Bir Yolcu Uçağından Büyük Balina Cinslerinin Evrim Süreci Boyunca Nasıl Bu Boyutlara Ulaştığını Açıklıyoruz!
Balinalar hayli büyük canlılar, hatta yaşayan en büyük tür olduğunu söyleyebiliriz. Bir balinanın boyutlarına dair sorular aklımızı meşgul ediyor fakat hiç düşünmediğimiz bir soru var, bir balina nasıl ve neden bu kadar büyük?
Aklınıza şu soru takılıyor olabilir: Dinozorlardan bile mi büyük? Evet, tabii tüylü mamutlardan ve fillerden de.
Fakat ilginçtir ki bu tür ortaya çıktığı andan itibaren denizlerin efendisi değildi. 50 milyon yıl öncesine gidelim, doğanın bize armağan ettiği bu hikâyeyi öğrenelim.
Ama en başından söyleyelim, böylesine uzun bir serüvenin başlangıcında bir balina yok.
Canlıların büyük bir kısmı sudan karaya geçiş yaparak evrimlerini sürdürürken balinaların atası pakicetus tam tersini yapıyor, karadan suya geçiyor.
Bundan 50 milyon yıl öncesinden itibaren 10 milyon yıl boyunca dört ayaklı yapısı yüzgeçlere evrilmeye başladı. Hatta bu evrim sürecinin tam anlamıyla sonlandığını söylemek de pek mümkün değil, bazı balina türlerinin gizlenmiş de olsa arka ayaklarını muhafaza ettiğini söylemek bu değişimin halen sürdüğünü anlamamıza yetecektir.
Karada da devasa boyutlara sahipken bir anda yer çekiminden daha az etkilenmeye başladığı için bu evrim sürecinde büyümenin önündeki engel kalktı.
Bu büyümeyi şöyle özetleyelim, bugün bir mavi balina kayıtlar altına alınmış bir pakicetustan tam olarak 10.000 kat daha büyük!
Her bin yılda bir biraz büyüyerek bu devasalık payesini almış gibi düşünebilirsiniz, bu tip kademeli bir artış olmadı.
Birkaç milyon yıl boyunca görece küçük boyutlarda kalmaya devam ettiler, örneğin dişsiz balina sadece 6 metreydi.
Tabii denizdeki diğer komşularına nazaran daha küçük olması köpek balıklarının dikkatini çekti, kısa sürede avlanıldı. Bu süreç 3 milyon yıl önce Buz Çağı'nın sona ermesiyle balinaların lehine doğru dönmeye başladı.
Suların ortalama sıcaklığı yükseldiğinde biyoçeşitlilik adına da bir değişim başladı: Planktonların yoğunluğu arttı!
Balinalar için temel besin kaynağı olan planktonların bu kontrolsüz artışı okyanuslarda dengelerin değişeceğinin de işaretiydi.
Besin yoğunluğunun mevcut hali sonucunda gittikçe büyüdüler.
Daha da büyüdüler.
Gittikçe büyümeleri okyanuslar arasında hareketlerini kolaylaştırdı, tabii bu da yeni kaynaklara ulaşmalarını.
Bundan sonrasını tahmin edebiliyoruz: Büyüdükçe daha uzak noktaları katetmeye, mümbit sularla tanıştıkça da büyümeye devam ettiler.
Tüm bu döngü sona erdikten 3 milyon yıl sonra da bu hareketlilik sürmeye devam etti, kambur balinaları ele alalım.
Bir memeli türünün en uzun mesafeli göçünü gerçekleştiren bu balinalar her yıl 8 bin kilometrelik bir rotada seyahat etti, etmeye de devam ediyor. Halen büyümeyi sürdüren balina türü bugün tarih boyunca sahip olduğu en büyük boyutlara ulaştı, belki gelecekte daha büyük boyutlara da ulaşacak.
İşte böyle.
Gelecekte neler olur bilemeyiz fakat bugün türünün en büyüğü sayılan mavi balina 40 tonluk bir Boeing 757'den daha ağır.
Mevcut büyüklükleriyle içlerine büyük bir oda dolusu sıvıyı hapsedebilecek yapısına rağmen gelişme süreci devam eden bu memeliler arasında mavi balinadan daha büyük ve daha ilginç karşılaştırmalar yapılacak türler ortaya çıkacağından şüphemiz yok.
Yorum Yazın
hamsiler nasıl hamsi olmuş acaba hiç büyümemiş çok merak ettim
ilahi sen :)))
öğrenmeden önce öğretmeye kalkma. yazdığını okudun mu hiç?
Yaratılışçı arkadaşlar birazdan zıplamaya başlar 🙂
evet evrilmişlerdir şartlara bağlı olarak ama önce karınca yiyen sonra tilki ve balina mı oldular.