Demirtaş, Rezil Olduğu Söylemlerine Tek Tek Cevap Verdi: İhracat Verileri Gibi Yarım Kalan Ekonomi Tartışması
Türkiye Ekonomi Modeli, artık sokaktaki 13-14 yaşındaki çocukların dahi bildiği bir hedef içeriyor. Cari Fazla! Temelde sattığımızın aldığımızdan fazla olması yani klasik ticaret mantığıyla 'para kazanmak, kar etmek.' Bu nasıl olacak? İhracat artacak, ithalat azalacak. Hedefler burada dursun, bir de söylem kısmı var ama birazdan anlatalım.
Prof. Dr. Özgür Demirtaş, izlenen modelde sorun olduğunu uzun yıllardır söylerken, son dönemde ses tonunu bir miktar daha yükseltti. Bu da destek-tepki ya da sevgi-nefret oranını dengede tutuyor. Bir yandan en azından dengede olan bazı şeyler olması da sevindirici olurken, bu içerikte diğer ünlü ekonomistimiz de Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) Başekonomisti Robin Brooks, kendisi Türkiye ile yakından ilgilidir, biliriz. Bu iki ekonomist kaliteli bir tartışmaya girişmişken bunun üzerinden verilen bir haberse Demirtaş'ı bir miktar çileden çıkardı.
Önce ihracat-ithalat dengesiyle başlayalım.
Her dönem dış ticaret verileri açıklamasında ihracattaki artışın yere göğe konulamadığını ancak ithalattan pek bahsedilmediğini görüyoruz. Haliyle bir insan nereye bakmıyorsa orada onu ilgilendiren bir şey olduğundan bir dönüp bakıyoruz ki asıl rekor orada! İhracat ve ithalatın arasındaki yarışta bize lazım olan ihracatın geride kalmasına her seferinde üzülürken, bu ikisinin arasının da gitgide açılması vertigo gibi 'cari denge'mizi bozuyor.
Ekim 2022 itibarıyla dış ticarette durum şu şekilde 👇
"Fair Value" (adil değer) İLE tanınan IIF Başekonomisti Robin Brooks, böyle bir paylaşım yaptı. 👇
'Türkiye'nin Rusya'ya ihracatı büyük oranda arttı. Ağustos 2022'deki (mavi) ihracatın toplam değeri, Ağustos 2021'in %110 üzerinde ve önceki tüm zirvelerin üzerindeydi. Piyasalar, çoğu ithalata değil ihracata odaklanan Türkiye ve Rusya arasındaki değişen ticaret ilişkilerine odaklanıyor.' denilen paylaşıma Özgür Demirtaş, kayıtsız kalamadı ve olaylar bundan sonra gelişti.
"Hadi ama Robin, Mavi çizginin yanındaki KIRMIZI GÖKDELEN nedir? Bundan da bahsetmek ister misin?" dedi Demirtaş.
Başım, gözüm üstüne! "İsteğin benim için emirdir" diyen Brooks, Demirtaş'a paylaştığı grafikle cevap verdi.
'Bu, Türkiye'nin dünyanın dört bir yanından ithalatındaki büyümenin dağılımıdır. Kırmızı, büyümenin açıkça bir fiyat etkisi olduğu Rusya. Türkiye'den Rusya'ya ihracatı işaretledim çünkü bu hacimler artıyor ve fiyat etkisi değil.' diye de ekledi.
Demirtaş durur mu? Yapıştırdı cevabı 😇Tabi kalite rayında tartışma devam etti.
'Robin: Türkiye'de kötü bir alışkanlık var; ihracatta rekor artışlardan bahsetmek ve ithalat kayıtlarının yarıda kalmasına izin vermek. Sözde cari fazla bir efsane olduğu için kötü bir alışkanlık. Senin tweetin istemeyerek de olsa bu efsaneyi besliyor. Ve bu arada.' diyerek şöyle devam etti:
İkinci çeyrek büyümesinin çoğu, enflasyondan korkan bireylerin gelecekteki taleplerini daha erken bir zamana çekmesinden besleniyor! Dolayısıyla İhracatla büyüme, sokaktaki sıradan insan için inanılmaz bir maliyeti olan bir peri masalı. Kaynak: Twitter
Robin Brooks iki grafikle cevap verdi.
