Diş Macunu ve Naneli Şeker Vardı! Antik Mısır'ın O Kadar da 'Antik' Olmayan Şaşırtıcı Hijyen Kuralları
Hijyen, tarih boyunca insanlık için hep önemli bir unsur olmuş. Hastalıklardan kaçınmak için çok eski toplumlarda bile belli başlı uygulamalar yapılmış. Eski uygarlıklar arasında temizlik uygulamalarına bakıldığında Mısırlılar öne çıkıyor. Eski Mısırlılar temizliğin hem fiziksel hem de ruhsal refah için önemli olduğunu düşünüyorlarmış. Şaşırtıcı bir biçimde hijyen sistemleri banyo, tıraş, diş bakımı ve daha fazlasını kapsayarak sanki şu an yaşıyorlarmış gibi oldukça gelişmiş ve ilkellikten uzak. Gelin birlikte neler yaptıklarına bir bakalım...
Antik Mısır'da hijyen olmazsa olmaz sayılıyordu.
Temizlik kurallarına uymak toplum içerisinde üzerinize düşen bir görev gibi görülüyordu. Neredeyse hijyeni onlar keşfetmişti. Sağlığa çok önem veriyorlardı ve bu alanda öncülük ediyorlardı.
Belki bu yöntemlerin uygulanış şekilleri size biraz tuhaf gelebilir. Ancak birçoğunun zamanlarının çok ötesinde olduğunu belirtmekte fayda var. Örneğin eski Mısırlılar tarafından kullanılan bazı diş hijyeni teknikleri bugün hala kullanılıyor.
1. Saçlarına çok iyi bakmaları ile biliniyorlardı.
Hem erkekler hem de kadınlar düzenli olarak vücutlarını tıraş etmeye özen gösterirdi. Bu amaçla cımbız, bıçak, jilet gibi çeşitli aletler keşfedilmişti ve tıraş losyonu olarak da birçok özel yağ kullanılıyordu.
Erkeklerin sakallarını düzenli olarak tıraş etmeleri, cildi olabildiğince pürüzsüz ve tüysüz tutmaları yaygın bir normdu. Bu sebeple saçlarını da sık sık tıraş ederlerdi. Kel olmak bir üstünlük göstergesiydi. Tıpkı temiz görünümün asilliğe işaret ettiği gibi.
2. Kadınlar saçlarını tıraş eder ve peruk takarlardı.
Peruklar sadece bitlere karşı koruma sağlamakla kalmıyordu, aynı zamanda kuru bir iklimde yaşadıklarından onları rahatlatıyordu ve kişisel hijyeni kolaylaştırıyordu. İlk olarak insan saçından yapılsa da sonraları yapımında at kılı kullanıldı. Zenginler mücevherler ile süslenmiş perukları ile hava atardı. Bununla birlikte, alt sınıflardan insanlar tipik olarak papirüsten yapılmış peruklar takardı.
Kınanın Antik Mısır'da popüler olarak gri saçları kapamak için kullanıldığına bile inanılıyor. Sandığımızdan çok daha fazla bize benziyorlardı.
3. Nefeslerini tazelemek için nane kullanır ve dişlerini de fırçalarlardı.
Hatta diş fırçasından önce diş macununu icat etmişlerdi. Bu macun nane, kaya tuzu, karabiber ve kurutulmuş iris çiçeğinden yapılıyordu. Diş fırçası ise ucunda bitki kılları olan çentikli bir çubuktan yapılıyordu.
Ayrıca nefeslerini tazelemek için, tüccarlar tarafından üretilip satılan çeşitli nane şekerleri kullanırlardı. Buhur, tarçın, kavun, çam tohumu ve kaju fıstığı karışımından yapılan ve genellikle balla karıştırılan küçük şekerler muhtemelen akşam yemeğinden sonra şu an bile harika bir seçenek olabilir.
4. Ek olarak, seyreltilmiş natron elementi gargara olarak kullanılırdı.
Eski Mısırlılar diş sağlığı konusuna o kadar takıktı ki gün boyu taze bir nefese sahip olmak için maydanoz veya benzeri otlar çiğnerlerdi.
