Rüya Görmemizin Nedeni Dünya'nın Kendi Ekseni Etrafında Dönüşü Olabilir mi?
Rüya görmek kimimiz için keyif kimimiz içinse bir bakıma cefadır. Bazıları ise uykudan uyandığı an not eder gördüklerini. Rüya görmek gerçeküstü bir durum gibi ancak görülen şeylerden bağımsız olarak geceleri çıktığımız bu yolculuk da evrimsel. Dr. Tevfik Uyar'ın yabancı bir makaleden aktardığı dünya ile rüya arasındaki ilişkiyi Dali'nin 'rüya' tabloları eşliğinde okumaya ne dersiniz?
Kaynak: David Eagleman, Don Vaughn
Bilindiği üzere körler, diğer duyularında gören insanlara göre daha beceriklidirler. Çünkü beynin görmeyle ilgili alanları...
Bir süre sonra diğer duyu alanları tarafından işgal edilir. Beynin fonksiyonel MR ile ölçülen aktiviteleri kör ve kör olmayan insanlar arasındaki farkı defalarca ortaya koyar yani bu iddiada pek bir şüphe yok gibi.
Araştırmacılar bu işgalin hızını merak ederler ve laboratuvar ortamında bir deney yaparlar. Gözlerini bağladıkları deneklerin...
Beynin göz retinasından gelen bilgiyi alıp yorumlayan görsel korteks kısmının işitsel ve dokunsal alanlarca işgalinin ne kadar sürede başladığını ölçmeye çalışırlar. Sonuç hızlı ve şaşırtıcıdır: Görsel korteks 40 ile 60 dakika arasında işgal edilir.
Gelelim bu durumun Dünya ile ilintisine... Dünya kendi ekseni etrafında döndüğü için insanlar ortalama olarak günün yarısını karanlıkta geçiriyorlar.
Hatta bazı türler bunun büyük bir kısmında uyuyorlar. Peki bu karanlık ortamda görsel korteks kendisini az önce sözünü ettiğimiz 'hızlı işgal'den nasıl koruyabilir? Bu soru aynı halde rüyanın evrimleşmesinin cevaplarından da biri sanki.
Bu teoriyle uyumlu olarak beynin "lateral genikulat çekirdeği"ne yani her iki gözden gelen sinirlerin birleştiği...
Ve gelen bilgiyi aktarmaya yarayan nöron topluluğuna baktığımızda doğrudan doğruya görme korteksimize bağlı olan bu bölüm türümüze özgü olarak aşırı özelleşmiş görünür.
Ayrıca... Rüyalarımızı genelde hatırlamayız. Çünkü hipokampus korteks yani beynin hafıza ve yön bulmada önemli rolü olan bölge...
Ve prefrontal korteks yani beynin davranışların bütün bileşenlerini bağdaştıran ve onları bütünleştiren bölgenin uyku esnasında etkinliği düşüktür. Ve bu durum da teoriyle uyumludur; çünkü rüya görmenin amacının onu hatırlamak ile bir ilgisi yoktur.
Dahası yapılan araştırmalar gösteriyor ki rüya gördüğümüz uykunun hızlı göz hareketi (REM) safhası yaşla birlikte azalıyor.
Yani beynin bölgelerinin birbirini işgal etme ya da kendisini yeniden programlama becerisi de git gide azalıyor ki bu da teori ile uyumlu.
Tamamlanmamış ve beynin fizyolojik değişimlerle kendisini programlama yeteneği yüksek olan insan veya ornitorenk gibi türlerin REM safhası...
Tam gelişmiş doğan koyun, zürafa gibi türlere göre tam 8 kat daha uzun olabiliyor ki bu da teori ile uyumlu görünüyor.
Yani uzun lafın kısası dostlar "Neden rüya görüyoruz?" sorusunun cevabı ile dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüşü arasında sıkı bir bağ varmış gibi görünüyor.
Çünkü gece demek karanlık demek. Karanlığa mahkum olunan gecelerde ise görme yeteneğimize saldıran diğer duyular mevcut; ancak beyin görme gibi bir beceriyi kaybetmek istemiyor ve böylece bize bazen keyifli bazense korkulu geceler yaşatıyor.
Paylaşmasam olmazdı, iyi dinlemeler...
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Yorum Yazın