Artvin ve Çevresinde Konuşuluyor: Hemşince UNESCO'nun 'Tehlike Altındaki Diller' Listesine Girdi
UNESCO'nun "tehlike altındaki diller" atlasına göre Türkiye'de 18 dil tehlike altında.
Agos gazetesinin haberine göre, Ermenice'nin bir diyalekti olarak kabul edilen Hemşince de (Homşetsnag-Homshetsma) UNESCO'nun güncellenmiş listesine 'tehlike altındaki dil' olarak girdi. Listede kaç kişinin Hemşince konuştuğu bilgisi yer almadı.
UNESCO dünya üzerinde tehlike altında olan dilleri 5 kategoride sınıflıyor.
Vulnerable: Kırılgan, çocukların çoğu dili konuşuyor, ancak sınırlı bir alanda.
Definitely endangered: Tehlike altında, çocuklar artık evde ana dillerini öğrenmiyor.
Severely endangered: Ciddi biçimde tehlike altında, yaşlılar kendi aralarında konuşuyor, ebeveynler belki anlayabiliyor ancak çocuklarıyla ya da kendi aralarında konuşmuyor.
Critically endangered: Kritik biçimde tehlike altında, sadece yaşlılar konuşuyor ancak kısmen ve nadiren.
Extinct: Artık kimse konuşmuyor.
Hemşince UNESCO'nun 'Definitely endangered' kategorisinde yer alıyor.
'Hemşinlilerin farklı bölgelere dağılması dillerini de etkilemiş'
Hemşin Kültürü Dergisi olan GOR Dergisi'nde 2015’te bir makale kaleme alan yazar Cemil Aksu, Hemşin ve Hemşince hakkında şu bilgileri vermişti:
'Batı Hemşin’in genellikle Rize ili Çamlıhemşin, Hemşin, Pazar, İkizdere, Çayeli, Ardeşen ve Fındıklı ilçeleri ile Trabzon ili Araklı ilçesi, Erzurum ili İspir, Uzundere, Tortum ve Narman ilçelerinin Hemşin köylerini içerdiği düşünülür. Bu coğrafi bölümlenmenin aynı zamanda dil itibariyle kültürel bir ayrımı da ifade ettiği iddia edilmektedir. Batı Hemşin’de Türkçe ağızlar konuşulmasına karşılık doğu Hemşinlilerin iki dilli olduğu ve ‘Homşetsnag-Hemşince’ denilen bir Batı Ermenice ağzını da konuştuğu kabul edilmektedir.'
Yorum Yazın
aga biz bunu senelerdir diyoduk. Hatta hemşince albüm bile var. Hemşin dili ile beraber tarihi de koruma altına alınmalı, hemşin-laz savaşlarını bugün sorsak... Devamını Gör
nedir hocam hemşin-laz savaşları, biraz bilgin varsa ve bahsedersen güzel olur
Araplaşarak dünyaya hükmedeceğini zanneden bir siyasi güce Anadolu'nun kültür ve dillere mezar olması ne ifade ediyor?
yakında kurslar açılır. Sorun ortadan kalkar.