Saadet Büyük Yazio: Borsada Daima Çok Kazanan Olmanız İçin Bilmeniz Gerekenler
Ve Hisse Senedi Yatırımcısı Olmaya Giriş...
Şşşş tüyo yok mu? abi acayip gitmiş X hissesi… Tüh be keşke bütün paramla alsaydım… Bütün paramla hisse senedi yatırımı yapmadığıma öyle pişman oldum ki…
Nasıl yani?
Şirket hissesi 4 TL’den 230 TL ye mi yükselmiş… Vayyy nasıl kaçırdım yaaa… 40.000 TL param vardı korktum keşke hepsiyle alsaydım abi şimdiye milyarder olmuştum! Geçen gün bir arkadaş söyledi sadece 500 TL’si ile hisse senedi oynamaya başlamış 600 bin TL servet yapmış… Tüh ya keşke kredi alsaydım faizler düşükken keşke! O para ile de borçlanıp borsa ya girerdim!.. Kaçırdım…
Abi, benim kurum bir de bana kredi tanımladı açığa işlem de yapılabiliyormuş onu da öğrendim var yaaa acayip çözdüm bu işi ben! benim şirket hissesi var ya uçtu uçtu !!!! Ama satar mıyım bekliyorum fiyat 8’e katlayacak dediler…
Ve sonra…
Sen bir şahinsin ben garip serçe… Bu kısmı özellikle beni ekonomide_saadet Instagram hesabımdan takip edenler için yazıyorum onlar beni anladı.
Yeni okuyuculara ise daha açık izah edeyim isterim…
Yukarıdaki hikayenin benzeri etrafınızdan bir şekilde kulağınıza gelmiş olabilir veya eskiden şöyle anlatılırdı. Şu aldığı son model araba var ya onu Borsa dan kazanmış. Bu adam var ya borsadan milyarları götürdü... Bu hikayelerde başı çoğunlukla yukarıdaki gibi başlıyor fakat finali de hep aynı mı olur? Bu yatırımcı sonunda bütün parasını ya batırır borsada ve tövbe eder, bir daha borsa oynamayacaktır (!) ya da aldığı hisse senetlerindeki zararı realize etmeyi göze alamayıp kendini borsanın upuzun vadeli yatırımcıları listesine altın harflerle yazdırır…
Gördüğünüz gibi sevgili okur ‘Hisse senedi’ yatırımcısı olmak için öncelikle kaybedecek paranızın olması gerektiği açıktır.
Hisse senedi oynanır ve borsa kolay para kazanma yeridir. Hayal satılır hayal alınır. Tüyo vardır. Hisse senedi tüyolarıyla sende kazan diyen binlerce reklam vardır. Bunları bilmeyen zaten iyi bir borsa yatırımcısı olamaz...
Muhakkak tüyo ile hareket etmek şarttır. Size haber uçuracak birilerini tanımıyorsanız para kazanmanız neredeyse imkansızdır. Onun için ben ve benim gibilerle aranızı iyi tutmaya bakın 😊 Özellikle yükseleceğini duyduğunuz hisse senedinin fiyatı yukarı gittikçe keyiflenip size tüyoyu veren kişiye bağlılığınız ve itimadınız da aynı oran da artacaktır. Ne de olsa sizi zengin yapmak üzere bu öneriyi getirdi değil mi?
Şimdi buraya kadar yazdıklarım elbette doğru bir hisse senedi yatırımcısı profili değil. Ancak Çiftlikbank’a bile milyonlarca lirasını yatıran Türk insanının bu risk iştahı daima beni şaşırtmıştır ve elbette takdire şayandır. Hisse senedi yatırımcısı olmanın ilk şartı olan risk algısının yüksekliği milletimizde ezel den var olsa da kısa sürede para kazanma arzusu ve duygusallığı; risk almada gösterdiği cesaretini bilgi ile donatamamış olması da maalesef para kazanamamasına sebep olmaktadır...
