Munzur'da İlk: Mahkeme Maden Projesi İçin ‘ÇED Gerekli Değil’ Kararını İptal Etti
Elazığ 2. İdare Mahkemesi, Munzur havzasına kurulması planlanan bakır ve gümüş madeni için Tunceli Valiliği'nin verdiği 'Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir' kararını hukuka aykırı bularak iptal etti. Böylece ilk kez Munzur Vadisi'nde bir madencilik faaliyeti yargıya takıldı.
Tunçpınar Madencilik Tunceli’nin Sin mezrası mevkiinde altın ve bakır maden kurmak için Tunceli Valiliği’nden ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi(ÇED) gerekli değildir’ kararını alınca Mayıs 2014 tarihinde ÇED gerekli değildir kararının iptali istemiyle Elazığ 2. İdare Mahkemesi’ne dava açıldı. Radikal'den İdris Emen'in haberine göre; Mahkeme bölgede incelemede bulunmak için bir bilirkişi incelemesi istedi. Konuyla ilgili incelemede bulunan bilirkişi heyeti hazırladığı raporu 31 Aralık Elazığ 2. İdare Mahkemesi’ne sundu 2014 tarihinde mahkemeye sundu.
Bilirkişi: Bölgede pars olabilir
'ÇED gerekli değildir' kararı iptal edildi
Munzur havzasında 1518 bitki türü saptayan bilirkişi heyeti raporda bu bitki türlerinden 43 tanesinin bölgeye ait endemik türler olduğunu tespit etti. Bölgenin fauna yönünden zengin olduğu belirtilen raporda; kırmızı pullu alabalık, çengel boynuzlu dağ keçisi, yaban keçisi, ur keklik, kaya kartalı, kurt, boz ayı, kızıl tilki, yabani tavşan, kaya yedi uyuru, vaşak, sansar, porsuk gibi canlıların bölgede yaşam sürdüğü belirtildi. Ayrıca Anadaolu Parsı ile İran Parsı’nın bölgede yaşadığına dair işaretlere de rastlandığı da raporda yer aldı. Raporun sonuç bölümünde projenin çevresel etkilerinin yeterince değerlendirilmediği, ‘ÇED gerekli değildir’ biçiminde verilecek bir kararın proje alanı ve çevresindeki flora ve faunanın geri dönüşümsüz şekilde kaybına sebep olabileceği yer aldı. Raporda yeraltı ve yerüstü sularının kirlenebileceği, dolayısıyla yörede ekolojik dengenin bozulacağı yer aldı. Bilirkişi raporunu dikkate alan Elazığ 2. İdare Mahkemesi ‘ÇED gerekli değildir’ kararını hukuka aykırı bularak yürütmeyi durdurma kararı aldı.
Yürütmeyi durdurma kararından sonra bilirkişi incelemesini dikkate alan mahkeme, Tunceli Valiliği’nin ruhsat madeni için verdiği ‘ÇED Gerekli değildir’ kararını hukuka aykırı bularak iptal etti. Mahkeme Kararda iptal gerekçesini şöyle belirtti: ‘’dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, proje alanında ve çevresindeki özellikle flora ve faunanın geri dönüşümsüz şekilde kaybına sebep olabileceği; yer üstü ve yeraltı sularının ve proje çevresi topraklarının giderilmeyecek ölçüde kirlenebileceği, yörede ekolojik dengenin bozulmasına yol açabileceği, mevcut proje tanıtım dosyasının yukarıda belirtilen eksikliklere yönelik olarak yeterli teknik bilgilerle ayrıntılı olarak hazırlanmamış olması nedeniyle, eksik olarak yeterli teknik bilgilerle ayrıntılı olarak hazırlanmamış olması nedeniyle eksik olarak hazırlanan proje tanıtım dosyasına dayalı olarak tesis edilen dava konusu bakır ve gümüş madeni sahası projesine yönelik ‘çevresel etki değerlendirilmesi gerekli değildir’ kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.’’
'Karar Munzur için bir ilk'
Elazığ 2. İdare Mahkemesi’nin verdiği iptal kararının önemli bir karar olduğunu söyleyen avukat Barış Yıldırım sözlerine şu şekilde devam etti: ‘’Bu karar Munzur havzasındaki madencilik faaliyetlerine yönelik verilen ilk iptal kararıdır. Bu nedenle önemlidir. Munzur havzasında 43 bin 350,87 hektarlık bir saha altın bakır gümüş ve molibden gibi 4. Gurup madencilik projeleri için ruhsatlandırılmıştı. 5 ayrı ruhsat sahasında gerçekleştirilmek istenilen bu madencilik faaliyetleri Munzur vadisindeki endemik türleri, toprak ve su kaynaklarına son derece olumsuz etkileyecektir.’’