İlkinde, 'Sanırım sen ve ben bu konuda hemfikiriz. Türkiye'nin cari açığı, iç talebi ve dolayısıyla ithalatı artıran tekrarlanan büyük kredi genişlemelerinden kaynaklanmaktadır. 2017'den beri hikaye böyle ve şimdi başka bir büyük kredi teşvikinin ortasındayız' (Kaynak: Twitter) derken, ikincisinde de Demirtaş'la aynı düzlemde buluşarak şöyle dedi:
Evet haklısın. İkinci çeyrekte, GSYİH'nın yüzde 5'i kadar büyük bir kredi teşviki olan başka bir şey daha var. Bu, iç talepte ve dolayısıyla ithalatta muazzam bir genişleme anlamına geliyordu, ki bu da cari açıktaki keskin genişlemeyi tetikleyen şeydi... Kaynak: Twitter
Gelelim buraya kadar gayet kaliteli ve normal görünen iki ekonomistin tartışmasından kavga çıkaranlara!
Bu tartışmayı bazı yayın organları, 'Özgür Demirtaş'a ekonomi dersi', 'Robin Brooks'un Türkiye ekonomisi büyümesi öngörüsünü Demirtaş gölgeledi' minvalindeki söylemlerine Demirtaş sert tepki gösterdi. Tabi bu haberlerde yine dış ticaret verilerinde sadece ihracata bakmak gibi, Brooks'un hak verme söylemlerinin bulunmaması gibi, cari fazla hedefinden gitgide uzlaşılırken bambaşka bir manzara çizildi.
Özgür Demirtaş, "YETER" diyerek tepki gösterdi ve bir flood yayınladı. 👇
"Robin Brooks, Türkiye’nin Rusya’ya olan ihracatında anlamlı bir yükseliş olduğunu söylemiş" diyen Demirtaş, durumu şöyle anlattı 👇
"Ardından bu tweetimi hemen Robin RT etti!"
"Bu YALAN-EKSİK-ALGI DOLU habere kim izin verdiyse hepsini kınıyorum! Yazıklar olsun size."
Demirtaş, isyanını şöyle bitirdi👇
Bu diyaloğun ertesi gününde Robin Brooks şöyle bir paylaşım da yapmıştı.👇
'Türkiye, önümüzdeki aylarda Almanya'yı geçerek Çin'den sonra Rusya'nın dünyanın en büyük ikinci ihracatçısı olma yolunda ilerliyor. Türkiye'nin Rusya'ya ihracatı Ağustos 2022'de Ağustos 2021'e göre %110 arttı. Türkiye'nin ihracatının kesinlikle artması gerekiyor. Ama bu şekilde değil...'
Detaylarını da burada bulabilirsiniz👇
Brooks'un paylaşımına Timothy Ash de yorum yapmıştı.
Bu, bu hafta Türkiye'deki ABD Hazine yetkililerinin odak noktası olacak. Türkiye'nin neden yaptırımlardan yararlanıyor gibi göründüğünü soracaklar. Ve Türk şirketleri Rusya'nın yaptırımlardan kaçmasına yardım edip etmediğini?
Robin Brooks, sonraki günlerde böyle bir karşılaştırmadan yararlanarak paylaşım yaptı.
Dünyanın çoğu için, özellikle birçok yabancı yatırımcı Türkiye'yi terk ettiğinden, Türk Lirasının devasa devalüasyonu entelektüel bir meraktır. Ama Yunanistan için entelektüel bir merak değil. Kalıcı büyüme için ne umut varsa, Türkiye ondan çok şey alacaktır...
Burada büyüme mi, TL'nin "devasa" devalüasyonu mu önceliklendirilmeli? Yabancı yatırımcının ülkeyi tamamen terk etmesi mi? Biz karar veremedik çünkü büyümeden aldığımız pay ortada! Siz ne dersiniz? Yorumlarda buluşalım!
Yorum Yazın
Bence de yeter paralı ak troller. Gidin kendinize kamyon arkası yazı dükkanı açın :)