Kidly'nin En Çok Okunanlarından "Leyla ve Robot"un Yaratıcılarıyla Yapılan Bu Röportajı Her Ebeveyn Okumalı!
Kidly, resimli ve sesli çocuk hikayeleriyle çocuklar için tasarlanmış bir kitap okuma uygulaması. Hem eğitici hem eğlenceli olan bu hikayeler psikolojik danışmanlar tarafından inceleniyor, özenle seçiliyor ve reklamsız yayımlanıyor.
Son dönemlerde Kidly'ın en popüler çocuk kitaplarından biri Leyla ve Robot'un yaratıcıları Berna Kahraman ve Nihan Yeşil ile çocuk edebiyatı araştırmacısı ve yazarı Aysegül Akbulut Çetinkol'un yaptığı röportajı sizler için derledik.
Merhaba Berna Hanım, merhaba Nihan Hanım. Leyla ve Robot vasıtası ile sizlerle tanışmak benim için heyecan verici bir deneyim oldu. Dijital platformda okuduğum kitaplar arasından ‘Leyla ve Robot’un beni hemen yakaladığını itiraf etmeliyim. Kidly’nin doğru kitap deneyimi konusunda geliştirdiği seçim kriterleri gerçekten ilham verici. İzninizle sorularıma geçiyorum; çünkü hem merak ettiklerim hem de herkesin duymasını istediklerim var.
1- Biriniz podcast yapımcısı ve şair (Berna Kahraman), diğeriniz ise ses tasarımcısısınız (Nihan Yeşil). Uzun yıllara dayanan bir de dostluğunuz var. Leyla ve Robot nasıl ortaya çıktı?
Çok teşekkürler yorumlarınız için. Evet, üniversite yıllarından beri dostuz ve aynı zamanda üretimlerimizde birbirimizin ilham tetikleyicisiyiz. Birlikte üretmekten keyif alıyoruz. Leyla ve Robot pandemi sürecinde ortaya çıktı. Çocuklar için yaratıcı sesli içerik üretmek uzun zamandır aklımızda vardı ve boşlukta bunun hayalini kurma ve hayata geçirme fırsatı yakaladık.
2- Nihan Hanım size sormak istiyorum: Çoğu ebeveyn kitap okurken en çok ses oyunlarında zorlanıyor. Leyla ve Robot hikayesinde siz bu sorunu teknik olarak çözmüşsünüz. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
Aslında ses dünyası, hikayelerin ve oyunların en içgüdüsel ve basit öğelerinden biri. Oyuncak arabayla oynayan bir çocuğun ağzı ile motor sesi çıkardığı anları düşünün. Hikaye okurken de ses dünyası zaten zihnimizde oluşuyor, ben tasarımı yaparken bu potansiyeli vurgulamak ve detaylı bir ses dünyasının nasıl yeni bir dünyayı aralayabileceğini göstermek istedim. Bunu hep “sanki gözleriniz kapalı film izlediğinizi düşünün” diye tarif ediyorum. Çok keyifli ve kişiselleştirilmiş bir deneyime kapı aralıyor sesli detaylar.
3- Resimli kitapların yanı sıra ses içerikleriyle zenginleştirilmiş kitapların çocuklar üzerindeki etkisi hakkında neler düşünüyorsunuz?
(Berna) Ses çocuklar için bambaşka bir hayal dünyasının kapılarını aralıyor. 6 yaşındaki çocuğum sesleri ve okuyan kişinin stilini taklit etmeye bayılıyor. Müziği duyunca ise hareketlenip dans ediyor, adeta hikayeyi canlandırıyor.
(Nihan) Ses hayal gücünü görselden çok daha fazla ve güçlü olarak tetikleyen bir unsur, bir boyut daha katarak içeriği zenginleştiriyor ve derinleştiriyor. Daha fazla duyu ve algısal farkındalık ile hikayeye dahil olmaya olanak sağlıyor.