Arkeolojik bulgular, muhtemelen bu kadar dikkat ettikleri ağız hijyenlerinden dolayı olsa gerek eski Mısırlılar arasında diş çürümesine dair çok az kalıntıya rastlıyor.
5. Sık sık banyo yaparlardı.
Mısırlılar, yaşadıkları kuru çöl ve nemli Nil iklimini göz önüne alarak, her şeyden önce vücudu sıcaktan korumak için bazı teknikler geliştirmişti. Hamamlar genellikle Nil Nehri'nde veya küçük göletlerde inşa ediliyordu.
Teknoloji sandığımızdan çok daha ilerideydi. Yıkanırken suyun süzüldüğü bir elek veya sepetten oluşan kendi duş başlıklarına bile sahiplerdi.
6. Zenginlerin evinde banyosu olur, olmayanlar ise hamamlara ücretsiz giderdi.
Banyo yapmak o kadar önemliydi ki ticareti nadiren yapılıyordu. İnsani bir ihtiyaç olduğundan hamamlar halka açık olurdu. Sabun mevcut olmasa da, birçoğu cildi temiz tutmak için toprak veya tuz yardımıyla vücudunu keseliyordu. Güneşin veya kuru rüzgarın zararlı etkilerini önlemek için merhemler kullanıyorlardı.
Eski Mısırlılar da yemeklerden önce ellerini yıkarlardı, manevi nedenlerden çok hijyenik nedenlerle yapılan bir uygulama idi.
7. Kozmetik ürünler ve makyaj olmazsa olmaz sayılıyordu.
Ayak banyoları ve sürahilerle banyo yaptıktan sonra kişinin vücuduna krem ve makyaj uygulamak geleneksel bir ritüeldi.
İlk olarak, cilde güneş kremi benzeri bir krem uygulanır, daha sonra makyaj yapılırdı. Bir tür göz makyajı olan Kohl, Mısır'da hem erkekler hem de kadınlar arasında oldukça popülerdi. Galena, malakit gibi bileşenlerin yağ ile karıştırılmasıyla üretilirdi. Kohl sadece moda değildi, ayrıca gözleri güneş ışığı, toz veya sineklerin neden olduğu enfeksiyonlara karşı da koruyordu.
8. Yağlardan esanslar, parfümler ve deodorantlar üretirlerdi.
Mısırlıların Mısır balsamı ağacı, Moringa veya yaban turpu gibi çeşitli yağları farklı kozmetik amaçlar ve kokular için kullandıkları biliniyor. Bu malzemelerden kremler üreterek, genç görünümü korumak ve kırışmayı önlemek için kullanırlardı. Bal yara izlerini iyileştirmek için kullanılırdı.
Badem yağı ise vücutlarının belli noktalarına ısıda eriterek sürdükleri parfümlerin ana maddesiydi. Çiçekler ve meyveler kullanarak ezer ve karıştırırlardı. Daha az kalıcı hafif kokular da üretmişlerdi. Bunlar ise deodorant gibi kullanılıyordu.
Hijyen sistemlerinin bu kadar gelişmiş olması bugün hala bizler için ilham kaynağı oluyor.
İnşa ettikleri muazzam piramitler, deşifre edilmek üzere geride bıraktıkları karmaşık hiyeroglifler ve firavunlarının gizli mezarları... Antik Mısır'a dair keşfedilmeyi bekleyen hala çok şey var.
Bununla birlikte, Mısırlıların ritüelleri ve alışkanlıkları, zamanlarının yıllar, hatta yüzyıllar ötesindeydi. Temizliğin hem fiziksel hem de ruhsal refah için önemli olduğuna inanıyorlardı.
Eski Mısır'ın hijyen uygulamalarını keşfederken, tarih boyunca insanların kendi hijyenlerine ve genel sağlıklarına nasıl öncelik verdiklerini ve geçmişten ilham almamız gereken çok fazla şey olduğunu daha iyi anlıyoruz.
Yorum Yazın