EYT'de Detaylar Netleşiyor! Kısmi Emeklilik ve Borçlanma Formülü: Kadro Çalışmasında 4 Madde Netleşti
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) hakkında yeni açıklamalarda bulundu. Kısmi emeklilik ve borçlanma detayları netlik kazanırken EYT ile ilgili yeni formüller madde madde belli oldu. Eksik primli olanların EYT düzenlemesi kapsamına girip girmeyeceği ise vatandaşlar tarafından merak edildi. İşte detaylar...
3600 ek gösterge çalışmasının ardından, sözleşmeli memura yeni haklar ve emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için EYT yasası çalışmasında son dakika gelişmeleri yaşanıyor.
EYT üzerine yapılan çalışmaların 2022 yılı bitmeden tamamlanması, 530 bin kamu çalışanını ilgilendiren çalışmanın da Ekim ayı bitmeden kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor.
EYT Çalışma Grubu Oluşturulduğu Duyuruldu!
Vatandaşlar EYT ile ilgili güncel konuları sıkı bir şekilde takip ediyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yılını ve primini doldurmuş ancak yaş şartı nedeniyle emekli olamayan vatandaşlar için bir çalışma grubu da oluşturuldu. Bu konuda oluşturulan çalışma grubunu duyuran Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin yıl sonuna kadar çalışmaların tamamlanacağını duyurmuştu.
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan vatandaşlar için erkeklerde 25 kadınlar da ise 20 yıllık sigortalı olma şartı bulunuyor.
Bunun haricinde de 5000 ile 5975 gün arasında değişen prim şartı bulunuyor. Yaş şartı ise kademeli olarak işe giriş tarihine göre değişiyor. 8 Eylül 1999'da çıkartılan yasa ile yıl ve prim şartının yanına yaş şartı da getirilmişti.
EYT'liler bu yaş şartına takıldıkları için emekli olamıyorlar. Bu durumda yılını ve primini tamamlamış olarak EYT'li olanlar emeklilik hakkının verilmesini bekliyor.
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak işe başlayan binlerce vatandaşın henüz primleri tamamlanmamış halde. Kimisi çalışma imkanı bulamadığından kimisi de kayıtsız çalıştırıldığı için yeterli prime ulaşamadı.
Eksik primi tamamlamak için milyonlarca vatandaşın en çok merak ettiği 6 formül:
Mevzuatımıza göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup EYT kapsamındaki vatandaşların 3600 günle yani 10 yıllık primle emekli olma imkanları bulunuyor. Eğer yeterli primi tamamlama imkanı yoksa 360/0 gün de emeklilik için yeterli oluyor. Burada emeklilik için üç şartın yerine gelmesi gerekiyor.
İlk olarak sigortalılık süresinin 15 yıla tamamlanması lazım. Ancak bu şart 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan herkes için tamamlandı.
İkinci olarak 4A (SSK) kapsamında 3600 gün primin ödenmesi isteniyor.
Üçüncü olarak da kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşın dolmuş olmasına bakılıyor.Bu üç şarttan hangisi en son biterse o tarihe göre de emeklilik yaşı belirleniyor.
Askerlik Borçlanması
Eksik primi olan erkek sigortalılar açısından askerlik borçlanması ile tamamlama imkanı da bulunuyor. Böylece EYT için primi eksik olan bir sigortalı bu yolla prim kazanabilir. Askerlik sigortadan önce yapılmışsa borçlanılan gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilerek ayrıca bir avantaj da kazanılıyor.
Doğum Borçlanması
Primi eksik olan kadın sigortalılar için ise doğum borçlanması imkanı bulunuyor. Sigortadan sonra dünyaya gelen 3 çocuğa kadar borçlanma hakkı var. her bir çocuk için 2 yıl yani 720 gün kazanılabiliyor. Böylece üç çocuk borçlanan bir kadın sigortalı 2160 gün kazanıp eksik primini tamamlayarak EYT'li olabilir. Burada ne kadar süreye ihtiyacınız varsa o kadar borçlanabiliyorsunuz.
İhya İle Prim
EYT kapsamı belirlenirken farklı kurumlardan sigortalı çalışmış vatandaşlar da değerlendirilmeyi alınıyor. Bunlardan birisi de Bağ-kur. Bu kapsamda işyeri açmış ya da şirket ortağı olmuş vatandaşlar geçmişte eğer primlerini ödememişlerse günleri donduruluyor borçları da siliniyor. Ancak bu dondurulan günleri ihya sistemi ile yeniden kazanmak mümkün. Geçmiş günlerini ihya etmek isteyenler güncel asgari ücret üzerinden ödeme yaparak günlerinin tamamını alıyor ve primlerine eklettirebiliyor.
İsteğe Bağlı Sigorta
Çalışma imkanı bulamayan sigortalılar eksik primlerini isteğe bağlı sigorta yaptırarak tamamlayabilirler. SGK'ya verilecek bir dilekçe ile başlayan isteğe bağlı sigortada her ay 30 gün kazanılıyor. 18 yaşından büyük Türk vatandaşı olmak ve Türkiye'de ikamet etmek yeterli oluyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta yapılacak ödemelerin 1261 günü yani 3.5 yılı bulmaması. Bu sayı aşılırsa isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamından olduğu için emeklilik hesabı da Bağkur'a göre yapılıyor.
Hizmet Tespiti İle Tescil
Primi eksik olan EYT'liler için bir başka imkan da hizmet tespit davası. Geçmişte sigortası yapılmış ancak primi eksik ya da hiç yatırılmamış olanlar ya da sigortasız çalıştırılanlar geçmişe dönük hizmet tespiti yaptırarak bu günlerini tescil ettirebilir giriş tarihini geri çekebilir. Sigorta girişi yapılıp primi yatırılmayanlar için zaman aşımı süresine bakılmazken kayıt dışı çalıştırılmış olanlar için geriye doğru zaman aşımı süresi bulunuyor.
Sözleşmeli memurlar için Çalışma Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı bürokratları Cumhurbaşkalığı İdari İşler Başkanlığı koordinasyonunda çalışma yürütüyor. Sözleşmeli memurlar için mevcut durumda uygulanan 3+1 formülü masada yer alıyor.
Yorum Yazın