Şu anda 2020 yılında toplam 1.750.149 kayıtlı Hisse Senedi yatırımcısının, 2019 yılında bu sayının yarısı kadar borsada hesabı olan kişi varken bu sene korona sürecinde evde kapalı kaldığı için heyecan arayan sırf 9 ayda açılmış yeni 556.418 hesap sahibine sesleniyorum. Demek ki bu yazı en az 550 bin okuma almalı. Aman Saadet hayal kurma 550 bin kişi bu yazıyı okusa zaten yarın gidip aldıkları bütün hisse senetlerini satardı. Zira bu alımların çoğu derinliği olmayan hisse senetlerini tercih etmiş, öz sermayesi çok az ve halka açıklık oranı küçük şirketlere yatırım yapanlardan oluşuyor... Yeni yatırımcıların birçoğu yeni borsa zedeler olmak üzere zaman makinesinin içinde. Son sürat nihai sonuca doğru yol almakta dalar...
Ne kadar da emin yazıyorsun. Şu yıl sonunu hele bir görelim tekrar değerlendiririz durumu. Eğer bu yatırımcılar ne aldıklarını bilerek yatırım yaptılarsa ne ala. Hangi riskle hangi beklentiyle... Ama ne aldığını bilmeden sırf faizler düşük diye gidip hisse senedi yatırımı yaptılarsa işte o fena...
Şimdi gelin doğrusunu öğrenmeye başlayalım….
Hisse senedi; bir şirketin tastamam kârına ve/veya zararına ortak olmak demektir. Her gün ekranlarda gördüğünüz borsada işlem gören şirketlerin fiyatı ise 1 lot yani 1 biriminin hangi fiyattan alınıp –satıldığını gösterir. Öncelikle borsa her zaman dünyanın her ülkesinde risk-kazanç çerçevesinden bakıldığında yatırımcı ilgisini çokça çeken ama Türk yatırımcısı için tüyo dan ileriye gidememiş bir değerdir.
Borsayı eğer büyük bir pazar yeri gibi görürsek hisse senetleri de o pazar yerinde satışa çıkan ürünler gibidir. Bu pazar yerindeki ürünlerin en değerlileri ve en çok talep gören (işlem hacmi en yüksek)leri endeks bazında 30 ve 100 adeti bir arada toplanmıştır. Biz BİST 30 ve BİST 100 olarak bunları biliriz.
Hisse senetleri bir ülkenin ekonomisinde yer alan şirketlerin değerlerini gösterdiğinden öncelikle dünya ekonomisi ve ülke ekonomisini yakinen takip etmek gerekir. Ekonomilerdeki tüm gelişmelerden etkileneceği için fiyat iniş-çıkışları doğaldır. Genel olarak baktığımızda ise ülke içinde olan siyasi ve jeopolitik gelişmeler, küresel olaylar, savaşlar, terör tehdidi, doğal afetler gibi unsurlarda hisse fiyatlarını etkileyebilir.
Sonra şirketin kârlılığı ve bilançosu ve gelecekle ilgili plan ve projeleri de önemlidir. Sektörü etkileyecek bir haber yeni bir vergi konulması veya o sektörü rahatlatacak düzenlemelerin olması da hisse üzerinde etkilidir. Bu bilgiler Kap’ta (Kamuyu Aydınlatma Platformu) Halka Açık Şirketlerinki borsada işlem gördüğünden zaten böyledir; anlık olarak açıklanır ve sizde aldığınız hisse senedine ait şirket bilgilendirmelerini Kamuyu Aydınlatma Platformu portalı sayesinde ve şeffaflık doğrultusunda öğrenebilirsiniz. Hatta şirketin gelecek planlarını bu bilgileri takip ederek algılayabilirsiniz.
Gördüğünüz gibi Hisse Senedi Piyasaları daha komplike ve daha çok uzmanlık gerektiren bir alan. Bu sebepten hisse senedi piyasasını bir bütün olarak görmeli ve bütün gelişmeleri göz önüne alarak fiyatları yorumlamalısınız. Hisse senetlerinin ait oldukları şirketlerin senetle ilgili tüm verilerini takip ederek kârlılık gibi bilanço verilerini, şirkete ait çıkan haberleri ve şirketlerin performanslarını gelecekle ilgili plan ve projelerini iyi araştırmalısınız. Öyle “abi al bu hisse senedini çok kazanırsın” diyenlerin peşine takılırsanız inşallah trenin son vagonuna atlamamışsınızdır veya atlayayım derken yere çakılanlardan olmazsınız temennisindeyim.
