Aralık Ayında Geliyor, Peki Nedir Bu Biyometrik Kimlik?
Parmak izimizi, damar izimizi taşıyan yeni nüfus cüzdanları, Aralık ayında hayatımıza giriyor. Açıklama bizzat Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından yapıldı.
Davutoğlu, dün İçişleri Bakanlığı'nda aldığı brifingin ardından, biyometrik kimliklerin Aralık ayından itibaren dağıtılmaya başlanacağını' söyledi. Akıllı kimliklerin basımına ilişkin ihale Ağustos ayında İçişleri Bakanı Efkan Ala'nın talimatıyla iptal edilmişti.
Bu nedenle kimlik kartlarının planlandığı şekilde 2014 sonuna yetişmesi beklenmiyordu. Yeni ihale de açılmadığı için, Davutoğlu'nun 'yeni kimlikler Aralık'ta' açıklaması şaşkınlık yarattı.
Peki nedir 'biyometrik kimlik' ?
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının 1976 yılından bu yana kullanmakta olduğu pembe ve mavi nüfus cüzdanlarının yerini alacak olan biyometrik kimliğin işletim sistemi, TÜBİTAK tarafından geliştirildi.
Kimliğin içinde kişinin parmak ve damar izi gibi tanımlayıcı unsurlar bulunuyor.
Kimlik üzerindeki, kişinin özel bilgilerini içeren çipler nedeniyle, sahteciliğin önüne geçiliyor.
10 YILLIK KULLANIM ÖMRÜ
TÜBİTAK'ın geliştirdiği işletim sistemi ile oluşturulan yeni kimlik kartlarının ömrü 10 yıl olarak belirlendi. Kimlik kartı üzerindeki çip ile, vatandaşa verilecek hizmetin özelliğine göre görsel ve elektronik, farklı güvenlik yöntemleri ile kimlik doğrulama yapılabiliyor.
Yeni kimlik kartlarında, her kartın içinde kişiye özel sertifikalar yer alacak; Bu çerçevede hem şifre istenebilecek, hem de kişinin parmak, damar ve avuç izi üzerinden biyometrik doğrulama yapılabilecek.
Kimlik kartı sahibinden başka birinin eline geçse dahi kullanılamayacak, anında bloke edilebilecek.
HEDEF: TEK KART, TEK ŞİFRE
Biyometrik kimliklerde nihai hedef, 'tek kart, tek şifre' olarak belirlendi.
Yeni kimlik kartlarının, bankalar, GSM operatörleri ve noterlerde kullanılması amaçlanıyor. Örneğin, çipli kimlikler sayesinde, GSM hattı başvurularında form doldurma zorunluluğu kalkacak. Sahte ya da çalıntı kimlikle hat çıkarma riski sona erecek.
Kartların, banka ATM kartları ve kredi kartları ile de entegre edilmesi planlanıyor.
Yeni kimliklerin, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından vize istemeyen ülkelerde pasaport olarak kullanılması da mümkün olacak.
Kimlikler hastanelerde, okullarda, emniyet hizmetlerinde işlemleri kolaylaştıracak şekilde tasarlanacak.
BİR SONRAKİ AŞAMA; EHLİYET DE KİMLİĞE TAŞINACAK
Yeni biyometrik kimliklerin kullanıma başlaması ile, kimlik sahteciliğine bağlı olan, özellikle sosyal güvenlik, sigorta ve bankacılık alanlarındaki usulsüzlük ve yolsuzluğun önüne geçilmesi planlanıyor.
Yeni kimliklerin yürürlüğe girmesine bağlı olarak TC vatandaşlarının yararlanacağı e-devlet hizmetlerinin nitelik ve sayılarının arttırması da öngörülüyor.
Yeni kimliklerin devreye girmesinin ardından bir sonraki aşama olarak da, sürücü ehliyetlerinin bilgilerinin de bu kimliklere dahil edilmesi planlanıyor.
TC NÜFUS CÜZDANLARI 5 KEZ DEĞİŞTİ
Türkiye'de nüfuz cüzdanları bugüne kadar beş kez değişti. Daha önce defter şeklinde olan nüfus cüzdanları, 1976'dan itibaren halen kullanılmakta olan pembe ve mavi cüzdanlar haline getirilmişti.
PİLOT BÖLGE OLARAK BOLU'DA UYGULANMIŞTI
Biyometrik kimliklerin uygulanmasına 2007 yılında pilot bölge olarak belirlenen Bolu'da başlanmıştı.
Bolu'daki uygulamada, 14 bin vatandaşa dağıtılan kimlik kartları ile kart okuyucuların test çalışmaları yapılmıştı.
İHALE AĞUSTOS'TA İPTAL EDİLMİŞTİ
Yeni kimlik kartlarının oluşturulması için ihale Nisan 2012'de açılmıştı.
Ancak 'ihaleyi alan firmanın, şartları yerine getiremediği' gerekçesiyle, İçişleri Bakanı Efkan Ala'nın talimatıyla ihale Ağustos ayında iptal edilmişti.
İhalenin iptal edilmesi ile, yeni kimliklerin planlandığı şekilde 2014 sonunda dağıtımına başlanmasının zora girebileceği ifade edilmişti.
Hürriyet & Muhalif Gazete
