Hayatımızdan Çıktıkları İçin Şükretmemiz Gereken En İlginç Tıbbi Aletler
Günümüzden çok daha önce yaşadığınızı ve bir cerrahın anestezi yapmadan sizi ameliyat ettiğini hayal edin. Ameliyat sırasında hiç hareket etmeden ya da çığlık atmadan durabilir miydiniz? Geçmişte kullanılan ve bugün pek de alışık olmadığımız tıbbi aletler o dönemlerde yaşayan kişilerle empati kurmanıza yardımcı olabilir.
Osteotom (Kemik Keskisi)
Osteotom denilen bu alet 1830’larda Bernard Heine tarafından icat edildi. Her ne kadar ağaç budama aletine benzese de ameliyatlarda kullanılıyordu. Cerrahlar, osteotom sayesinde kemiklere zarar vermeden daha az güç ve zaman harcayarak hastayı ameliyat edebiliyordu.
İdrar Kanalı Genişleticisi
Bir erkek hastanın idrar yolu, idrar akışını sağlayamayacak kadar daraldıysa doktorlar bu idrar kanalı genişletici aleti kullanıyordu. Temel olarak vidanın döndürülmesiyle aletin iki kanadı ayrılıyor ve idrar yolu mümkün olduğunca genişletiliyordu.f
Diş Modeli
Bu tür modeller doktorların teknikleri öğrenmesi ve pratik yapması için kullanılıyordu. 1930’lu yıllarda kullanılan ve pek de sevimli görünmeyen bu eklemli diş modeli H.R. Giger’in Alien filmi için yaptığı tasarımlara benziyor. Bu alüminyum modelin şimdi nerede olduğu bilinmiyor. Diş modellerinde genellikle kadavralardan çıkarılan dişler kullanılıyordu. Günümüzde diş hekimliği okuyan öğrencilerin eğitimlerinde hâlâ benzer modeller kullanılıyor.
Bademcik Giyotini
Antibiyotiklerin keşfinden önce herhangi bir enfeksiyon hayatı tehdit etme potansiyeline sahipti. Bademcik iltihabını ve bu iltihabın neden olduğu anjin gibi diğer boğaz hastalıklarını tedavi etmek için bademcik giyotini geliştirildi.
Hemoroid Kıskacı
Hemoroid tedavisi için kullanılabilen ilaçlardan önce hastalar ciddi bir probleme yol açmadığı sürece can sıkıcı hemoroid ile yaşamak zorundaydı. Eğer problem büyürse hemoroidin bağlanması ya da kesilerek alınması tercih edilen bir tedavi şekliydi. Bu hemoroid kıskacı dış hemoroidi sıkıca kavrayarak ve ezerek çalışıyordu, böylece kanama önleniyordu. Zarar görmüş doku sonunda ölüyor ve kayboluyordu.
Ezici
Hemoroidin alınmasında ya da yemek borusunda, boğazda, rahimde veya yumurtalıklarda bulunabilen poliplerin, tümörlerin ve kistlerin alınmasında ezici olarak adlandırılan bu alet kullanılıyordu. Aletin ucundaki kıvrımlı bölüm testere dişli bir zincir ya da basit bir tel olabiliyor; bastırmak, ezmek ve hemoroidde turnike görevi yaparak kan ulaşımını durdurmak için kullanılıyordu.
Diş Anahtarı
Diş çürüklerinin ve diş eti hastalıklarının nedenlerinin bilinmediği dönemlerde diş ağrısı çeken çoğu kişinin yardımına en yakın berber koşardı. 18. yüzyılın başlarında yani diş anahtarının keşfinden önce ise diş çekimi bilek gücüyle yapılırdı. Bu sırada olur da diş kırılırsa kemik keskisi kullanılarak parçalar diş etinden ayrılırdı. Diş anahtarının kullanılmaya başlanmasıyla birlikte doktorlar, artık bu aletin ucu ile dişi kavrayıp anahtarı çevirerek kökü ile beraber dişi çekebiliyordu, tabii herhangi bir anestezi uygulamadan.
20. yüzyılın ilk yarısına gelindiğinde makineler teşhis ve tedavi sürecinin en önemli parçaları haline geldi. Bilim insanları ve doktorlar gerçekten çok ilginç aletlerle deneyler yapıyor ve çok sayıda görünüşü tüyler ürperten araçlar ve makineler geliştiriyordu. İşte bunlardan bazıları:
#1
ABD Ulusal Brookhaven Laboratuvarı’ndaki araştırmacılar tarafından beyin ile ilgili araştırmalar yapmak için geliştirilen ve bir nükleer görüntüleme tekniği olan günümüzdeki PET’in öncüsü (Pozitron Emisyon Tomografi)
#2
#3
İki küçük motor ile çalıştırılan büyük ölçekli göz modelleri
#4
Radyoaktivite ölçmek için kullanılan sodyum klorür çözeltisi ile doldurulmuş plastik, insansı zırhlar
#5
Psikonörotik vakalarda özellikle I. Dünya Savaşı sırasında elektrik verilerek yapılan tedavilerde kullanılan sandalye
#6
Yapay böbrek makinesi
#7
Retinanın elektrik potansiyelini ölçmek için kullanılan elektroretinogram denilen alet
#8
1940’larda beyin dalgaları bu şekilde ölçülüyordu
#9
Tel kullanılarak tasarlanmış bu giysi 1690’larda yüksek hızın ve uzay yolculuklarının fizyolojik etkilerini araştırırken vücut sıcaklığını ölçmek için kullanılıyordu.
