Crawford Gölü: İnsanların Jeolojik Zamanda Yeni Bir Sayfa Açtığını Gösteriyor
Antroposen ya da İnsan Çağı olarak adlandırılan yeni bir jeolojik dönem hakkında yapılan bir açıklama, Kanada'nın Milton, Ontario şehrine bağlı Crawford Gölü'nde bulunan kanıtlara dayanıyor. Bir grup bilim insanı, göldeki ince tortu tabakalarının binlerce yıl süren çevresel değişimi kaydettiğini ve insan etkisinin Dünya'nın jeolojik kayıtlarında belirgin bir şekilde görüldüğünü söylüyor.
Kanada'nın bir banliyösündeki mütevazı bir göl, yakında Dünya'nın resmi tarihinde radikal yeni bir bölümün sembolik başlangıç noktası haline gelebilir: Antroposen ya da insan çağı.
Bir grup bilim insanı Salı günü yaptığı açıklamada, insanlığın gezegen üzerindeki ezici etkisine dair en iyi kanıtın Milton, Ontario'daki Crawford Gölü'nde bulunabileceğini söyledi.
Gölün ince katmanlı tortuları, 20. yüzyılın ortalarında insan kaynaklı bozulmanın patlamasıyla doruğa ulaşan binlerce yıllık bir çevre tarihi kaydı içeriyor.
Bilim insanları, nükleer silah denemeleri ve fosil yakıtların yakılmasından ormansızlaşma ve küresel ticarete kadar insan faaliyetlerinin Dünya'nın jeolojik kayıtlarında silinmez bir iz bırakmaya başladığını söylüyor.
Bu duyuru, insanların gezegeni jeolojik zamanda yeni bir çağ başlatacak kadar değiştirip değiştirmediğini belirlemek için yıllardır süren bir çabanın önemli bir adımına işaret ediyor.
Antroposen Çalışma Grubu adı verilen belirsiz bir bilimsel kuruluş, 2009 yılından bu yana Dünya'nın kimyası ve ikliminin son birkaç bin yılın koşullarından temelden farklı olduğuna dair kanıtlar topladı. Son şart, jeolojik kayıtlarda insanların yol açtığı tehlikeli dönüşümü mükemmel bir şekilde koruyan bir nokta olan 'altın sivri uç' belirlemekti.
Ontario'daki Brock Üniversitesi'nde yer bilimleri profesörü olan ve çalışma grubunun gölle ilgili araştırmasına liderlik eden Francine McCarthy, Crawford Gölü hallında düşüncelerini paylaştı.
'Dünya sisteminin tüm farklı bileşenlerinin ve bunların birbirleriyle etkileşim biçimlerinin eskiden olduğundan temelden farklı olduğunu' gösterdiğini söyledi. 'Bu varoluşsal sorunu göstermek için en iyi yerin burası olduğunu düşündük.'
Dünya'nın geçmişinin evrelerini inceleyen araştırmacıların altı ayda bir bir araya geldiği Uluslararası Stratigrafi Kongresi'nde konuşan çalışma grubu üyeleri, Antroposen'in 1950'de başlayan ve Crawford Gölü'nün altın sivri ucu olduğu yeni bir çağ olarak belirlenmesini tavsiye etti.
Antroposen'in Dünya'nın 4.6 milyar yıllık resmi zaman çizelgesine eklenebilmesi için, daha geniş jeoloji topluluğunun incelemesine dayanması gerekiyor.
Önümüzdeki aylarda teklif, son 2.4 milyon yılın tarihini alt bölümlere ayırmaktan sorumlu olan Kuvaterner Stratigrafisi Alt Komisyonu'nun önüne gidecek.
Ardından daha büyük olan Uluslararası Stratigrafi Komisyonu oylama yapacak. Bu bürokratik engelleri aşabilirse, öneri gelecek yıl Güney Kore'de yapılacak Uluslararası Jeoloji Kongresi'nde onaylanacak.
Crawford Gölü, Antarktika'nın buzları, iki uzak mercan resifi, bir dağın tepesindeki turba bataklığı ve kirli bir Kaliforniya körfezi de dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki 12 altın başak adayı arasından seçildi.
Her biri, 1950 civarında insan kirliliğinde aynı anda meydana gelen artışa dair kanıtlar içeriyordu, özellikle de Antroposen'in birincil işareti olarak hizmet edecek olan nükleer silah testlerinden kaynaklanan radyoaktif plütonyumdaki ani artış.
Leicester Üniversitesi'nde jeolog olan ve Antroposen Çalışma Grubu'nun başkanlığını yürüten Colin Waters, "Gezegenin her yerinde, tüm ortamlarda mevcut olan çok kesin bir jeokimyasal sınır var" dedi.
Ancak çalışma grubunun McCarthy ve Waters'ın da aralarında bulunduğu 22 üyesi, aylar süren müzakerelerin ardından Crawford Gölü'nün Antroposen'e ilişkin kanıtları başka hiçbir yerde olmadığı kadar iyi yakaladığına karar verdi.
