Bebekleri Tahtaya Bağlıyorlardı! Amerikalı Kızılderililerin Bir Acayip Bebek Taşıma Yöntemi
Farklı tarihlerde ve kültürlerde bebekleri taşımanın ve koruyup kollamanın bambaşka şekilleri var(dı). Ancak yaşam tarzlarından giyimlerine kadar birçok açıdan özgün olan Amerikan yerlileri ya da kızılderililer bebek taşıma konusunda da farklılıklarını ortaya koymuşlar. Detaylar için zaman kaybetmeden içeriğimize geçelim...
Günümüzde bambaşka formlarda olan, kültürden kültüre ve zamana göre değişen bebek taşıma yöntemleri ve taşıyıcıları, bazı kültürlerde pragmatik bir amaca hizmet etmekten daha fazlasıydı.
Kızılderili kültüründeki bebek kundakları/taşıyıcıları, bebeklerin ayrıntılı boncuk işi ve nakışla kaplı taşıyıcılarla kaplı olduğu uzun bir geleneğin parçasıydı.
Bu bebek taşıyıcıları, harcanan önemli bir zamanı ve yaratıcılığı, çok çeşitli tasarım ve teknikleri temsil ediyordu. Peki neydi bu özel ve özgün taşıyıcılar?
'Beşik, bebek tahtası/sepeti' ya da 'kundak biçiminde beşik' olarak adlandırılan bebek taşıyıcıları ahşap veya sepet liflerinden yapılmış sert bir çerçeveden oluşuyordu.
Ahşap parçalar sıkıca bağlı olsa da dolgusu yumuşaktı. Baş kısmının üstüne gelecek kısım güneşten ve çarpmalardan koruyordu. Dış kısmı parlak renkler ve desenleri tamamlayan işlemelerle süslüydü.
Bebekler, annelerinin sırtındaki bu taşıyıcıdan dünyaya bakıyorlardı. Sütten kesildikleri ve hareketlenmeye başladıkları zaman ise artık bu kundak kullanılmıyordu.
Kısa bir süre kullanılmasına rağmen, bu bebek taşıyıcıları çocuğun gelişimi için oldukça önemliydi.
Yerlilerin birçoğu için bu tahtaların/sepetlerin tasarımı büyük önem taşıyordu; iyi yapılmış ve süslenmişse, bebeğin ruhsal refahını sağlamaya yardımcı oluyordu.
Bu nedenle malzemeler özenle seçilir ve bebek doğmadan önce babası tarafından ahşap türü belirlenip oyulurdu. (Ancak tamamı genellikle bir kadın akraba tarafından yapılırdı.) Bebek, bitmiş haldeki bebek taşıyıcısına ilk yerleştirildiğinde, aile bir onur töreni düzenlerdi.
En eski örnekler, taşıyıcıların boyalı kirpi tüyleriyle süslendiklerini gösterirken, gelenekselleşenler boncuklu olanlardı.
Boncuklar genellikle ipliğe asılır ve bir arka kaplama kumaşın üzerine dikilirdi; ancak işleme biçimlerinde farklılıklar vardı. Doğu ormanlık bölgelerde dikiş tarzında iplik her birkaç boncuktan sonra eğrisel çizgilerle nakışlanırdı.
Büyük Ovalarda daha yaygın olan tarzda, dizilmiş boncukların paralel sıralar halinde işlenmesinden önce biraz dağılmasına izin verilirdi. Ortaya çıkan geometrik desenler genellikle kumaş yüzeyini tamamen kaplardı.
Geleneksel yaşam tarzları bozulduğunda , yerli halk, “kızılderililiğin” sistematik olarak yok edildiği yatılı okullara götürüldüğünde bebek taşıyıcıları/sepetleri de yok olmaya başladı.
Ancak yine de tamamen yok olmuş değil neyseki. Bu taşıyıcılar, özgün biçimleriyle geleneksel değerlerin güçlü bir sembolü olmaya devam ediyor. 'Powwows' olarak adlandırılan, kabile veya kabileler arasında gerçekleştirilen toplantılarda/konseylerde gururla sergilenmeye devam ediyorlar.
Hatta günümüz dünyasında da bu taşıyıcıların örneklerine rastlamak mümkün. Kültürel kimliği güçlendirme konusunda oldukça önemli görülmektedir.
Teşvik etmek için, belirli kabile geleneklerini takip ederek bu tahtaların nasıl yapılacağını açıklayan internet videoları, dersleri ve bu dersleri finanse etmek için yürütülen belirli 'Kickstarter' kampanyaları da bulunmaktadır.
Yapılan 'sanat eserleri', ataları, kültürü temsil etmektedir.
Kızılderili bebek taşıyıcı tahtalar uzun zamandır sembolik ve pragmatik amaçlara hizmet etmiştir.
Taşıyıcıları yapma ve süsleme motivasyonu, bebeklere ve kültüre verilen büyük saygı ve sevgiye işaret eder.
Bu taşıyıcılar, içlerinde yalnızca bebekleri değil, aslında temelde çok daha derin anlamlar içeren şeyleri de taşırlar: hala ayakta kalabilmeyi başarmış kültürel bir mirası...
Bu özgün taşıyıcıların bazı örneklerine birlikte bakalım.🙌
👇
👇
😻
İlginizi çekebilir:
Yorum Yazın