Gezegenlerin En İhtişamlısı Jüpiter Hakkında O Diyarlara Gitme İsteği Uyandıran 23 Bilgi
1. İsmini Roma mitolojosindeki tanrılardan biri olan Jüpiter'den almıştır.
Yunan mitolojosindeki eşdeğeri ise Zeus'tur. En büyük gezegen olunca en büyük tanrının ismi verilmiş.
2. En büyük gezegen demişken; Jüpiter o kadar büyüktür ki, eni 11 Dünya kadardır.
Ve içine 1320 tane Dünya sığabilir.
3. 67 tane doğal uydusuyla, 8 gezegen arasında en fazla uyduya sahip olan gezegendir.
Bu uydular üç gruba ayrılır:
İç uydular: Bunlar Jüpiter'e en yakın yörüngededir ve bazen Amalthea grubu olarak adlandırılırlar. Jüpiter'in iç aylarının isimleri Metis, Adrastea, Amalthea ve Thebe'dir.
Galilean uyduları: Bunlar Jüpiter'in uydularının en büyükleridir ve Galileo Galilei tarafından 1610'da keşfedilmiştir. Io, Europa, Ganymede ve Callisto'dan oluşur.
Dış uydular: Bu uydular Jüpiter'den çok daha küçük ve uzaktadırlar. Ayrıca düzensiz, eliptik yörünge yolları vardır ve birçoğu Jüpiter'in çekim gücüne yakalanan asteroitlerden oluşur.
4. İlk kez M.Ö. 8. yüzyıl civarında Babiller tarafından görülmüştür.
Galileo, 1610'da Jüpiter'in dört uydusunu keşfettiğinde, bu; Dünya'dan başka bir yerde dönen gök cisimlerinin ilk kanıtı oldu. Keşif, Kopernik'in Güneş merkezli sistem modeli için daha fazla kanıt sağladı.
5. 8 gezegen arasında bir günü en kısa süren gezegendir; sadece 9 saat 55 dakika sürer.
Bu hızlı dönmesi nedeniyle diğer gezegenlere göre çok daha küresel bir şekli vardır. Gezegen, sağlam bir vücut olmadığı için farklı parçaları farklı hızda dönüyor. Örneğin, kutup atmosferi ekvatordan yaklaşık 5 dakika daha yavaş dönüyor.
6. Güneş etrafında bir tur atması ise 11.86 Dünya yılı sürüyor. Yani Jüpiter'in bir yılı bizdeki 11.86 yıldır.
7. Satürn, hatta Uranüs kadar bilinmese de, Jüpiter'in etrafında zayıf bir halka sistemi bulunuyor.
Genellikle tozlardan oluştuğu için bu halkayı görmek kolay olmuyor. Halkanın, uydulardan atılan malzemelerin gezegenin yer çekimine kapılmasıyla oluştuğu düşünülüyor. Bir diğer ihtimal ise, iki küçük uydunun çarpışması sonucu oluşmuş olabileceği.
8. Güneş'e uzaklığı 750 milyon km'dir ve Güneş ışığı bize 8 dakika 20 saniyede ulaşıyorken Jüpiter'e 43 dakikada ulaşabiliyor.
9. Jüpiter'in uydularının en büyüğü olan Ganymede, Güneş Sistemi'nin en büyük uydusudur. Yaklaşık 5.268 km çapındadır, Merkür ve Pluton'dan daha büyüktür.
Dünya ve Ay ile kıyaslaması ise bu şekilde.
10. Jüpiter; Güneş, Ay ve Venüs'ten sonra Güneş Sistemi'ndeki dördüncü en parlak cisimdir. Dünya'dan çıplak gözle görülebilen beş gezegenden biridir.
11. 8 uzay aracı bugüne kadar Jüpiter'i ziyaret etti. Bunlar; Pioneer 10 ve 11, Voyager 1 ve 2, Galileo, Cassini, Ulysses, New Horizons ve Juno'dur.
12. Jüpiter, diğer gezegenler gibi mevsimleri yaşayamıyor. Bunun nedeni, ekseninin yalnızca 3.17° eğik olmasıdır. Merkür'ün ardından en düşük eğimdir.
13. Jüpiter'in Büyük Kırmızı Lekesi, 400 yıldan beri devam eden korkunç büyüklükteki bir fırtınadır.
O kadar büyüktür ki, içine 3 tane Dünya sığabilir.
14. Gezegenin güney yarım küresindeki bu fırtına 720 km'lik hızlara ulaşabiliyor.
Gezegendeki tek fırtına bu değildir. Atmosfer adeta bir gaz okyanusu gibidir ve 400 km'ye ulaşan doğu-batı rüzgarları nedeniyle gezegenin yüzünde sarmalı andıran görüntüler oluşur.
