Bir İlginç Teori: Dünyadaki Her ama Her İnsana En Fazla 6 Arkadaş Kadar Uzağız!
Dünya sizce büyük mü, yoksa küçük mü, bilemiyoruz; ancak bu soruya yanıt niteliğinde olan bir teorinin varlığından bahsedeceğiz bu yazıda.
Yazımıza konu olan teorinin adı "Six Degrees of Separation".
Teorinin önerdiği şey oldukça basit: Dünyadaki her insana, yani aklınıza gelebilecek herkese en fazla 6 arkadaş kadar uzaksınız. Ayıla bayıla dinlediğiniz bir grubun gitaristine de, her kitabını okuduğunuz bir yazara da, hiçbir filmini kaçırmadığınız bir oyuncuya da...
Peki bu teori nereden geliyor?
1929'da Macar yazar Frigyes Karinthy bu teorinin temellerini ortaya atıyor. Dünya nüfusu arttıkça sosyal bağlamda mesafelerin giderek azaldığını, bir nevi dünyanın küçüldüğünü belirten Karinthy; o zamanlar her insanın birbirine ortalama 5-6 adım uzaklıkta olduğunu söylüyor.
Teoriyi biraz daha açalım.
Çok basit şekilde anlatmak gerekirse; örneğin siz ile Leonardo DiCaprio'yu ele alalım. Bir arkadaşınızı seçtiğinizde 1. adımı tamamlamış oluyoruz. Arkadaşınızın arkadaşı, onun da arkadaşı diye giderek ortalama 6. adımda Leonardo DiCaprio'ya ulaşmanız mümkün. Teori basitçe bunu iddia etmekte.
Aslına bakarsanız sosyal medya sayesinde arkadaş olduğumuz ve takip ettiğimiz insan sayısı arttıkça 6 rakamı da giderek küçülmekte.
Örneğin Facebook için konuşmak gerekirse; site üzerindeki herkese, Mark Zuckerberg'e bile ortalama 3.57 arkadaş uzaklıktasınız. Dediğimiz gibi bu sayı ortalama bir rakam, mesela Zuckerberg Facebook'taki herkese ortalama 3.17 arkadaş uzaklıkta. Genel olarak bu rakamın 2.9 ile 4.2 arasında değiştiği de belirtilmiş. Kendimden örnek vermek gerekirse, Facebook'taki siz dahil herkese ortalama 3.33 arkadaş mesafede duruyorum.
Siz de Facebook'taki herkese ortalama kaç arkadaş uzaklıkta olduğunuzu merak ediyorsanız buraya tıkladıktan sonra biraz aşağılara inerek 'My Degrees of Separation' adlı bölümde görebilirsiniz. Sonucunuzu yorum olarak bırakabilirsiniz, bakalım en düşük rakam hangimize ait çıkacak. 😎
Bu teori popüler kültürde de bir çok kez kendinden söz ettirmiş, işleri iyice eğlenceli hale getirip bir göz atalım.
Örneğin 'Six Degrees of Kevin Bacon' adlı oldukça popüler bir uygulama mevcut, bu uygulama sayesinde aklınıza gelebilecek her türlü oyuncuyu yer aldıkları projeleri kullanarak ünlü Kevin Bacon'a en fazla 6 adımda bağlayabiliyorsunuz. Üstelik sadece Kevin Bacon'ı kullanmak zorunda da değilsiniz. Görselde de gördüğünüz üzere sizler için Özcan Deniz ile Leonardo DiCaprio'yu yer aldıkları projeler sayesinde kaç adımda birbirlerine bağlayabileceğimizi görmek istedim ve sonuç ortada: Sadece 3 adım! 😎 Muhtemelen Özcan Deniz bile bunu tahmin edemezdi. Üstelik sadece bu şekilde değil; daha bir çok farklı yollar sayesinde birbirlerine bağlanabiliyor bu ikili. 'Find Different Link' kısmına tıkladığınızda kendiniz de görebilirsiniz.
'Ben de birilerini birilerine bağlamak istiyorum' diyenleriniz buraya tıklayıp denemeler yapabilir. İlgi çekici sonuçları yorumlarda belirtebilirsiniz. 😁
Teori bir çok yapımda da kendine yer buldu bugüne kadar.
Lost dizisinde bu teorinin etkilerini bol bol görebilirsiniz. Aynı şekilde Oscar ödüllü Babil filminde de bu teoriden esinlenmeler mevcut. Ayrıca teoriyle aynı isme sahip bir film bile var.
Aynı zamanda Stanley Milgram'ın da teorinin iyice popülerleşmesine yardımcı olan 'Küçük Dünya Deneyi'nden de bahsetmeden geçmek olmaz. Milgram, ABD'de bir deney yapmaya karar veriyor. Bir adet paket hazırlıyor ve içine paketi alan kişiye deney gereği yapması gerekenleri anlatan bir yazı ekliyor. Deneyin amacı net: Paketi önceden belirlenmiş olan kişiye ulaştırmak. Eğer paketi alan kişi, hedef kişiyi tanıyorsa; paketi direkt olarak ona yolluyor ve deney sonlanıyor. Tanımıyorsa, paketi başka birine yolluyor. Bu kişiyi seçerken de olabilecek en mantıklı tercihi yapması isteniyor.
Deney bir çok zorlukla karşılaşıyor, paketi alan çoğu kişi deneyi saçma bulup hiçbir yere göndermiyor. Yine de hedefe ulaşan paketler mevcut. Bu paketlerden bazıları 2-3 adımda hedefe ulaşırken, bazıları 9-10 adımda ulaşabilmiş. Ortalama hesaplandığında yine 5.5 ile 6 adım civarlarında bir sonucun çıktığı gözlemlenmiş.
Özetle; önceden nasıl düşünüyordunuz bilmiyorum ama şimdi dünyanın daha bir küçük olduğuna inanmanız olası.
Son olarak da ortalama 6 adımda herkesi birbirine bağlayabilmek için, herkesin sahip olması gereken ortalama arkadaş sayısını da belirteyim: 44. Yani sizin 44 arkadaşınız olsun, o arkadaşlarınızın her birinin de, ilk aşamadaki kişilerden farklı olan 44 arkadaşı olsun. Bu yeni kişilerin de her birinin ilk iki adımda yer almayan 44 arkadaşı olsun. Böyle böyle 6. adıma gelindiğinde tam olarak 7.26 milyar insan birbirlerine bağlanmış oluyor, ki bu da dünyadaki herkesi birbirine bağlamak için yeten de artan bir sayı.
Bir örnek daha verip yazıyı bitiriyorum: Nurgül Yeşilçay ile Scarlett Johansson arasındaki mesafe kaç adım çıkacak dersiniz?
Yine 6 adım bile sürmedi: 3! 😁
Yorum Yazın
Megan Fox ile aramızdaki 6 kişi kimse çıksın aramızdan.
4 adımda bülent ersoy selena gomeze bağlandı bu kadar teknoloji fazla
Seda sayan 3 adımda Johnny depp e ulaştı ben şok.