Ayrıca hisse seçimi yapmadan evvel muhakkak uzman yatırım danışmanlarından bilgi alınız (Bu kişiler Youtuber veya siz onları izleyin diye herhangi bir teknik bilgisi donanımı olmadan izlenme oranı yükselsin diye başvurduklarınız değildir.) Bu kişiler kurumsal kimlik taşıyan yerlerde çalışan, SPK lisanslarını almış, Banka Yatırım Birimi veya Banka Dışındaki Aracı Kurumların Yatırım danışmanlığı birimlerinde çalışan kişilerden oluşur…
Finans piyasalarında çokça duyduğunuz Temel ve Teknik Analiz ise bu işin neresinde derseniz?
Temel Analiz ülke ekonomisi ve sektörleri analiz etmekte ülkedeki enflasyonu, faizi ve tüm makroekonomik verileri düşünerek değerlendirme yapmaktır. Sadece ekonomik veriler değil, aynı zamanda ülkenin siyasi ve politik gelişmeleri de temel analiz kapsamına girmekte hissenin değerine etki edecek her şey aslında bu analiz de daha geniş bir perspektiften ele alınır.
Teknik Analiz ise hissenin geçmiş fiyat hareketlerine bakarak, gelecekte oluşabilecek fiyat hareketlerini tahmin edebilmek olarak açıklanabilir. Bunu yaparken belirli matematiksel formüller, analizler ve göstergeler kullanılır. Geçmiş hareketlerine hissenin bakarak gelecek için bir tahminde bulunulmaya çalışılır.
Şimdi Hisse Seçimi yaparken nelere dikkat ediyoruz?
Şöyle düşünün hiç tanımadığınız birisiyle yemeğe çıkıyorsunuz en azından bir güvenilir olup olmadığı konusunda tereddüt yaşayacağınız aşikâr değil mi Bist -30 ve Bist-100 içerisinden seçtiğiniz hisseler size güvenilir bir kişiyle yemeğe çıkmakta olduğunuzu haber verir. Gerisi artık tamamen sizin kendi kişisel deneyiminize kalıyor…
1) Öncelikle bakın bakalım aldığınız hisse senedi aşağıdaki BİST30 veya BİST100 içerisinde yer alıyor mu? Listeleri aşağıda ekledim. (İçinde ise ilk adımı geçtiniz.)
2) Ülkenin içinden geçtiği konjonktürü ülke ekonomisini ülkenin nasıl ve ne şekilde büyüme göstereceğini değerlendirmelisiniz. Hangi sektörde büyüme ve gelişme beklentiniz var? O sektöre ait şirket hangileri olabilir?
3) Sonra şirketin teknik analizi yani fiyat grafikleriyle şirketin hisse değeri neydi ne oldu buna bakmamız gerekir.
4) Alırken; şirkete ait hangi beklentiyle fiyatın yukarı gideceğini düşündünüz? Özellikle seçtiğiniz hissenin fiyatı düz tek bir MUM gibi yukarı gitmiş ise en çok çekinmeniz ve dikkatli incelemeniz gereken durum bu olmalıdır.
Bütün bu işlemleri Hedef Fiyat Seviyeleri ve Hisse Önerileri Dahil birçok kurumun Araştırma raporlarından da okuyabilirsiniz.
Whatsapp veya Telegram grupları üzerinden size hisse senedi konusunda bilgi vereceğini iddia eden ve bunun karşılığında para isteyen kişiler suç işliyorlar ve bu konuda SPK çok aktif çalışmakta birçok kuruma/ kişiye ceza uygulamaktadır.
Son olaraksa borsada yatırım yapma zamanı mı?
