16 Maddede Filmlerde Görüp Merak Ettiğimiz Amerikan Futbolunu Öğreniyoruz!
Amerikan futbolu hakkında bildiklerimiz izlediğimiz filmlerde az biraz bahsedilmesinden ibaret. Ama ne kadar kurallarını ve oynayış şeklini bilmesek de verdiği mesaj ve barındırdıkları motivasyon etkisiyle direkt bu konuya dayalı filmleri de izlemekten kendimizi alamıyoruz.
Geçtiğimiz günlerde Super Bowl mevzusu popülerken Amerikan futbolu hakkında genel bir araştırmaya girdim. Sonra dedim ki, benim gibi Amerikan futbolunu yüzeysel bilenler için neden nasıl oynandığı hakkında bir içerik hazırlamıyorum. İşte bu düşünceden yola çıkarak hazırladığım içerik karşınızda. Darısı diğer fazla bilgi sahibi olmadığımız sporların başına.
Oyun sahası, 120 yard(yaklaşık 110 metre) uzunluğunda ve 53 yard(yaklaşık 49 metre) genişliğindedir.
Sahada 50’den 10’a doğru numaralanmış, enine çizgiler bulunmaktadır ve bu çizgiler, atak takımının puan çizgisine olan uzaklığını ‘yard’ olarak gösterirler.
Sahanın her iki ucunda 10’ar yardlık gol(touchdown) bölgeleri mevcuttur. Bu bölgelere ‘end zone’ denir.
Her iki gol çizgisi üzerinde, ‘goal posts’ olarak adlandırılan görüntü olarak ‘Y’ biçimine yakın kaleler bulunur.
Bu sporun ‘football’ diye anılmasına neden olan kullanılan toptur.
Çünkü topun uzunluğu ortalama bir foot(yaklaşık 30 cm) kadardır.
Amerikan Futbolunun Genel Kuralları
1. Oyun süresi 15’er dakikalık 4 çeyrek devre sonunda toplam 60 dakikadır.
Topun oyunda olmadığı anlarda zaman durduğu için maçlar ortalama 2.5 saat sürer.
2. Oyun sırasında her iki takım da 11 oyuncudan oluşur ve 7 tane hakem görev yapar.
Amerikan futbolu oyununda oyuncular şu isimlerle adlandırılır;
Atak Takımı(kırmızı); Quarterback, fullback, tailback, line(center, tackle, guard), receiver ve tightend
Savunma Takımı(mavi): Line back, line (tackle, right end, left end), corner back, free safety ve strong safety
3. Her takımın sırasına göre sahaya süreceği bir atak, bir savunma bir de başlangıç takımı vardır.
Başlama vuruşuna ‘kickoff’ denir ve bunu başlangıç takımı oynar. Takımlardan biri topa vurarak karşı sahaya atar.
4. Rakip takımın oyuncusu topu tutar ve düşürülene kadar ilerlemeye çalışır ya da topu ilk tuttuğu yerde sabit kalarak(Gif) kendi atak takımının nereden başlayacağını belirlemiş olur.
Hemen ardından başlangıç takımları çıkar ve topu tutan takımın atak takımı, topa vuran takımın da savunma takımı sahaya girer.
Takımlar, forma numaraları konusunda hakemi haberdar ettiği sürece herhangi bir anda oyuncu değiştirebilir.
5. Topun kontrolü her zaman atak takımındadır. Oyun her zaman aynı şekilde başlar;
Atak takımın orta oyuncusu bacaklarının arasından topu oyun kurucuya verir. Buna ‘snap’ denir ve o anda oyun başlar.
6. Atak takımı snap yapmadan önce mutlaka düzgün ve kurallar çerçevesindeki bir formasyonda dizilmiş olmalıdır.
Bir atak takımının kural dışı sayılması için takımın arka sahada 4'ten fazla, hücum çizgisinde 5'ten az oyuncusu olması yeterlidir. (Görsel: Mavi takım atakta)
7. Her snap’tan önce ‘huddle’ adı verilen ve atak takımının kaptanının sonraki atak için taktik verdiği 30 saniyelik kısa bir toplantı yapılır.
