İnsanoğlunun İbret Alması Gereken Yaşamlarıyla 21 Maddede Çayır Köpekleri
Çayır köpeği , sincapgiller familyasına ait Kuzey Amerika'nın otlaklarında doğal olarak bulunan bir kemirici hayvan cinsidir. Adının “köpek” olduğuna bakmayın, aslında bir kemirgen ve mirketlerle çok karıştırılan, üstün zekalı bir canlı. Çayır köpekleri, isimlerini yaşadıkları habitatdan ve köpek havlamasına benzer olan bağırışlarından alırlar. Latince adları Cynomys, Yunanca'da 'fare köpek' anlamına gelir.
Bilim insanları onları yıllardır izliyor ve karmaşık aile hayatlarını, koloni yaşamlarını ve dillerini çözmeye çalışıyor. Eğer dikkatli bakarsak çayır köpekleri bize insanoğlunun geleceği için çok önemli dersler verebilir.
1. Son derece sosyal yaratıklar olan çayır köpekleri “kasaba” denilen koloniler halinde, geniş bir alana yayılarak yaşarlar.
Bu yapı kendi içinde, klan, aile gib alt gruplara ayrılır. Aile tıpkı insanlarda olduğu gibi çayır köpeği topluluğunun çekirdek yapısını teşkil eder. Aynı aileye mensup çayır köpekleri aynı bölgede yaşarlar.
2. Aileler genellikle bir erkekten ve 2-3 dişiden oluşur.
azı ailelerde korunması gereken birden fazla emziren dişi olması durumunda tamamen arkadaşlık ilişkisi içinde yardıma gelen erkek bireyler olabilir. Bu onların arasındaki yardımlaşma kültürünün bir parçası.
3. Çayır köpekleri son derece sosyal hayvanlardır, birbirlerini oldukça sık ziyaret ederler ve koklaşarak selamlaşırlar.
Bu ilişkiyi diğer ailelerin bireyleriyle yapmazlar, kendi ailelerine özgüdür.
4. Çayır köpekleri bölgelerinin sınırlarını çok iyi çizerler, bunu kediler, köpekler, vb. gibi işeyerek değil, ağaç dalları veya taşlardan oluşturdukları fiziki setler şeklinde yaparlar.
5. Eğer aileye bir saldırı olursa, düşmanın dişiden küçük olması veya onunla aynı büyüklükte olması halinde, dişi bu avcıyla savaşır, ancak daha büyük avcılar için derhal erkeğe mesaj yollar.
6. Yavruları korumak için bir yetişkin kendisini en güçlü, en vahşi avcıların önüne atmakta bir beis görmez.
7. Çayır köpeklerinin gelişmiş bir iletişim sistemi vardır, farklı tehditler için kullandıkları farklı kelimelere sahiptirler.
Örneğin bir çakalı, bir insanı, bir porsuğu ve bir kızıl kuyruklu şahini birbirinden ayırt edebilecek uyarı seslerine sahipler.
8. Öyle ki araştırmalar, çayır köpeklerinin "Uzun, ince, mavi bir gömlek giyen bir insan kolonimiz içerisinde dolaşıyor." gibi karmaşık mesajları iletebilecek kadar gelişmiş bir iletişim sistemine sahip olduklarını göstermektedir.
9. Bu uyarı sözcüklerine bağlı olarak, sürünün verdiği kaçma davranışı ve tepkisi de değişiklik gösteriyor.
10. Kullandıkları dil, insanların kullandığı dilin unsurlarını taşıyor: özne, sıfat ve hatta şiveler bile tespit edilmiş durumda.
11. Henüz ispatlanmamış olsa da, daire ve kare gibi soyut cisimleri bile birbirlerine aktarabilecekleri düşünülmekte.
12. Araştırma, çeşitli çevresel faktörlerin etkisi altında çayır köpeklerinin yeni kelimeler bile türetebildiğini gösteriyor.
Bu araştırmadan önce, bunu yapabilen tek türün insanlar oldukları düşünülüyordu.
13. Yaşam alanlarına gelecek olursak, çayır köpekleri yuvalarını bir tünel sistemi şeklinde inşa ediyor, bu yapı yağmur suyunun yataktan akmasını sağlıyor ve erozyonu engelliyor.
14. Çayır köpekleri ayrıca kolonilerin etraflarındaki bitkileri de temizliyor, bunun sebebinin avcılarına karşı daha iyi gözlem yapmak olduğu sanılmakta.
15. Bu canlılar yuvalarını son derece başarılı bir şekilde havalandırmayı başarıyor, yani çayır köpeklerinin yaptıkları yuvaların içinde sürekli olarak temiz hava dolaşıyor.
Havanın kolayca içeri girebilmesi için tünelin bir ucunun ağzı alçakta, tünelin diğer ağzı ise yüksektedir. Bu yapı, yüksekteki ağızda kısmi vakum oluşturup havanın tünelden çıkmasını sağlıyor.
16. Çayır köpekleri, belli yaşamsal faaliyetleri gerçekleştirebilmek için yuvalarını odalara ayırıyor.
Mesela emzirme odaları vardır, gece odaları ve kış odaları mevcuttur.
17. Ayrıca yuvayı sel basması durumunda hayatlarını kurtaracak olan bir hava odası dahi mevcut.
Yüzeye daha yakın olmasından dolayı bu odayı, avcıları dinlemek için de kullanıyorlar.
18. Yuvalarını kazarken çıkan toprağı asla ziyan etmiyorlar, yuvanın girişine yığarak oluşan tepecikleri gözlem yeri olarak kullanırlar. Ayrıca bu yükseltiler yuvayı su basmalarından da korur.
19. Ekologlar çayır köpeklerinin "kilittaşı tür" olduğunu düşünüyor.
Yani önemli avcı türlerin, öncelikle kara ayaklı gelincik, ova tilkisi, kaya kartalı, porsuk ve pas atmacası gibi türlerin besinlerini oluşturmaktadırlar. Doğanın dengesi için kendini feda eden büyük yürekler...
20. Diğer türlerden, dağ yağmurcunları ve de yer baykuşları çayır köpeklerine yuvalama alanları için güvenirler, hatta otlayan türlerden, bizonlar, antiloplar ve katır geyikleri, çayır köpekleriyle aynı alanlarda otlama eğilimi gösterirler.
Çünkü bu arkadaşlar bölgelerini koruma konusunda son derece gelişmiş, otobur canlılar. Onların yavrularının da güven içinde büyümesini sağlamış oluyorlar.
21. Ve çayır köpekleri diğer erkeklerin ilişkilerini engellemesini önlemek için yuvalarında çiftleşirler.
Özel yaşama saygı lütfen.