Tarikatın 900 Müridi Topluca İntihar Etmişti: 6 Başlıkta Jonestown Katliamı

ABD’de 11 Eylül’den sonra en yüksek ölüm sayılı vaka olan Jonestown katliamında 901 kişi ölmüştü. Halkın Tapınağı isimli tarikatın bir devlet arazisini kiralayarak kurduğu komünde 901 kişi toplu olarak siyanür ve çeşitli zehirler kullanarak tıpkı Berlin’in işgalinin ardından SS subaylarının yaptığı gibi intihar etmişlerdi. Üzerine pek çok belgesel çekilen, kitap yazılan olay bugün bile içerdiği toplu ölümler ve sakladığı sırlarla dünyanın ilgisini çekmekte.1931 yılında doğan Amerikan dini lideri Jim Jones’un annesi bir mesih doğurduğundan emindi ve Jim’i bu sapkın öğretilerle büyüttü. Birinci Dünya Savaşı Gazisi ve Klu Klux Klan üyesi bir babanın oğlu olan Jim gençliğinden itibaren Stalin, Mao ve Hitler gibi liderlerin kitaplarını ve onlar hakkında yazılan kitapları okumaya başlamıştı. Jones aynı zamanda ABD Komünist Partisi’ne de üye olmuştu. Jones’un bir lider olarak hikayesi 1950’lerin ortalarında başladı.1950’lerin ortasında Halkın Tapınağı isimli bir tarikat kuran Jim Jones, tarikat kurma kararını şaşırtıcı biçimde “komünizmi yaymak” için bulmuştu. McCarthy’ciliğin fırtına gibi estiği ABD’de, ABD Komünist Partisi’nin bazı etkinliklerine katıldığı için kovuşturmaya uğrayan Jones, Amerikan toplumunda komünizmi yaymanın tek yolunun bir kilise tarikatı kurmak olduğunu düşünüyordu.“Komünizmi yaymak” için enteresan bir yol bulan Jones’un ilk durağı ABD’deki yaygın diğer kiliselerdi. Jones bu kiliselerde çeşitli görevlerde bulundu. Ancak ilerleyen yıllarda tümünden ayrıldı. Jones aynı zamanda ABD Komünist Partisi’nden de Stalin’i eleştirmeye başladıkları için ayrılmıştı. Jones artık yalnızca Halkın Tapınağı tarikatına odaklanıyordu.Jones’un lideri olduğu Halkın Tapınağı’nın önemli konularından biri 60’lı yıllarda ABD’de halen yaygın olan ırk ayrımıydı. O dönemde ABD’de kiliseler, restoranlar, mahalleler, okullar hatta hastaneler bile siyah ve beyazlar için ayrı ayrı hizmet veriyordu. Jones ve kilisesi bu ırk ayrımına karşı net ve ses getiren bir mücadele verdi ve bu nedenle pek çok kez saldırıya uğradı. Jones bu saldırıların bazılarında ölümden döndü. Jones ve eşi, Indiana eyaletinde bir siyahi çocuğu evlatlık alan ilk aile olmuştu. Pek çok ırktan çocuğu evlatlık edinen Jones, ailesini “gökkuşağı ailesi” olarak adlandırıyordu.Jones’un önderliğinde toplanan ve birkaç ABD eyaletinde örgütlenen Halkın Tapınağı isimli tarikat, 1976-77 yıllarında Guyana eyaletinde kiraladığı ormanlık arazide bir komün kurmaya girişti. Bir süre sonra yüzlerce tarikat üyesinin aileleriyle birlikte yaşamaya başlayacağı Halkın Tapınağı Çiftliği’nde tamamen komün bir hayat sürülüyordu. Tarikat üyeleri burada geçimlerini tarımsal faaliyet ile karşılıyor ve zorunlu durumlar haricinde hiç kimse komünü terk etmiyordu. Halkın Tapınağı Çiftliği’ne gelen müritler bekledikleri ve onlara müjdelenen ütopya yerine bir felaketle karşılaştı. Aşırı sıcağın altında günde 11 saat çalışan tarikat müritleri, tıka basa dolu evlerde yatmak zorundaydı. Üstelik bu evler cinsiyete göre ayrılmıştı, yani komüne katılan evli çiftler ayrı yatmak zorunda kalıyorlardı. Komünden ayrılmak isteyen tarikat üyeleri “Baba” olarak hitap edilen Jim Jones’tan izin almak zorundalardı. Bunun dışında etrafı ormanlarla çevrili olan komünden kaçmaya imkan yoktu çünkü komün şehrin çok uzağındaydı. Ayrıca silahlı korumalar komünün etrafını sarmıştı.Jones’un komününde korkunç şeyler yaşandığı bilgisi bölgedeki pek çok gazete ve dergide yer bulmaya başlamıştı. Bununla birlikte kampta akrabaları ve arkadaşları olan kişiler de haber alamadıkları için endişelenmeye başlamışlardı. Bu yüzden ABD’li senatör Leo Ryan komünü ziyaret etmeye karar verdi. Ancak işler umulduğu gibi gitmedi.Bir gazeteci heyetiyle komünü ziyaret eden Leo Ryan; komünden ayrılmak isteyenlerin kendisiyle gelmesine izin verilmesini talep etti. Jones’un tepkisi nedeniyle çok az komün üyesi bu teklifi kabul etti. Ryan ve ekibi, komünden ayrılmak isteyen kişilerle birlikte komünden ayrılmak üzereyken bir tarikat üyesi Ryan’ın boğazını kesmeye çalıştı ancak başaramadı.Ryan ve yanındakiler kaçmayı başarsalar da kötü son onları havalimanında bekliyordu. Ryan ve beraberindekiler uçağı beklemekteyken tarikat müritleri onlara saldırdı. Senatör Ryan ve yanındaki dört kişi havalanında öldürüldü.Senatör Leo Ryan’ın kanlı biten ziyaretinin ardından komünün sonu gelmişti. Bu olayla birlikte Halkın Tapınağı Çiftliği’nin artık varlığını sürdürmesi mümkün olmayacaktı. “Her şey bitti” diyen Jones, tıpkı hayat hikayesinden çok etkilendiği Adolf Hitler’e benzer bir veda yöntemi seçti: tüm müritleriyle birlikte siyanür içerek intihar etti.Jones ve tarikatı intihar etmeden önce bir ses kaydı yaptı. Kayıtta Jones; tarikat üyelerine iyi bir yaşam ortamı sağlamak için çok çalıştığını ancak pek çok kişi tarafından aldatıldığını söylüyor. Müritlerin Rusya’ya kaçma planlarını da reddeden Jones, gerçek huzura kavuşmak için intihar dışında bir yol olmadığını söylüyor.Jones ve bir müridi arasında geçen ve kayıtlara yansıyan konuşma ise oldukça ilginç:Mürit: Ben bebeğimin ölmeyi hak etttiğini düşünmüyorum.Jones: Ölmeyi hak etmiyor. Ama huzuru hak ediyor.Ses kaydını yukarıdan dinleyebilir, konuşmanın İngilizce tam metnini ise şu linktenokuyabilirsiniz.Jonestown'da yaşanan toplu intihar, ABD ve dünya medyasını şok etmişti. 1978 yılından bu yana pek çok dergiye konu olan katliam hakkında belgeselller çekildi ve kitaplar yazıldı.