Hangi Yiyecekler Kültürel Miras Listesinde?
Bakır bir cevze içinde, tercihen mangalda ağır ağır pişirilen köpüklü Türk Kahvesi, pişirme tekniği ve içme geleneğiyle, UNESCO'nun 'somut olmayan kültürel miras' listesine giren ürünler arasında.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü, Türk kahvesini 2013 yılında listeye aldı.
Bunu yaparken de 'misafirperverlik, dostluk, nezaket ve sohbet' sembolü diye nitelediği Türk kahvesi geleneğinin eşsiz olduğunu vurguladı.
İçinde Türk kahvesinin de bulunduğu listeye alınması beklenen en son yiyecekler, Kuzey Kore'nin lahana turşusu kimchi, Hırvatistan'ın zencefilli kurabiyesi ve Sakız adasında üretilen sakız.
UNESCO, listeye alacağı yeni yiyecekleri gelecek hafta yapacağı yıllık toplantısında açıklayacak.
Kuzey Kore'nin Kimchi'si
Getty Images
UNESCO, Kuzey Kore'nin kimchi'sine paye vererek, aynı zamanda siyasi bir duruş sergileyecek. Çünkü Güney Kore'de yapılan acılı kimchi zaten iki yıl önce listeye alındı.
Kuzey Kore'de yapılan kimchi, 'güneyli kuzenine göre' fazla acı değil, hatta acısız yapıldığı da oluyor.
Kimchi, lezzeti kadar üretim ve tüketim süreciyle sosyal bir geleneği temsil ettiği için de listeye alınacak.
Hırvatların Zencefilli Kurabiyesi
Croation Ministry of Culture
Hırvatistan'da zencefilli kurabiye geleneğinin geçmişi orta çağa kadar uzanıyor.
O dönemlerde özellikle de ülkenin kuzeyinde önce manastırlarda pişirilen kurabiyeler, daha sonra da zanaatkarlar tarafından evlerde yapılmaya başlanmış.
Un, karbonat, şeker ve baharatlardan oluşan tarif paylaşılsa da, her fırıncı kendine özgü şekil ve bazen de dini motiflerle beziyor kurabiyelerini.
Günümüzde adına şenlikler düzenlenen kurabiye yapımına artık kadınlar da katılıyor.
Sakız Adası'nın Sakızı
Stratis Voyatzis
Yunanistan'ın Sakız adasında yetişen sakız ağacının yarı şeffaf reçinesi güneşte kuruyunca sertleşip kolayca kırılıyor.
Antik Mısır'da olduğu gibi tıpta ve tahnit işlemlerinde de kullanılabiliyor.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde son derece kıymetli olan sakızın Türk kültüründe de önemli bir rolü var.
Sakızlı muhallebi, dondurma ve tatlılar, hatta Türk kahvesinin sakızlısı sevilen ürünler.
Akdeniz Diyeti
Science Photo Library
Bölgedeki birçok ülkeyi kapsayan Akdeniz mutfağı da somut olmayan kültürel miras listesinde.
Sağlık ve uzun ömür için tavsiye edilmesinin yanı sıra Akdeniz mutfağının en önemli geleneklerinden biri de yemeğin paylaşılması.
UNESCO, 'Tüm Akdeniz havzasındaki toplumların kültürel kimliğinin oluşmasında birlikte yemek yemek var' diyor.
Pazarlar da bu kültürün önemli bir parçası.
Ermeni Lavaşı
AFP
Ermenistan mutfağının ayrılmaz parçası olan lavaş pişirilirken ailenin kadınlarına çocuklar da yardım ediyor.
Lavaş hamuru bezelere ayrılıyor ve açılarak uzatılıyor.
Daha sonra fırının duvarına yapıştırılarak pişiriliyor.
Düğünlerde bereket ve refah sembolü olarak yeni evlilerin omuzlarına konuluyor.
Japon Mutfağı Washoku
AP
Japon mutfağı, ya da washoku, 2014 yılında 'doğal gıdaları sürdürülebilir bir şekilde kullanarak, özünde doğaya saygı ruhu bulundurduğu' için listeye alındı.
Japon mutfağında yerel kaynaklardan edinilen balık, pirinç, sebze ve yenilebilen yabani bitkiler ağırlıkta.
Yeni yıl kutlamaları öncesinde, yeni gelen yılın tanrılarını karşılamak için her biri sembolik anlamı olan taze malzemelerle özel yemekler yapılıyor.
Michoacán Usulü Meksika Yemekleri
Secreteria De Turismo De Michoacan
UNESCO'ya göre Meksika yemekleri sadece malzemeleri ölçüp karıştırarak değil, 'çiftçilik, rütüel uygulamalar ve atalardan kalan adetlerle ortaya çıkan kapsamlı bir kültür modeli'.
Michoacán eyaletinde kadın ahçıların oluşturduğu kooperatifler, Meksika mutfağının 2010 yılında UNESCO'nun prestijli listesine girmesine yardımcı oldu.
Mısır, fasülye ve acı biber kadar, göllerin üzerine kurulan ekin adacıklarında tarım yapılması ve besleyici değerini arttıran pişirme yöntemleriyle de kültürel miras özelliğinde.
Fransa'nın Gastronomik Yemek Geleneği
UNESCO'ya göre, 'yaşamın önemli anlarını kutlamak için hazırlanan gastronomik yemekler aynı zamanda sosyal bir gelenek.'
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü; insanları doğum, düğün, yıldönümü gibi çeşitli vesilelerle bir masa başında toplayan bu adeti 2010 yılında somut olmayan kültürel miras listesine aldı.
Bunun nedeni de yemek uzmanları olarak adlandırılabilecek gastronomların yapılacak yemek tariflerini seçmeleri, her birinin yanına yakışan şaraplar bulmaları, şık bir sofra hazırlamaları, insanları bir araya getirmesiyle de kültürel açıdan önem taşıyor.
Yorum Yazın
Ermeni lavaşı, cart lavaşı, curt lavaşı diye bir şey yok bebeğim. Lavaş Türkiye, Azerbaycan, İran ve Eski Sovyetlerde lavaştır. Adında aş geçen yemeğe Ermeni... Devamını Gör
Haaa Güneyli kuzenmiş-kuzeyli kuzinmiş... Kimçi de kimçi işte, güneyi kuzeyi yok. Ailenin damak tadına göre kimi acıyı basar, kimi acısız yapar. Kimisi ferme... Devamını Gör
Kuzey Kore'nin Kimchi'si buda bildigimiz yapraklarının arası soslanmış MARUL başka bir şeyi yok... 16 yıllık truzimciyim koreliler geldimi marul tüketimi ... Devamını Gör