Hollywood'un En Güzel Kadınından Wi-Fi Teknolojisinin Mucidine: Hedy Lamarr
Bütün dünya onu güzel bir yüzün arkasındaki sıradan biri zannetse de Lamarr, iletişimde bugün kullanılan teknolojilere zemin hazırlayan, dahi bir mucittir. Sinema için soyunan ilk kişi olarak tarihe geçen Lamarr ve dehasının değeri bilinmemiş her kadın için, bugün tarihin yanlışını gelin beraber düzeltelim.
Hedy Lamarr, sinema sektöründe herkesi güzelliğiyle büyülese de birçok kişinin bilmediği müthiş bir matematik zekasına sahipti.
1914'te Avusturya'da doğan Yahudi asıllı Lamarr, çocukluğundan beri piyano çalıyor ve 4 dil konuşabiliyordu. Bunların yanında herkese göstermediği bir yanı daha vardı, bilim ve teknolojiye ilgi duyuyordu.
1930'lara gelindiğinde yolunun şeytani deha Adolf Hitler ile kesişmesiyle zihninde bilim kıvılcımları çakacaktı.
Lamarr, ilk eşi olan Fritz Mandl ile 1933 yılında evlendi. Mandl, Alman bir silah tüccarıydı ve Lamarr'ın da katıldığı yüksek sosyete etkinliklerde dostlarıyla sürekli silahlardan konuşurdu. Hatta bu etkinliklere zaman zaman Hitler ve Mussolini de katılırdı.
Lamarr'ın zekasından bihaber olan eşi Fritz Mandl, savunma sanayiine ve silahlara dair her şeyi Lamarr'ın yanında çekinmeden anlatırdı, çünkü onun anlayabileceğini düşünmüyordu.
Silahlar ve diğer makineler Hedy Lamarr'ı adeta büyülemişti. Ancak eşinin Nazilere silah sattığını öğrenip ondan boşanması uzun sürmeyecekti. Yeterince despotluğa da maruz kalmış olan Lamarr en sonunda dayanamadı ve 1937'de eşini uyutup kılık değiştirerek malikanelerinden kaçmayı başardı.
Dönemin sinema eleştirmenlerinin 'dünyanın en güzel kadını' olarak nitelendirdiği Lamarr, oyunculuk yapmadığı vakitlerde göründüğü kişinin tam aksine çalışmalar yapmaktaydı.
Lamarr'ın evinin yakınlarında oturan, tıpkı kendisi gibi bilimle ilgilenen ancak asıl işi müzisyenlik olan George Antheil ile uzaktan kumandalı torpido fikrini paylaştı. Ortaklaşa nefret duydukları Nazilerin müdahale edemeyeceği ve sinyallerini bozamayacağı bir torpido projesine giriştiler. Çünkü o dönemde tek radyo frekansı ile kontrol edilen torpidolar düşman tarafından fark edildiğinde sinyalleri bozularak etkisiz hale getirilebiliyordu.
Kendi kendine çalan piyanolarda kullanılan rulolar, ikiliye ilham verdi.
Telsiz vericisine ve torpidoya yerleştirilen ve delikleri aynı olan rulolarla telsiz ve torpidonun aynı anda frekans değiştirmesini başardılar. 1942'de buluşlarının patentini de almalarına rağmen, 1950'li yılların sonuna dek bu buluş fark edilmedi ve dolayısıyla kullanılamadı.
Hak ettiği ilgiyi göremeyen ve bu icadından beş kuruş kazanamayan Lamarr, bugün kullandığımız Wi-Fi, GPS ve GSM teknolojilerinin mucididir.
1962'den sonra kimi bilim insanları Lamarr ve Antheil'ın icadından esinlenerek ve üstüne ekleyerek çalışmalar yaptıysa da, esas patentin değeri çok geç anlaşılabildi. Vefatından 3 yıl önce, 1997'de Elektroniğin Öncüleri Vakfı Lamarr'a Elektroniğin Öncüsü Ödülü verdi.
Bugün, geç kalınmış da olsa bu eşsiz icadı ve dehasından ötürü Lamarr'a ve ona destek olan cesur dostlarına; bu vesileyle tüm kadınlara emeklerinden ötürü teşekkür ederiz.
Yorum Yazın