Muhtemelen Yanlış Bildiğiniz 17 Bilimsel Gerçek
Sosyal medyada yahut günlük konuşmalarda sıklıkla denk geldiğimiz birkaç bilimsel hata ya da yanlış öğrenilmiş bilginin doğrularını sizler için bir araya getirdik.
1. Ay'ın karanlık yüzü aslında karanlık değildir.
Dünya'nın etrafında dönme süresi ile kendi etrafında dönme süresi eşit olduğu için biz sadece aynı yüzünü görüyoruz, her zaman. Fakat oda Dünya gibi kendi etrafında döndüğü için normal derecede Güneş ışığı görüyor. Hatta bu yüzden hilal, yarım ay, dolunay gibi kavramlar var. Diğer bir deyişle 'Ay'ın karanlık yüzü' normal derece ışık alıyor.
2. Güneş'in yaydığı ısının sebebi reaksiyonlardır.
Güneş yanmıyor ya da herhangi bir şeyi yakmıyor. Güneş'te gördüğümüz devasa bir nükleer füzyon reaksiyonu.
3. Plüton gezegenler arasından çıkarıldı.
Şu anda 8 tane kabul edilmiş gezegen var. Plüton 2006'ta listeden çıkartıldı. Sosyal medyada bu konudaki spekülasyonlar devam etse de Plüton halen bir gezegen olarak kabul edilmemektedir. Bu sene içerisinde bu konunun tekrar gündeme gelmesi bekleniyor.
Güncelleme: New Horizons adlı uzay aracının elde ettiği görüntülerden sonra Plüton'un durumunun tekrar gözden geçirilmesi bekleniyor..
4. Balıkların hafızaları düşündüğümüzden çok daha iyidir.
Balıkların hafızaları 3 saniye değil ve bu yüzden yemek yerken çatlayıp ölmüyorlar. Çoğu balık 6 ay boyunca hafızalarında hatıralar ve birçok şeyi tutabiliyor.
5. Ördeklerin sesi normal bir şekilde yankılanıyor.
Ördeklerin sesinin yankılanırken farklı olduğu hatta hiç yankılanmadığı şekilde bir haber tüm dünyada yayılmıştı, fakat üzgünüm bu da yanlış. Ördeklerin sesi herhangi bir ses gibi yankılanıyor.
6. Yarasaların görme duyularında sıkıntı yoktur.
Yarasalar kör değildir. Evet doğru okudunuz, küçüklüğümüzden beri bizlere yanlış anlatıldı. Yarasalar sadece birincil görüş olarak sesi kullanıyorlar, fakat hepsinin normal ve düzgün bir biçimde gören birer çift gözleri var.
7. Kelebeklerin ömrü bir gün değildir.
Toplum tarafından genel kabul görmüş yanlışlardan birisi de budur. Fakat, kelebeklerin ömrü bir gün değil, ortalama 20-30 gün arasındadır.
8. İnsanda 5 duyu yoktur.
İnsanların 5 temel duyusu yoktur. Baktığınız fiziksel referans noktasına göre 9 ile 20 arasında temel duyusu vardır. Bunların arasında denge duyusu, hız-ivme duyusu gibi duyular vardır.
9. Dilin her noktası aynı tadı alır.
Dilin her bölümü neredeyse aynı tadı ve her şeyin tadını alırlar. Dilin ucu ile yan tarafları arasında neredeyse hiçbir fark yoktur.
10. Ekinoks, gece gündüz eşitliği anlamına gelmez.
Ekinoks Dünya'nın her yerinde gece-gündüz eşitliği manasına gelmez. Bu astronomik olarak Dünya ile Güneş'in özel bir dizilimine verilen bir isimdir. Tamam Wikipedi'yi açanlar olacaktır ve Türkçe Ekinoks makalesinde 'Dünya’da gece ve gündüz birbirine eşit olur.' diye bir ifade olacaktır. Bu yanlıştır, makalenin Fransızcasında ve İngilizcesinde bu yanlış anlaşımdan dahi bahsedilip ekinoksun bize öğretildiği gibi gece gündüz eşitliği olmadığını anlatıyor.
11. Yıldırım aynı yere düşebilir.
Yıldırım ya da şimşek aynı yere iki kere düşmez/ vurmaz diye bir aralar ünlü bir bilgi vardı. Empire States binasına son bir yılda aynı noktaya 100 kere düştü. Ayrıca bir saniye farkla aynı noktaya 3 tane yıldırım düştü.
12. Meteorlar yanmıyor, donuyor.
Atmosfere giren meteorların birçoğu yanmıyor. Birçoğu buz ile kaplanırken sürtünme o buzları kaldırıp bir kuyruk oluşturuyor. Yani yanmıyor, donuyor.
13. Alkol'ün beyin hücrelerine zararı yok.
Yaygın görüşlerden birisi de alkolün beyin hücrelerine zarar verdiğidir. Fakat yapılan bilimsel çalışmalar göstermiştir ki alkol beyin hücrelerini öldürmez. Sadece sinapsislerin (nöronlar arası bağlantı) çalışma hızlarını geçici olarak düşürürler.
14. Dünyanın merkezi katıdır ve sıcak değildir.
İlkokuldan beri bize öğretilen bir şey: Dünyanın merkezi çok sıcaktır ve oraya ulaşmamız imkansızdır. Doğrusu ise; Dünya'nın çekirdeği yanmıyor. Ayrıca sıvıda değil. Dünya'nın merkezi devasa miktarda katı halde nikel ve demirden oluşuyor.
15. Elmas, kömürden oluşur miti yanlıştır.
Zaman zaman, elmasların kaynağının kömür olduğunu yani kömürün dönüşmesiyle oluştuğunu duymuş olabilirsiniz, ancak bu doğru değil. Elmasların en az 990 milyon yıl önce oluştuğu, pek çoğunun ise 3,2 milyar yıl kadar eski olduğu biliniyor. Bu, karada bitki oluşumunun başladığı yaklaşık 500 milyon yıldan öncesi demek. Kömürün kaynağının bitkiler olduğu düşünüldüğünde elmasların kömürden oluşmadığı açıktır.
16. Dünya'nın, Güneş etrafında döndüğünü söyleyen ilk kişi Kopernik değildir.
Kopernik Dünya'nın Güneş'in etrafında döndüğünü söyleyen ilk kişi değildir. Antik Yunanistan'da Yunanlılar bunu çokça dile getirmiştir.
17. Dünyanın dönüşü suyu etkilemez.
Su lavabodan akarken o şekli almasında hiçbir etkisi yoktur ve ayrıca Kuzey yarım küre ile Güney yarım kürede ters dönmeleri diye bir şey efsanedir. Ayrıca yine Coriolis etkisinin, herhangi bir etkisi yoktur.
Coriolis etkisi: Dünyanın dönmesi sonucunda oluşan ve birim kütleye etki eden saptırıcı güç.