4- Sizler fikri oluştururken Robot’a eşlik eden baş kahraman olarak bir erkek çocuğunu değil de bir kız çocuğunu seçmişsiniz. Bu seçimi bilinçli olarak mı tercih ettiniz?
(Berna) İki erkek çocuğum var, onların kafalarındaki cinsiyet rolleri ile ilgili kodlar, kendi tecrübelerinden veya duyup yaşadıklarından bağımsız olarak sanki önceden yazılmış gibi. Bunu gözlemlemek beni bir hayli şaşırttı. Leyla karakterini yaratırken bu gözlemin de büyük bir etkisi olduğunu söylemeliyim.
Eskiden robot, araba, teknoloji denilince akla ilk erkek çocukları gelirdi, değil mi? İşte, biz artık öyle olmayan bir dünya inşa etmeye çalışıyoruz. Kız ya da erkek olması ne fark eder ki! Sonuç olarak, çocukların cinsiyetinden bağımsız olarak bağ kurabileceği ve seveceği bir karakter yaratmak istedik.
5- Küçük bir çocuğun okul sonrasında yaptığı tenis oynamak, Çince öğrenmek gibi bitmek bilmez etkinlikleriyle, günümüz çocuklarının maruz kaldığı bu yarış ortamını gündeme getirmenizin sizler için özel bir önemi var mı?
(Berna) Daha ilkokul çağında sınavdan sınava koşan bir çocuktum. Şikayet etmezdim ama kendi çocuklarımı farklı yetiştireceğim diye kafama koydum. Çocukların çocuk olmasına fırsat bırakalım ve onlara güvenelim. Hayal dünyalarını geliştirmeleri için alan bırakalım.
6- Sizler, Leyla ve Robot’u okuyan çocukların neler hissetmelerini amaçladınız?
En başta sorular sormalarını ve kendi dünyaları hakkında söz sahibi olduklarını bilmelerini, kendi çıkarımlarını yapmalarını istiyoruz. Bir de öğrenme halinin oyunlaştığı bir taraf var hikayede. Öğrenmek zevklidir diyoruz. Çocuklardan bize gelen, en çok dikkatimizi çeken tepkiyi de paylaşmak isteriz: “Birlikte oyun oynamak için neden zamanları kalmadı?”
7- Bu hikayeyi Kidly’de yayınlama motivasyonunuz nedir? Neden Kidly’yi seçtiniz?
Leyla ve Robot bir hikayeden çok fazlası, sesli bir deneyim. Bizim Bonnob Productions olarak başlattığımız misyonumuzun ilk ürünü. Kidly bu yeniliği hemen sahiplendi. Çocuklara gerçekten kaliteli ve ilham veren içerik sunmak için özenle çalışıyorlar. Tüm hikayeleri psikolog rehberliğinde ve detaylara dikkat ederek hazırlıyorlar. Cinsiyet eşitliği, etnik çeşitlilik, çevreye saygı konuları bizim için çok önemli ve bu mesajlarda bütünlükçü ve kapsayıcılar. Bu itina ve dünya görüşü bizim için çok önemli oldu.
8- Son olarak sormak istediğim soru ise bir klasik: Birlikte tasarladığınız, yine çok güzel bir fikir, ses efektleri ve yalın metin akıcılığı ile yeni projeleriniz gelecek mi?
Evet, kesinlikle! Yola çıkarken sesli hikâyelerimizi bir seri olarak tasarladık. Şu an hali hazırda “Fil Efe ve Ormanı Kurtarmak” adlı bir hikayemiz var sesli içeriği iki dilde tamamlandı. Onun teması, çevreye duyarlılık ve doğaya saygı. Yakın bir zamanda resimleri ile birlikte çocuklarla buluşturmak istiyoruz Fil Efe ve arkadaşlarını da. Ve tabii ki Leyla ve Robot’un yeni maceraları da sırada bekliyor.
Çok ama çok teşekkür ederim. Sevgi ve saygımla...
Biz çok teşekkür ederiz!
Leyla ve Robot’u okumak için Kidly’i buraya tıklayarak indirebilirsiniz.