8. Takımların hiçbiri, snap için topu tutan oyuncu hariç, snap yapılana kadar tarafsız bölgeye giremez.
Bunun yanında hücum çizgisi oyuncuları, snap yapılana kadar hareket edemez.
9. Snap sonrası oyun kurucu topla birlikte koşarak ilerleyebilir veya topu koşu oyuncularına elden verebilir.
Ya da topu uzaktaki çok hızlı koşabilen arkadaşlarına uzun pas olarak atıp onların ilerlemesini sağlayabilir.(Gif)
10. Atak takımı, topla beraber ilerlemeye çalışırken savunma takımı da bu ilerleyişe engel olmaya çalışır.
Her 10 yard’ı geçmek için atak takımın 4 hakkı vardır. Eğer başaramazsa top rakip takıma geçer. Geçmeyi başarırsa bu defa 4 hak daha kazanır.
11. Atak oyuncuları topla koşan arkadaşlarına rakip savunma oyuncularını engelleyerek yol açmak suretiyle yardımcı olabilirler.
Ya da oyun kurucuyu koruyarak uzaktaki top tutucuya uygun zamanda pas atmasını sağlayabilirler.
12. Savunma takımı ise rakibi durdurmak, atılan pası kesmenin yanında topla koşan oyuncuyu düşürebilir veya saha dışına itebilir.
13. Taşıyıcısı düşmeden yere düşen top veya atılan pas sırasında henüz yere değmemiş olan top aktiftir.
Yani bir rakip savunma takım oyuncusu bu topu yakalayabilirse hücum oyuncusu gibi ilerleme hakkına sahiptir.
Amerikan futbolunda gol nasıl yapılır?
14. Touchdown
Rakip takımın son çizgisi topla beraber geçildiğinde, saha sonunun içinde top yakalandığında ya da saha sonunda top yerdeyken tutulduğunda ‘touchdown’ yapılmış olur ve değeri 6 puandır.
Touchdown yapan takım ekstra puan kazanma şansı için 2 tercih hakkı da kazanır.
1. Hak: Oyunun profesyonellik derecesine bağlı olarak 2 ya da 3 yard çizgisinden topla rakip takımın bitiş çizgisine tekrar girilirse 2 puan kazanılır.(Gif)
2. Hak: Topa ayakla vurarak rakip takımın kale direklerinin arasından atılırsa 1 puan kazanılır.
Genelde takımlar 1 puanlık vuruşu tercih ederler, çünkü 2 puanlık sayı denemesine göre başarı şansı daha çok yüksektir.
15. Saha Golü(field goal)
Topa ayakla vurarak rakip takımın kale direklerinin arasından sokmakla kazanılır ve değeri 3 puandır.
Genellikle aynı 10 yard diliminde atak takım 4. hakkını kullanılıyorsa veya maçın kalan süresi ‘touchdown’ için yeterli değilse, riske girmek yerine saha golü yapılmaya çalışılır.
‘Touchdown’ yada ‘field goal’dan sonra skoru yapan takım ‘kickoff’ yani başlama vuruşu yapmak zorundadır.
16. Safety
Amerikan futbolunda hücum takımında topu taşıyan kişi kendi saha sonunda düşürüldüğünde rakip savunma takımına 2 puan yazılır.
Sonra puanı kaybeden takım, puanı kazanan takıma topu serbest vuruş yardımıyla gönderir.
Yorum Yazın
Hep merak etmişimdir emeğine sağlık ama çok da bişey anlamadım :)
Ben ne zaman amerikan futbolu görsem kadınların ofsaytı anlayamaması gibi bir duruma düşüyorum lan :D
Bizim simit oyununun toplusu işte