Gölde nükleer serpintinin yanı sıra endüstriyel kirlilik, türlerin yok oluşu ve küresel iklim değişikliğinin izleri de bulunuyor.
Fosil yakıtların yakılmasının bir yan ürünü olan ve uçucu kül olarak adlandırılan küçük siyah parçacıklar tortulların her tarafına yayılmış durumda. Gömülü ağaç polenlerinin türlerindeki değişimler, çevredeki ormanın giderek artan sıcaklıklara nasıl tepki verdiğini gösteriyor.
"Bu sadece iklim değişikliğiyle ilgili değil. Sadece biyoçeşitlilik kaybı da değil.
Mesele sadece insanların taşıdığı tortular da değil. Bunların hepsi bir arada,' diyor çalışma grubunun araştırmasını destekleyen Berlin'deki Max Planck Bilim Tarihi Enstitüsü'nün direktörü Jürgen Renn. 'Bunları çoklu bağlantıları olan bir olgu olarak ele almalıyız. Ve bunu anlamak ve toplumlarımızı buna göre uyarlamak için çaba sarf etmeliyiz.' Yine de tüm bilim insanları Antroposen'in jeolojik zaman ölçeğine ait olduğuna ikna olmuş değil.
Diğer tüm çağlar, meydana geldikten binlerce yıl sonra adlandırılmıştır. Bu dönemler enstrümantal veriler ve tanık ifadeleriyle değil, kayalarda, ağaç halkalarında, tortularda ve buzda depolanan çevresel değişim kayıtlarıyla tanımlanmaktadır.
Eski bir meteor çarpmasının kanıtlarını taşıyan bir Tunus uçurum yüzü, dinozorlar çağının sonunu işaret ediyor. Son 11.700 yılı kapsayan Holosen döneminin başlangıcı, eski Grönland buzunda hapsolmuş hidrojen molekülleri tarafından işaretlenmiştir.
Cornell Üniversitesi'nin ağaç halkası laboratuvarını yöneten arkeolog Sturt Manning, "Birkaç on yıl gibi geçici bir şeyin yeni bir jeolojik çağ olarak sayılabileceğinden emin değilim" dedi.
'Kendi zamanınızı gerçekten tanımlayamazsınız.' Diğer araştırmacılar, Antroposen'e katı bir jeolojik tanım getirmenin, akademinin gizli salonlarının çok ötesinde dalgalanma etkileri olabileceğinden endişe ediyor.
Stanford Üniversitesi'nde insanların çevreyle etkileşimlerini inceleyen antropolog Andrew Bauer, "Anlattığımız hikayeler sadece bilimsel olarak tarafsız hikayeler değil," diyor. "Potansiyel siyasi sonuçları var."
Örneğin, 20. yüzyılın ortalarının Antroposen'in başlangıç noktası olarak belirlenmesinin, insanların bu tarihten önceki insan etkilerini önemsizleştirmesine yol açabileceğini söyledi. Öte yandan, araştırmalar karbon emisyonlarının ve diğer çevresel zararların çoğundan dünyanın en zengin insanlarının ve uluslarının sorumlu olduğunu gösterirken, 'Antroposen' terimi gezegenin dönüşümünden tüm insanların eşit derecede sorumlu olduğunu ima ediyor.
Bauer, "Antroposen'i eleştiren tanıdığım hiç kimse, insanların Dünya sistemi üzerindeki etkilerini inkar etmek istemiyor" dedi.
Bauer, kavramın bir çağdan ziyade jeolojik bir 'olay' olarak tanımlanmasını öneren bir grup bilim insanı arasında yer alıyor - bu, insanların binlerce yıl boyunca doğayı yeniden şekillendirdiği ve doğa tarafından şekillendirildiği tüm nüanslı yolları kapsayabilecek daha esnek bir terim. University College London'da çevre bilimci ve Antroposen Çalışma Grubu sekreteri olan Simon Turner, 'Son 70 yılda eşi benzeri görülmemiş bir jeolojik dönüşümün meydana geldiği kavramı büyük bir ifade' dedi.
Ancak Crawford Gölü ve çalışma grubunun incelediği diğer alanlardan elde edilen kanıtların "inkar edilemez" olduğunu ve her geçen yıl daha da güçlendiğini söyledi.
İnsanlar çevreyi tahrip etmeye devam ettiği sürece, bu seçimlerin sonuçları Dünya'ya kazınmaya devam edecek dedi. Yine de Antroposen, Dünya'nın jeolojik zaman ölçeğine hiçbir zaman resmen eklenmese bile McCarthy, Crawford Gölü'nden elde edilen bulguların insanları iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve diğer çevresel çalkantılarla yüzleşmeye 'iteceğini' umuyor.
McCarthy, "En azından, eylemlerimizin insanların değişebileceğini düşünmediği büyük şeyleri ne kadar hızlı ve ne kadar geri dönülmez bir şekilde değiştirebileceğini ölçmek ve iletmek için bir çaba olacaktır" dedi.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Yorum Yazın