Satın Alma Gücüne Göre, Türkiye En Pahalı İçki Sıralamasında Avrupa İkincisi

Türkiye, Avrupa’da alkollü içeceklerin en pahalı satıldığı ülkelerin başında geliyordu. Son zamla birlikte fark daha da arttı. 28 Avrupa Birliği üyesi ülkede ortalama 100 Euro olan içki fiyatı, Türkiye’de 163 Euro. Satın alma gücü paritesine göre hesaplandığında ise Türkiye alkolde 37 Avrupa ülkesi içinde Arnavutluk’tan sonra en pahalı ikinci ülke oldu.

Yapılan son zam ile sigaranın özel tüketim vergisi (ÖTV) 50 kuruş, 50 cl'lik biranın ÖTV'si 42 kuruş, 70'lik rakının ÖTV’si 7.27 lira ve 70'lik şarabın ÖTV’si 58 kuruş arttı.

Euronews'den Servet Yanatma'nın haberine göre, bu zamlarla birlikte Türkiye'deki içki fiyatları satın alma gücüne göre sıralandığında Avrupa'nın en pahalı ikinci ülkesi oldu.

2018 verilerine göre Türkiye’de alkollü içecekler fiyat düzey endeksi 163. Bu, 28 AB ülkesi genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı alkollü içeçeceklerin, Türkiye'de 163 Euro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceği anlamına geliyor. Türkiye bu alanda 37 Avrupa ülkesi içinde beşinci sırada bulunuyor. En pahalı içki 268 endeks puanı ile İzlanda’da. En ucuz ise 72 puan ile Kuzey Makedonya ve Bosna-Hersek’te.

TÜİK’e göre fiyat düzeyi endeksi; ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünün göstergesi olarak tanımlanıyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “ucuz” olarak ifade ediliyor.

Bu da Türkiye’de alkollü içeceklerin AB ortalamasına göre yüzde 63 daha pahalı olduğunu gösteriyor.

Türkiye’nin satın alma gücü hem AB ortalamasından yüzde 35 düşük; hem de Türkiye’de alkol fiyatları AB ortalamasından yüzde 65 daha pahalı. Bu da; Türkiye’de içki fyatlarını oldukça pahalı duruma getiriyor. Alkollü içecekler fiyat düzeyi endeksi, Satın alma gücü paritesine (SGP) göre kişi başına gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) endeksi ile karşılaştırıldığında bir ülkenin alkollü içecek satınalma gücüne işaret ediyor. 

Bu sıralamanın başında 0,31 oran ile Arnavutluk var. Türkiye 0,40 ile ikinci sırada. Bu da Avrupa’da en pahalı alkollü içkinin Arnavutluk’tan sonra Türkiye’de olduğu anlamına geliyor.

Türkiye’de SPG’ye göre kişi başına GSYH ile 40 birim alkollü içecek alınabilirken Yunanistan’da 51, İsveç’te 80, İngiltere’de 81 ve Almanya’da 138 birim alkollü içki satın alınabiliyor. Yüzdelik olarak hesaplandığında ise Almanlar bu kategoride 100 birim içki satın alırken Türkiye’de vatandaşlar ancak 29 içki satın alabiliyor.

Öte yandan, ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla temel alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul ediliyor. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan (eğitim, sağlık vb.) hizmetleri de kapsıyor. Bu kategoriden bakıldığında da Arnavutluk’un ardından Türkiye ikinci ülke olarak ortaya çıkıyor.