Az Gittik Uz Gittik: Dünya Sıralamasında Türkiye'de Kişi Başı Gelir 2001'e Döndü
Türkiye'de kişi başına düşen gelir seviyesi enflasyonun zirve yaptığı 1990'ların başında dünyada 49’uncu sırada geliyordu. 2000 yılında kriz döneminde 67’nci olan Türkiye, krizin sürdüğü 2001 yılında da kişi başına düşen milli gelir sıralamasında 78'inciliğe geriledi. IMF'in 2022 verilerine bakıldığında da 78’incilik görüldü. seviyesine geri döndü.
Kişi başına düşen gelirde Türkiye, dünyaya göre büyüyemiyor. Dolar ya da TL bazında nominal olarak büyüyen gelirler, dünya sıralamasında geriliyor.
Sözcü'den Tolga Uğur'un IMF'nin verilerinden derlediğine göre, ülkelerin refah ve gelişmişlik seviyelerinin önemli göstergelerinden olan kişi başına düşen milli gelir Türkiye'de 2022'de geriledi.
2022 yılı dünya sıralamasında 78'inci sırada yer alan Türkiye, bu sırada en son 2001 krizinde yer almıştı.
IMF'in verilerinde 1980 yılında Türkiye'nin kişi başına düşen milli geliri 2.133 dolar görünürken, dünyada 55'inci sırada yer almıştı.
Enflasyonun büyüyüp serpilip bir hayat tarzı haline geldiği 1990'lı yılların başında Türkiye'de kişi başı gelir 3.738 dolar olurken, dünyanın 49'uncusu olmuştu.
2000 yılına gelindiğinde 17 Ağustos 99 deprem felaketinin yaralarıyla birlikte krize giren Türkiye, dünyada kişi başı gelirde 67'nci sırada yer alırken, 4.237 dolar ortalama gelire sahipti.
2001 yılında da tarihin en ağır ekonomik krizlerinden bir olarak anılacak bir atak daha geçirecek Türkiye'nin gelir düzeyi kişi başına 3.083 dolara ve sıralaması 78'inciliğe kadar geriledi.
2002 yılında iktidara gelen AK Parti ile dolar ve TL bazında sürekli artan rakamlara karşın Türkiye kişi başına düşen gelirde 60'lı sıralarda gezinecekti.
Kişi başına düşen gelir 12.490 dolar ile tarihi zirvesine çıkan 2013 yılında Türkiye, dünyada 66'ncı olmuştu.
2013 yılından 2020 yılına dek sürekli gerileyen gelir düzeyi, 2018 yılından sonra dikkat çekti.
2013'ten 2021 yılına de Türkiye'de dolar bazında kişi başına düşen milli gelir gerileyerek 10 bin doların altına kadar indi. Pandeminin yaşandığı 2020 yılında 8.610 dolar olarak görülen kişi başı gelir, dünyada 75'inci sırada yer aldı. Türkiye, pandemi sonrası gelirini rakamsal artırsa da sıralamada 2021'de 77, 2022'de de 2001 seviyesine dönerek 78'inci sırada yer aldı.
2006'dan 2016'ya kadar Türkiye'nin kişi başı milli geliri dünya ortalamasının üzerinde yer almıştı. IMF'nin tahminlerine göre Türkiye, 2023 yılını 13.383 dolar kişi başına düşen gelirle 69'uncu sırada tamamlayacak.
Yine aynı tahminlerde Türkiye'nin yeniden dünya ortalamasının üzerine çıkması 2024 yılında mümkün görünüyor. 2025 yılında kişi başı gelirin 15.898 dolara, 2028'de de 17.332 dolara çıkması bekleniyor ancak dünya da yerinde saymayacağından Türkiye'nin dünyadaki sıralamasında yerinin 67 ve 68'inci sıralar olması da öngörülüyor.
"2021 yılı orta sınıfının çöküşünün başlangıç yılıdır. Gelir dağılımında asıl bozulmalar 2022 ve 2023 yıllarında yaşandı."
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez de 'Orta Sınıfın Çöküşünün Başlangıcı' başlıklı yazısında, bu kesimin yok oluşunun 2021 yılında başladığını gelir dağılımındaki bozulmaların da 2022 ve 2023 yılında hissedildiğini belirtti. Eğilmez, '2013'den 2021'e geçişe bakarsak ülkenin toplam ortalama kişi başına geliri 12.495 dolardan 9.528 dolara düşmüş görünüyor' derken, gelir gruplarındaki değişime dikkat çekiyor. En yüksek gelir gruplarında düşüş görülürken, ana kayıp en düşük üç gelir grubunda olduğundan orta gelir grubu aşağıya iniyor.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
İhracatta Göstergeler İyileşti: Dış Ticaret Açığı Geriledi
Yorum Yazın