Borsa endeksinin son 21 yıllık grafiğine bakıldığında borsa dolar bazında 1 Cent altına 1998 ve 2001 kriz zamanında düşmüştür. Endeks 2001 yılı kriz zamanından sonra 2002 ve 2003 yılında da 1 Cent altında kalmış ve 2004 yılında 1 Cent üstüne çıkmıştır ve ondan sonra asla 1 Cent altına inmemiştir. Son 14 yıl içerisinde ikinci kez 1,5 Cent ve altındaki değeri şimdiler de göstermektedir. Ve en yüksek 5 Cent seviyelerini görmüş endeks için neden dolar bazında Borsa Endeksini yorumluyorsun diye soranlara cevabım; Türkiye piyasasına yabancıların girişi dolarla olduğu için dolar bazındaki endeks değeri önemlidir. Bu sebeple dolar bazında endeks yorumu yazdım… Son 15 yılda ilk defa borsada yabancıların payı da %50’nin altına bu yıl gelmiştir. Şu anda hisse sahiplik oranında Yerli Yatırımcı payı %50’nin üzerindedir. Ne zaman yabancıların algısı ve ülkemize güveni yeniden tesis edilip alım yönlü hacim artışı başlar işte o zaman borsa açısından bizim şu anda gördüğümüz hisse değerleri iyi alım seviyesiymiş diye hayıflandığımız seviyeler olacaktır.
Bu yazıda çok değerli insan ekonomist Dr. Yaşar Erdinç Hocamızı anmadan geçemeyeceğim. Zira Kendisi ani ve erken yaşta aramızda ayrılmadan evvel küçük yatırımcıları borsa konusunda eğitmek için çok ciddi emek vermiş isimlerin ilk başında yer almaktadır ve şöyle demiştir:
Borsada para kazanmak istiyorsanız herkes panik yapıp satarken siz almalısınız. Bunu yapabilecekseniz borsaya girin ve dalgalı denizde yüzmeyi öğrenin…
Son söz Dünyaca ünlü yatırımcı Warren Buffet’ın dediği gibi borsada para kazanmak istiyorsanız ortalık kan gölü iken alım yapın, herkes alım için kuyruktaysa almayın.
Sevgiyle
Yasal Uyarı : Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
BİST-30 Hisse Adı
1.AKBNKAKBANK T.A.S.
2.ARCLKARCELIK AS
3.ASELSASELSAN ELEKTRONIK SANAYI
4.BIMASBIM BIRLESIK MAGAZALAR AS
5.DOHOLDOGAN SIRKETLER GRUBU HLDGS
6.EKGYOEMLAK KONUT GAYRIMENKUL YATI
7.EREGLEREGLI DEMIR VE CELIK FABRIK
8.GARANTURKIYE GARANTI BANKASI
9.GUBRFGUBRE FABRIKALARI TAS
10.HALKBTURKIYE HALK BANKASI
11.ISCTRTURKIYE IS BANKASI-C
12.KCHOLKOC HOLDING AS
13.KOZAAKOZA ANADOLU METAL MADENCILIK
14.KOZALKOZA ALTIN ISLETMELERI AS
15.KRDMDKARDEMIR KARABUK DEMIR-CL D
16.MGROSMIGROS TICARET A.S
17.OYAKCOYAK ÇİMENTO FABRİKALARI
18.PETKMPETKIM PETROKIMYA HOLDING AS
19.PGSUSPEGASUS HAVA TASIMACILIGI AS
20.SAHOLHACI OMER SABANCI HOLDING
21.SISETURK SISE VE CAM FABRIKALARI
22.TAVHLTAV HAVALIMANLARI HOLDING AS
23.TCELLTURKCELL ILETISIM HIZMET AS
24.THYAOTURK HAVA YOLLARI AO
25.TKFENTEKFEN HOLDING AS
26.TSKBTURKIYE SINAI KALKINMA BANK
27.TTKOMTURK TELEKOMUNIKASYON AS
28.TUPRSTUPRAS-TURKIYE PETROL RAFINE
29.VAKBNTÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI T.A.O.
30.YKBNKYAPI VE KREDI BANKASI
Bist100 için tıklayabilirsiniz.
Yorum Yazın
Borsada para kazanmak istiyorsanız TR borsasından uzak durun deseydin yeterdi ama sen bilirsin tabi
Eğitim ve bilgilendirme emeğinize sağlık