Hollanda'da Sadece Alzheimer Hastalığı Olan İnsanlar İçin Kurulmuş "İşte Bu" Dedirten Dev Bakımevi Kompleksi
Hollanda'nın Weesp kasabasında olan Hogeweyk adlı özel bir köyde yer alan bir tesisten bahsediyoruz. Oldukça göze çarpan bir yer burası çünkü burası özellikle demans hastalığı olan insanlar için özel olarak dizayn edilmiş bir bölge. Hatta ortam, 7/24, 152 kişiye hizmet veren, sürekli etrafta bulunan doktorlar, hemşireler ve uzmanlar sayesinde Truman Show'daki gibi bir ortamla kıyaslanır düzeyde. Diğer bakım evlerindeki insanlara nazaran buradaki insanlar daha fazla aktif ve daha az ilaç tedavisiyle yaşamlarına devam ediyorlar.
Hogeweyk 52 adet konutuyla, 152 kişiye hizmet vermekte. İçerisindeki her bir bakım evi tesisi farklı tarzlara göre dizayn edilmiş ve 7 farklı stilden oluşuyor: Goois (yüksek sınıf), Homey (ev gibi), Urban (kentsel), Christian, Artisan (zanaatkar), Indonesian ve Cultural(kültürel). Yerleşke sakinleri çeşitli ekiplerle birlikte evlerini yönetiyorlar. Temizlik, bulaşık vesaire gibi işlemler için de ekipler mevcut.
Kendi içinde süpermarketi olan yerleşkede insanlar alışveriş ihtiyaçlarını gideriyorlar. Ayrıca kişilerin özel yaşamı da önemsenmiş. Bunun yanı sıra şehirde sokaklar, bahçeler ve kişilerin rahatça dolaşabilecekleri parklar mevcut. Diğer köyler gibi bu köyünde barı, restoranı ve tiyatrosu da var.
Sadece ciddi alzheimer ve demans hastası olanlar insanlar için dizayn edilmiş muhteşem bir yer. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 35.6 milyon insan demans hastasıymış. Her sene de bu sayı artıyormuş. Bu artışla 2030 yılında bu sayı iki katına 2050 yılında da üç katına çıkacakmış.
Hogeweyk Molenaar&Bol&VanDillen tarafından dizayn edilmiş ve 2009 yılının aralık ayında da açılmış. Çok büyük bir araziye inşa edilmiş. 19.3 milyon euro da masrafı olmuş tabi Hollanda hükümeti 17.8 milyon gibi bir kısmını karşılamış. Ayrıca 1.5 milyon euroluk kısmı da çeşitli fonlarla desteklenmiş. Tabi ücreti de buna göre değişiyor. Teknik olarak diğer bakım evleriyle hemen hemen aynı 5.000 euro gibi bir rakam.
Doktorlar, hemşireler ve bakıcılar, bu insanlara hayatlarındaki en iyi deneyimi yaşatmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Yerleşke sakinleri, süpermarketten gerekli eşyaları alıp, evlerinde yemek pişirebiliyorlar. Bakıcılar, alışala gelmiş üniformalardan çok günlük kıyafetler giyip hastaları rahat ettirmeye özen gösteriyorlar. Çalışan sınıftaki evlerde, bakıcılar onlara komşu gibi davranıyor. Üst sınıflarda ise hemşireler daha çok hizmetçi görevini üstleniyor. Değişik yaşam şekilleri evlerde değişik tarzları da ortaya çıkarıyor.
Evlerdeki kişilerin kendilerine ait büyük yatakları mevcut. Mutfak, oturma odası ve yemek salonunu ortak kullanıp birbirleriyle kaynaşıyorlar. İnsanlar istedikleri gibi gezip dolaşıp, alışverişlerini yapıp bu bölgeyi bakım evi konumundan çıkarıyorlar.
Bu ''sahte gerçeklik'' (hiper gerçeklik) olgusunu korumak için, çalışanlar hastaların tarih, geçmişleri ve anıları hakkında anlattıklarını doğrulamak için uğraşmıyorlar. Aynı zamanda eğer hastalar nerede olduklarını çalışanlara sorarsa, çalışanlar onları kandırmıyor ve onların bu bakıma ihtiyaçları olduklarını güzelce izah ediyorlar. Çünkü alzheimer ya da demas rahatsızlığı olan insanlara verilen dürüst cevaplar, onlar şimdiki zamandan çok, uzak geçmişteki anıları hatırladıkları için çabucak unutuluyor.
The Atlantic'e göre:
''Bölgedeki insanlarla, 250 kişilik tam ve yarı zamanlı hemşireler ve bakıcılar ilgileniyor. Ayrıca bu çalışanlar, marketteki kasiyer, satış elemanı, postacı ve benzeri gibi pek çok işte yerini alıyorlar. Para durumu sıkıntılı bir süreç olduğu için, her şey dahil, ailenin ödeme planına ekleniyor ve köy sınırları içinde para birimi değişimi olmuyor.
Hogewey Ödülleri ( Hogeweyk, Hogewey tesisinin bir bölümü)
Winnaar van de Gastvrijheidszorg Award 2010 (“Hospitality Care” Ödülü 2010)
Nominatie voor Hedy d’Anconaprijs 2010, excellente zorgarchitectuur) (Hedy d’Ancona ödülüne aday gösterilmiş 2010, Sağlık Hizmetleri mimarisinde Mükemmellik ödülü)
Gouden Kwaliteitskeurmerk van Perspect 2006 (Kalitede Altın Etiket Perspect tarafından, 2006)
Dünya Tasarımı, Expo 2000 Hannover
Uluslararası Hastaneler Federasyonu ödülü 1995, yenileyici yönetim için
Dien Cornelissenprijs 1993 voor privacy in de verpleeghuiszorg (Dien Cornelissenprijs 1993, bakım evlerindeki mahremiyet için)
Kaynaklar:
http://hogeweyk.dementiavillage.com/en/interieur/
http://www.mbvda.nl/Hogeweyk.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Hogewey
http://www.detail-online.com/architecture/news/dementia-village-de-hogeweyk-in-weesp-019624.html
http://edition.cnn.com/2013/07/11/world/europe/wus-holland-dementia-village/index.html
http://www.gizmodo.com.au/2014/02/inside-an-amazing-village-designed-just-for-people-with-dementia/