Ve Meclis '376 Evet Oyu' ile Dokunulmazlıkları Kaldırdı

Dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliği teklifi referanduma gerek kalmadan kabul edildi. Teklifin tümü üzerinde yapılan son oylamada 376 'evet' oyu çıktı.

Teklifin ikinci tur görüşmeleri öncesi gündem dışı konuşmalar sırasında tansiyon yüksekti. CHP'li vekiller TBMM Başkanı İsmail Kahraman'ı  laiklik ile ilgili sözleri nedeniyle protesto etti. 

Oylama öncesi önergelerin konuşulduğu sırada söz alan HDP'li Sırrı Süreyya Önder 'Kandil'e haber gönderen kimmiş, kaldırın dokunulmazlığımızı, mahkemelerde konuşacağız' açıklamasında bulundu.

İkinci tur oylamada ilk turda olduğu gibi gizli oy-açık oy tartışması yaşandı.

Gelin ikinci tur dokunulmazlık görüşmelerinde yaşananlara kısaca göz atalım...

Dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin anayasa değişikliği teklifi, Meclis'te 376 'evet' oyuyla kabul edildi.

İlk madde 373 kabul, 138 ret, 8 çekimser, 3 geçersiz oyla, ikinci madde ise 374 oy, 136 ret, 4 çekimser, 11 boş ve 1 geçersiz oyla kabul edilmişti. 

Son olarak değişikliğin tümü oylandı ve oylamada, 376 kabul, 140 ret, 5 çekimser, 7 boş oy kullanıldı. 3 oy geçersiz sayıldı.

Fezlekesi bulunan milletvekillerinin dokunulmazlıklarının bir kereliğine kaldırılması Türkiye siyasi tarihinde daha önce benzeri görülmemiş bir adım.

Oylama sonucunun, Türkiye’nin önümüzdeki dönemini belirleyen başlıklardan ve siyasete yön veren etkenlerden biri olacağı kesin gibi.

Salı günü yapılan oylama halk referandumunu işaret etmişti.

AK Parti Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu, kullanmadığı oyları AK Parti Grup Başkanvekili'ne gösterdi.  O an Al Jazeera muhabiri Zahidin Köşüş'ün objektifine böyle yansıdı. 

Anayasa değişiklik teklifinin 1. madde oylamasının gizli değil açık yapıldığını söyleyen HDP'li İdris Baluken, TBMM Başkanı İsmail Kahraman'ın tutumu nedeniyle usûl tartışması açılmasını istedi. Baluken'in talebi üzerine, Kahraman'ın tutumu üzerine usûl tartışması açıldı. İlk turda da gizli oy-açık oy tartışması yaşanmıştı.

Dokunulmazlıkların kaldırılması için yapılmak istenen Anayasa değişikliğinin oylamasının 2'nci turu gergin başladı. CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, TBMM Başkanı İsmail Kahraman'a hitaben; 'Laiklik Anayasa'dan çıkarılmalıdır' dediğiniz için, bu oturumu yönetmeniz uygun değil' dedi.

Kahraman 'Anayasaya aykırı değildir. Ben laiklik tarifi istedim. Sözlerim doğrudur, yanlış aksettirildi' ifadelerini kullanınca CHP'liler sıralara vurarak protesto etti.

Dokunulmazlıkların referanduma gitmeden kaldırılması için 367 evet oyu çıkması gerekiyordu. Referanduma götürülmesi için ise en az 330. 

Salı günü yapılan ilk turda, teklifin Meclis’te görüşülmesi 348, 1’inci maddesi 350, ikinci maddesi ise 357 oyla kabul edilmişti.

Meclis’teki sandalye dağılımı şöyle: AKP 317, CHP 133, HDP 59, MHP 40, bağımsız 1.

MHP lideri Bahçeli’nin, “Hükümete verdiğimiz fiili destek hukuki boyuta dönüşebilir” sözleri dikkate alındığında, iki partinin firesiz oyları 357’ye ulaşıyor.  Buna karşılık AKP’nin fire verip vermeyeceği de merak konusuydu.

CHP lideri Kılıçdaroğlu “AKP’nin dokunulmazlık teklifi Anayasa’ya aykırı ama ‘Evet’ diyeceğiz” demişti. Buna karşılık ‘Hayır’ diyeceğini açıklayan CHP’li vekiller de vardı.

Değişiklik, Anayasa'nın vekiller için öngördüğü dokunulmazlığı hükme bağlayan 83’üncü maddedeki ‘koruma’yı, dokunulmazlığı kaldırılan vekilin TBMM’de kendini savunma ve AYM’ye başvuru yapma hakkı tanıyan hükmü (md. 85), yani AYM denetimini ortadan kaldırıyor.

Kaynaklar: DHA, Al Jazeera, BBC Türkçe ve Diken