Art Arda Tekrar Edilen Kelimeler Bir Süre Sonra Kulağa Neden Anlamsız Gelmeye Başlıyor?
Bir kelimeyi ar arda söylemeye başladığınızda o kelime anlamını yitirir ve kulağa oldukça anlamsız gelmeye başlar. Peki hiç nedenini merak ettiniz mi?
"Kapı" kelimesini aralıksız bir şekilde tekrar eder misiniz?
Arka arkaya kapı dedikten bir müddet sonra kulağınıza kapı kelimesine yerine bambaşka, hiçbir anlamı olmayan bir şeyler gelmeye başlar.
Bir sözcüğü art arda tekrar etmeye başladıktan kısa bir süre sonra sözcük anlamını yitirerek anlamsızlaşır.
Hatta bir müddet sonra size ve çevrenizdeki kişilere de oldukça anlamsız ve saçma gelmeye başlayacaktır.
İsterseniz 'kış', 'elma', 'kalem' veya aklınıza gelen herhangi bir kelime ile deneyin!
Aslında bu durumun psikolojide çok net bir karşılığı var: Semantik Doygunluk
Semantik doygunluk en basit hali ile bir kelimeyi art arda söyleyen, tekrar eden bir kişinin söylediği kelimeye karşı anlamının kaybolduğu psikolojik bir fenomendir.
Yapılan araştırmalara göre sinirbilimsel olarak bir kelimeyi arka arkaya tekrar etmek sinirlerin neredeyse uyuşmasına sebep olur.
Aslında bu durum en özet hali ile yorulmak ile ilgilidir. Bir kelime sürekli tekrar edildiğinde beyin yorulur.
Sürekli aynı kelimeyi söylemeye başladığımızda beynimizdeki anlam ilişkisi kaybolmaya başlar.
Kelimelerin anlamı ve kelimelerin söyleniş biçimi herhangi bir şey ifade etmemeye başlar çünkü beyin bu ikili arasındaki ilişkiyi kurmak için çok yorgundur.
"Kapı" kelimesi artık beyninizde ilişkilendirilemez ve bu da kapı görüntüsünün canlanmasını engeller.
Böylece 'kapı' kelimesi sizin için herhangi bir anlam ifade etmez çünkü görsel olarak beyninizde canlandıramamaya başlarsınız.
Çok fazla anlama sahip olan kelimelerin semantik doygunlukları çok daha azdır ve bu da onları daha anlamsızlaştırır.
Örneğin kapı ile yüzmek arasında fark vardır. Yüzmek, deri yüzmek veya denizde yüzmek gibi farklı anlamlarda kullanılabilir. Bu anlam çokluğu onun semantik doygunluğunu azaltır.
Semantik doygunlukla birlikte kelimelerde dönüşüm etkisi de görülür bunun en net örneği ise "ev" kelimesidir.
'Ev' kelimesini arka arkaya tekrar etmeye başladıktan kısa bir süre sonra artık kulağınıza 'ev' kelimesi yerine 've' bağlacı gelmeye başlar. Ev kelimesi yeni bir anlam kazanarak 've' bağlacına dönüşür.
Yani, her sözcüğün beynimizde algılanması için bir imgeleme gerekir ve bir kelimeyi arka arkaya tekrarladığımızda sözcüğün anlamı ile sözcüğün kendisi arasındaki ilişki kurulamamaya başlar.
Beynimizdeki sinir sistemleri yorulur ve ikili bağlantıyı birleştiremez. Tabii ki bu süre 1-2 dakikadan uzun sürmez. Beyin yeniden aynı şekilde ilişkilendirmeye başlayarak görevine devam eder.
Gerçekten çok ilginç!
Bu içerikler de ilginizi çekebilir;
Yorum Yazın