NASA'nın Ay'a Göndermeyi Planladığı 'Mega Roket' Artemis'in Fırlatılışı En Az 1 Ay Ertelendi!
NASA'nın Artemis 'Mega Ay Roketi'nin fırlatılması, bir motor sızıntısı nedeniyle muhtemelen Ekim ortasına kadar bir aydan fazla bir süre ertelendi. 30 katlı Uzay Fırlatma Sisteminin (SLS) üzerine eklenmiş Orion kapsülünden oluşan devasa Artemis 1 roketi, araç montaj binasına geri götürülecek ve bir sonraki fırlatma penceresi en az Ekim ayının başına kadar açılmayacak. Biz de bu yazımızda Ay'a geri dönüş roketinden bahsediyoruz.
Cumartesi günü Artemis 1 roketinin Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatılışını görmek için yaklaşık 400 bin kişilik bir kalabalık toplanmıştı.
Ancak güneş, roketin soğutulmuş sıvı hidrojen yakıtıyla yüklendiği Fırlatma Pedi 39B'nin üzerine yükselirken bir alarm çalmaya başladı. Bu alarm, yakıtın sızdığı roket motorlarından birinin contasında bir boşluk olduğu konusunda mühendisleri uyarıyordu. Mühendisler sızıntıyı üç kez durdurmayı denediler fakat başarısız oldular, ve kısa sürede hızlı bir onarımın mümkün olmadığını anladılar.
Fırlatma iptal edildikten sonra NASA Yöneticisi Bill Nelson, roketin bir sonraki fırlatma penceresinin Ekim ayı başlarında açılacağını açıkladı.
Ancak diğer görevler Artemis 1'e göre önceliklendirileceğinden, üçüncü fırlatma girişimi muhtemelen Ekim'in ortalarına kadar sarkacak. Roket bu denemelerde mürettebatsız olarak fırlatılıyor; insanlı görevlere başlamadan önce sistemin güvenilirliğinden emin olmak için NASA, insanlı görevlerin başlayacağı zaman olan 2025 yılına kadar iki test uçuşu planlamakta. Bu denemeler ise henüz ilk test uçuşu için.
Nelson, "Tamamen hazır olduğunda başlayacağız" diyor.
'O zamana kadar, özellikle de şimdi bir test uçuşunda gitmiyoruz, çünkü sürekli vurguladığımız gibi bunlar test aşamaları; nelerin yanlış nelerin doğru çalıştığından emin olmamız bu işin en önemli parçası. Bu dev roketin en tepesine insanlar yerleştirmeden önce her şeyin %100 doğru çalıştığından emin olmalıyız.' şeklinde devam ediyor.
Artemis 1'in fırlatma denemelerinin ikisi de teknik sorunlar nedeniyle sekteye uğradı.
İlk denemenin iptali, roketin dört çekirdekli RS-25 motorlarından birinin güvenli bir sıcaklığa sahip olmamasından kaynaklıydı. NASA, bu yüksek sıcaklık probleminin hatalı bir sensörden kaynaklandığını söyleyip sorunu çözdüğünü açıklamıştı. İkinci denemenin iptal edilmesinin nedeni ise roketin ana kademe motorlarından birinden hidrojen yakıtı sızması, ki bu çok daha ciddi bir problem ve sistemin onarılması için roketin tekrar hangara gitmesi gerekmekte.
Artemis 1 görevi, daha geniş bir Artemis programının parçası.
Orion kapsülünü Ay'ın yaklaşık 65 bin kilometre ardına gönderecek olan Artemis 1 görevi, NASA'nın daha büyük Artemis programının ilk aşaması. Artemis 1'i sırasıyla 2025/2026 yıllarında Artemis 2 ve Artemis 3 görevleri takip edecek. Artemis 2, Artemis 1'in rotasını takip edecek ancak bunu rokette dört kişilik bir mürettebatla yapacak. Ve Artemis 3, Ay'a ayak basacak olan ilk kadını gönderecek. Nelson, Artemis 1 gecikmelerinin programın geri kalanını etkilemeyeceğini söyledi.
NASA'nın Ay roketi bazında yaşadığı teknik zorluklar, planlanan fırlatmadan aylar önce başlamıştı.
Nisan ayındaki testler sırasında, hatalı bir helyum valfi ve sıvı-hidrojen sızıntısı roketin ateşleme noktasına hazırlanmasını engelledi. Bu da ek gecikmelere karşı temkinli olan NASA'yı, roketin monte edilmiş motorlarının tam bir fırlatma öncesi testi yapmadan roketi hazırlamaya başlamasına neden oldu. Ancak gecikmeler yine de yaşandı. Yaşanan bu gerilemeler, Artemis programının ekonomik yükünü de arttırıyor. NASA Müfettişi General Paul Martin'e göre, Artemis'in geliştirilmesi 2017'de başladığından beri 40 milyar dolardan fazlaya mal oldu ve bu maliyetin 2025'in sonunda toplam 93 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
NASA, Artemis programının teknolojik yeniliği teşvik edeceği ve insanlığın kozmosu keşfetmesinde önemli bir sonraki adım olacağı için yüksek maliyetine değdiğini söylüyor.
Nelson 'Bu sefer sadece Ay'a inip birkaç saat veya birkaç gün sonra ayrılmayacağız. Bu kez oraya Ay'da yaşamayı/çalışmayı öğrenmek ve keşfetmek için gidiyoruz. Su olup olmadığını belirlemek için özellikle güney kutbuna iniş yapacağız; eğer Ay'ın o bölgesinde buz halde su bulabilirsek, pratik olarak orayı roketlerimiz için bir 'benzin istasyonu' haline getirebiliriz. Bu sefer amacımız bu düşmanca ortamda uzun süreler boyunca nasıl yaşayacağımızı öğrenmek, ve bunları Mars'a giderken uygulamak' diyor.
NASA teknik karışıklıkları giderse bile, uzay ajansı için Atlantik havzasındaki hava sorunları yeni baş ağrıları ortaya çıkabilir.
İki aylık bir aradan sonra, bu yılki Atlantik kasırga sezonu iki yeni fırtına ile başladı: Danielle ve Earl fırtınaları. Daha fazla hava muhalefeti ortaya çıkarsa, hava durumu Ekim ayındaki uçuşa yeni bir öngörülemezlik boyutu katacak.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Yorum Yazın