Cumartesi Gününe Kadar Devam Edecek: Türkiye Çöl Tozunun Etkisine Giriyor
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hüseyin Toros, bugünden itibaren cumartesiye kadar ülkenin çölden gelen tozun etkisi altında kalacağını belirtti.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çöl tozlarının her yıl farklı güzergahlar kullanıp kıtalar ve okyanusları aşarak farklı ülkelere gittiğini söyledi.
Yaşanan durumun doğanın normal bir olayı olduğunu aktaran Toros, 'Şu anda ise Kuzey Afrika üzerinde oluşan alçak basınç sistemiyle havalanan çöl tozları, kumlar Avrupa üzerindeki yüksek basınç alanıyla Avrupa'ya taşınıyor. Avrupa şu anda çöl tozunun etkisi altında.' değerlendirmesini yaptı.
Toros, Türkiye'nin de yüksek basınç alanı etkisinde bulunduğunu vurgulayarak, şu bilgileri verdi:
'Avrupa'da hafta boyunca etkili olacak çöl tozlarının perşembe gününde ülkemize kadar yoğunluğunu azaltarak gelmesi bekleniyor. İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Modelleme Takımının atmosferik sayısal model değerlendirmelerine göre, çöl tozları yoğunluğu hafif de olsa hafta sonu ülkemiz genelinde etkisini gösterecek. Avrupa’da etkili olan çöl tozları özellikle kuzeyli hakim rüzgarların etkisiyle Türkiye'nin güney kesimlerine doğru inerek etkili olacak. Hafta başından itibaren de kuzeyden başlayarak etkisini kaybetmesi tahmin ediliyor. Çöl tozunun taşınımı, sağlık sorunlarına da neden olabiliyor. Havadaki toz yoğunluğunun artması solunum sıkıntısı olanları etkileyebilir. Yoğun toza maruz kalmak da bağışıklık sistemimizi olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle sağlık sorunları olan vatandaşların dikkat etmesinde fayda bulunuyor.'
Toros, yüksek basınç etkisinin havada daha çok inici durum sergilediğini ifade ederek, sözlerini şöyle tamamladı:
'Normal şartlarda sıcaklık yükseklik ile azalır. Bu günlerde bilhassa güneş battıktan sonra yeryüzünün hızlı soğuması sebebiyle sıcaklık terselmesi meydana gelebiliyor. Yerin hızlı soğuması ile yere yakın tabakada havada asılı küçük su damlacıkları yani pus veya sis oluşabiliyor. Pus sebebiyle görüş mesafesinin düşmesi hava kirliliği olarak algılanmaması gerekiyor.'
Çöl tozunun yararları ve zararları neler?
Prof. Dr. Hüseyin Toros, çöl tozlarının canlı ve cansız varlıklar üzerindeki etkilerini inceleyen çok sayıda çalışma olduğunu belirterek, çöl tozunu içeren yağmurların içinde barındırdığı minerallerle bitkilerin gelişiminin ve veriminin yükselmesine katkı sağladığını anlattı.
Türkiye'de daha çok nisan ayında etkili olan çöl tozlarıyla ilgili ataların 'Nisan yağmurları, balıklar için inci, yılanlar için zehir ve insanlar için şifadır.' dediğini dile getiren Toros, şöyle devam etti:
'Çöl tozları toprak verimliliğini artırırken radyo iletişimi, hava ve kara ulaşımı gibi alanlarda olumsuz etki yaratabilmektedir. Şehirlerde var olan hava kirliliğine ek olarak çöl tozlarının eklenmesi sağlık sorunlarını artırmaktadır. Havadaki toz yoğunluğunun artması solunum yolu hassasiyeti olanlar başta olmak üzere yaşlılar ve çocukları daha fazla etkiler. Çok küçük çaplı tozlar solunum sistemimizin sahip olduğu süzgeci geçerek akciğerlerimize kadar ulaşabilir. Yoğun ve uzun süreli toza maruz kalmak bağışıklık sistemimizi olumsuz etkiler. Kum ve kuvars içeren çöl tozları silikozis hastalığını tetikleyebilir. Bu olumsuzluklarına rağmen çöl tozlarının ekosistemin devamlılığındaki rolü büyüktür. Örneğin denizdeki canlı hayatının demir gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol oynar.'
Yorum Yazın