.'
"Sonuç olarak, çoğumuz yanıldık. Ben de yanıldım. Anket şirketleri yanıldı. Birçok profesyonel siyasetçi yanıldı."
'Değerlendirmemde hatalar varsa affola. Katkı ve yorumlarınızı okurum. Maksadım kimseye ahkam kesmek ya da ders vermek değil.'
Ekonomik açıdan rasyonel bu değerlendirmenin, seçmeni de aynı şekilde etkilediğine inanıyor musunuz? Yorumlarda buluşalım.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Yorum Yazın
Bence tek hata eski türleri insan yerine koymasıydı