Mehmet Ali Deniz Yazio: Egzersiz, Tansiyon ve Genetik
Bazı insanları gördüğünüzde hemen kanınız kaynar ne kadar sıcak kanlı biri dersiniz. Kıpır kıpır yerinde duramaz bazıları, bazı insanlarsa buzdolabı gibidir soğuk ve uzak gelir. Bunların sebebi hep karakterle ilgili diye düşünürüz. Ya değilse?
Genetik eğilimlerin insanın karakterini etkilediği aşikardır.
Bunlardan en etkileyicisi ise kan akış hızını belirleyen eğilimlerdir. Hatta deyimlerde de yerini almış kadim bir sözümüz de vardır. Kanı kaynıyor deriz. Gerçekten insanın kanı kaynar mı?
Aslında kaynar, ısı olarak olmasa da bazı genetik varyasyonlarda insanların kanı kaynar. ACE (Angiotensin Converting Enzyme) adındaki bir genetik varyasyon insanın kan akış hızı ve tansiyon eğilimlerini doğrudan belirler.
Bu gene göre üç şekilde polimorfizm özellikleri gösterebilirsiniz. Bir varyasyona göre kanı kaynayan insan gruplarında yer alabilirsiniz. Bu genetik varyasyona sahip insanlar çok hareketlidir, aniden yükselirler, aşırı tepkisel olmanın yanı sıra yüksek yoğunluklu patlayıcı fiziksel performans sergilemekte başarılıdırlar. Ben böyle bir varyasyona sahip olsaydım fiziksel bir iş yapardım. Çünkü oturmak bu insanlara göre değil.
Oturup hareketsiz olursalar ne olur? İşte o zaman genetik varyasyonları tansiyonu yükseltmek isterken kendileri hareketsiz ve düşük tansiyonda kalırlar. Böyle olursa genetik kendi yatkınlığını harekete geçirerek tansiyonu sürekli yükseltir. İşte size nur topu gibi hipertansiyon hastalığı. Birçok durumda sebebinin bilinememesinin altında genetik varyasyonlar yatar.
İkinci genetik profilde de bu kanı kaynayan insanların tam tersinde sakin, fiziksel olarak daha stabil ve istikrarlı olanlar var.
Bu insan tiplerinde düşük tansiyon ve kan akış hızı bulunur. Genetik olarak bu profildeki insanlar şiddetli yoğun işlere uygun değildir. Vücutları dengeli yoğun olmayan işlerde başarılıdır. Mesela uzun mesafe koşu, yüzme, triatlon gibi. Bu insan tipleri daha hareketsiz bir hayat yaşarsa diğer varyasyona göre daha az sorun yaşarlar ancak unutmamak gerekir ki hareketsizlik başlı başına bir yıkımdır. Bu profildeki insanlar hipotansiyon sorunu yaşayabilirler çünkü genetik kodları tansiyonu düşürmek için özelleşmişlerdir.
Her zaman söylediğim gibi biyolojide keskin geçişler olmaz. İki ters varyasyonun arasında her zaman bir ara form bulunur. İşte bu gen varyasyonunda da durum böyle. Karma yapılı varyasyon da vardır.
Şimdi asıl soru şu. Ben hangisiyim? Ben hangi yaşam tarzına uygunum? Ben hangi hareket tarzına yatkınım? Ben hangi performans tipine uygunum? En önemlisi de ben hangi sağlık sorununa yatkınım?
Cevabı bilmiyoruz. Sadece bizlere ulaşan hasta, sporcu ve sağlıklı yaşamak için bedenini tanımak isteyen bireylere genetik analizler uygulayarak bunları bilebiliyoruz. Bunların sonucuna göre de yaşam tarzı, egzersiz ve beslenme düzenlemeleri yaparak sistemi mükemmel hale getiriyoruz.
Unutmayın genetikle savaş olmaz…
Yorum Yazın