Herhangi Bir Olayı Açıklamak İçin Kullanılan Düşünce Sistemi: Kuram Nedir?
Kuram, Türk Dil Kurumu Sözlük'te 'Sistemli bir biçimde düzenlenmiş birçok olayı açıklayan ve bir bilime temel olan kurallar, yasalar bütünü, nazariye, teori' şeklinde açıklanır. Kuram veya teori, sadece bilinen gerçekleri açıklamaz; aynı zamanda bilim adamlarının bir teori doğruysa neyi gözlemlemeleri gerektiğine dair tahminlerde bulunmalarına olanak tanır.
Bu içeriğimizde kuram hakkında merak edilen bilgilere ulaşabilirsiniz.
Kuram Nedir?
Kuram, Türk Dil Kurumu Sözlük'te 'Sistemli bir biçimde düzenlenmiş birçok olayı açıklayan ve bir bilime temel olan kurallar, yasalar bütünü, nazariye, teori' şeklinde açıklanır.
Bir teori, doğal dünyanın bir yönünün yasaları, hipotezleri ve gerçekleri içerebilen iyi kanıtlanmış bir açıklamasıdır. Buna en iyi örnek yerçekimi kuramıdır. Yerçekimi teorisi, elmaların neden ağaçlardan düştüğünü ve astronotların uzayda yüzdüğünü açıklar. Benzer şekilde, evrim teorisi, fosil kayıtlarının da ortaya koyduğu gibi, şimdi ve geçmişte Dünya'da bazıları çok benzer, bazıları çok farklı olan bu kadar çok bitki ve hayvanın neden var olduğunu açıklamaktadır.
Kuram veya teori, sadece bilinen gerçekleri açıklamaz; aynı zamanda bilim adamlarının bir teori doğruysa neyi gözlemlemeleri gerektiğine dair tahminlerde bulunmalarına olanak tanır. Bilimsel teoriler test edilebilir. Yeni kanıt bir teori ile uyumlu olmalıdır. Değilse, teori rafine edilir veya reddedilir. Bir teorinin merkezi unsurları ne kadar uzun süre dayanırsa kuram o kadar güçlü olur. Bilimdeki birçok ilerleme evrimsel düşünceyi büyük ölçüde geliştirmiştir.
Kuram Geliştirme Aşamaları
Modern bir kuram, araştırmacılar tarafından bir dizi kural ve sıralama ile geliştirilir. Her bir adım birbirini takip eder. Bu adımlar sırasıyla şunlardır:
Gözlem ve açıklama
Olası kuram/hipotez
Okuma-içerikteki bireysel anlayışı bağlama
Araştırma
Bir hipotezi kabul etme, reddetme veya değiştirme
Kuram nedenini anlama ve bunun daha geniş bir topluluk tarafından kabul edilmesi
Bilinen Başlıca Bilimsel Kuramlar
Dünya genelinde kabul görmüş, bu dünyayı anlamamızı sağlayan pek çok kuram vardır. Bunlar şu şekilde açıklanabilir:
Evrenbilimde 'Büyük Patlama'
Biyolojide 'Modern Evrimsel Sentez'
Dilbilimde 'Yönetim ve Bağlama Kuramı'
Kimyada 'Atom Teorisi'
Ekonomide 'Makroekonomi'
Jeolojide 'Levha Tektoniği'
Matematikte 'Olasılık'
Eğitimde 'Çoklu Zeka Kuramı'
Görsel Sanatlarda 'Estetik'
İstatistikte 'Ekstrem Değer Kuramı'
Yorum Yazın