Mars'tan Gelen Gök Taşı, Kayalık Gezegenlerin Nasıl Oluştuğuna Dair Tüm Bildiklerimizi Değiştirebilir!
1815 yılında Fransa'ya düşen ve Mars gezegeninden geldiğine inanılan Chassigny gök taşından alınan gaz izotop örneklerinin verdiği sonuçlar, kayalık gezegenler hakkında bildiğimiz tüm gerçekleri değiştirebilir. Biz de bu yazımızda bu konudan bahsediyoruz.
Büyük bir asteroit hızlı bir şekilde Mars'a veya Ay'a çarptığında, bu gezegenlerin yer çekimleri çok fazla olmadığı için, bu çarpışma uzaya kaya parçaları fırlatabilir.
Bu parçalardan bazıları Dünya'ya meteorlar olarak düşer ve insanlığa analiz için değerli fırsatlar sunar. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, bulduğumuz Mars meteorlarının çoğu Kızıl Gezegenin yüzeyinden gelmektedir. Ancak Chassigny'nin daha farklı bir bileşimi var ve Mars'ın derinliklerinde oluştuğuna inanılıyor.
Güneş Sisteminin geçmişi aslında sandığımızdan daha farklı olabilir.
California Üniversitesi'nden Dr Sandrine Péron, soy gaz özellikleri gösteren bir kimyasal element olan kripton-84'ün kripton-86'ya oranlarını bu gök taşı özelinde inceledi. Çünkü bu gök taşındaki oran, kondritik meteoritlere kıyasla oldukça farklı. Araştırmasını Science dergisinde yazan Péron, erken Güneş Sistemi'ndeki olayların sırasını yanlış öngördüğümüze inanıyor.
Gezegenler, gençken ebeveyn yıldızlarını çevreleyen bulutsuların materyallerinden ve bileşimlerinden oluşur.
Bununla birlikte hidrojen, oksijen ve soy gazlar gibi uçucu elementler için işler biraz daha karmaşıktır, çünkü bunlar başlangıçta oluşum gezegeninden kaçabilen gazlardır. Milyarlarca yıl sonra kayalık gezegende bulunan böylesi gazlar, ya bir şekilde kaçmayı başaramayan orijinallerdir ya da daha sonra meteorlar tarafından o karasal gezegene gitmiştir. Bu soruda hangi sonucun daha baskın olduğunun tartışması Isaac Newton'ın dönemlerine kadar uzanmakta.
Uçucu maddeler için göreceli kaynaklar, tüm iç gezegenler için önemlidir.
Mars özellikle merak uyandırıyor çünkü diğer gezegenlerden çok daha hızlı bir şekilde oluştuğu düşünülüyor (Dünya'nın 50-100 milyon yıl içinde oluştuğu düşünülürken Mars'ın 4 milyon yılda oluştuğu tahmin ediliyor). Düz mantığa göre Güneş Sisteminde uçucu elementlerin bulunmasının en makul olduğu yer eski Mars mantosu.
Ancak Péron ve ortak yazarların ulaştığı sonuç bu değil.
Péron yaptığı açıklamada, 'Mars iç bileşiminde bulunan kripton tamamen kondritik, ama gezegenin bir Güneş atmosferi var.' dedi. Araştırma doğruysa Mars atmosferi, manto içinde hapsolmuş uçucu maddelerin dışarı atılmasını sağlamış olamaz. Bunun yerine bu maddeler bir şekilde güneş bulutsusundan gezegene gelmiş olmalı. Ancak bu da gezegenin magma okyanusları soğuduktan sonra gerçekleşmiş olmalı.
Magmadaki tüm olası kondrit kalıntıları arasında, hem tahminler hem de önceki modellemeler ile en çok çelişen şey atmosferdeki bulutsu gazlar.
Chassigny göktaşının farklı bir kökene sahip olduğu ortaya çıkmazsa veya Péron'un izotop oranları yanlış değilse, tüm bu araştırma süreci biraz daha zaman alacak. Yapılan her bilimsel çalışmanın hata payı vardır, ve bu konu özelinde bilgi kısıtlı olduğu için hata payı daha da yüksek. Péron, 'Sayıları oldukça düşük olduğu için kripton izotoplarının ölçülmesi bir hayli zor' diyor. Bazı kriptonlar, Mars'tan Dünya'ya dolambaçlı yolculuk sırasında kozmik ışınlar tarafından da üretilmiş olabilir. Ki bunlar eğer araya karışmışsa, araştırmanın sonucu negatif etkileyebilir. Bununla birlikte, Péron ve ekibi oranları doğru hesapladıklarından eminler.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Bu içerikler de ilginizi çekebilir
Yorum Yazın
Iste yine bir Emircan farki,cok guzel icerik,tesekkurler.