15. Yaygın bir teoriye göre Jüpiter başarısız olmuş bir yıldızdır.
80 kat daha büyük olsaydı çekirdeğinde nükleer füzyon gerçekleşmiş olacaktı, bu da onu gezegen değil yıldız yapacaktı.
Buna rağmen büyüklüğü ve etrafındaki uydularıyla birlikte mini bir Güneş Sistemi'ni andırıyor.
16. Jüpiter'in atmosferinin bileşimi de çok ilginç. Kabaca %90 hidrojen ve %10 helyumdan oluşuyor.
Gezegenin kompozisyonu Güneş'inkiyle hemen hemen aynıdır. İkisi arasındaki tek fark Güneş'in Jüpiter'den çok daha büyük olması. Bu kompozisyon, Jüpiter'in başarısız bir yıldız olduğu teorisini de destekliyor.
17. Büyük Kırmızı Leke'de aynı zamanda büyük bir siyah nokta bulunduğu sanılabiliyor. Oysa o leke, uydusu Ganymede'in gölgesidir.
18. Jüpiter'in çok güçlü bir manyetik alanı vardır. Bu, Dünya'da bulunan manyetik alandan yaklaşık 20 kat daha güçlüdür.
19. Jüpiter'in iç kısmının üç bölgeden oluştuğu düşünülmektedir.
Birincisi, Dünya'nınkinden 12 ila 45 kat arasında değişen kütleli çeşitli elementlerden oluştuğu düşünülen kayalık bir merkezdir. Çekirdek, sıvı hidrojen tabakası olan ikinci bölge ile çevrilidir. Üçüncü bölge, gezegenin atmosferine dönüşen helyum ve hidrojenden oluşur.
20. Jüpiter'in büyüleyici bir özelliği de, Güneş'ten aldığı enerjiden daha fazla enerji yaymasıdır.
Bunun nedeni, gezegenin çok büyük olması. Böyle büyük bir kütlenin sonucunda, Jüpiter güçlü bir yer çekimi kuvveti uygulayarak gezegenin bir bütün olarak sıkışmasına yol açar. Bütün bu içe kuvvetin kümülatif etkisi, daha sonra uzaya yayılan büyük bir ısı miktarının üretilmesini sağlar.
21. Jüpiter'in bu kadar renkli olmasının nedeni tam olarak bilinmese de, atmosferindeki sülfür ve fosfor kombinasyonunun buna neden olduğu düşünülüyor.
Bazıları rüzgarların ve gezegenin iç sıcaklığından kaynaklandığına inanıyor; bazıları ise Jüpiter'in hızlı dönüşü yüzünden oluştuğunu düşünüyor. Yani anlayacağınız, şimdilik bu renkler tam anlamıyla bir gizem.
22. Jüpiter'in uydusu Io, Güneş Sistemi'nde volkanik açıdan en aktif cisimdir.
Bunun nedeni ise Jüpiter'e en yakın uydu olmasıdır. Böylece Jüpiter'in yer çekimi, Io'nun yüzeyini volkanik patlamalarla sürekli rahatsız eder.
23. Bilim insanları, Jüpiter'in güçlü yer çekimini kullanarak uzay araçlarında mancınık etkisi yapabiliyorlar.
Bu sayede Satürn, Uranüs ve Neptün'e çok daha rahat ulaşabiliyorlar.
Bonus: Jüpiter, bize Ay mesafesinde olsaydı böyle bir manzara görecektik.
Tabii bu kadar yakın olsaydı onu görebilmek için bu sefer de biz olmayacaktık.
Gelecekte, Jüpiter'e turistik amaçlı geziler düzenlendiğinde şanslı insanlar belki de üstteki manzarayı o yakınlıktan görebileceklerdir.
Hatta bir gün çok dayanıklı uzay araçlarıyla Jüpiter'in atmosferinde yolculuk yapabileceklerdir. (İnsan özeniyor tabii.)
Yorum Yazın
Jüpiter bizim büyük abimiz, muazzam çekim gücüyle başıboş takılan meteorların bize ulaşmasını engelleyen koruyucumuz. Olmasaydın olmazdık, iyi ki varsın koc... Devamını Gör
siz hala ateizm
Uranüs ve Neptün benim dikkatimi çekiyor aga.Mavi,boş(bir ihtimal), boğucu, kasvetli vs.Bunlar için de içerik beklerük.Ayrıca böyle uzaylı,okyanuslu,bilinmey... Devamını Gör
Bebeyken dikkatimi en çok çeken gezegendi. Satürn'ün abisi sanırdım :dd
Evet abisi ama kız kardeşi Satürn'ün bale yapmasına kızıyormuş Jupiter.